ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: متأسفانه شناخت، درک و باور ما، از امر مهم استخاره، درست نیست، چنان که گاه از "دعا، توکل و توسل" نیز درست نیست، از این جهت گاهی مردم از "استخاره"، درکی مانند: فال گرفتن یا سرکتاب بازکردن و ... دارند.

پیش از این بسیار توضیح داده شد که استخاره در اصل طلب خیر از خداوند متعال در هر عزم و امری می‌باشد و هر امری باید با قرآن کریم (اسلام) تطبیق داده شود که معلوم شود حق است یا باطل، خیر است یا شر، عبادت است یا معصیت و طغیان؟ – استخاره با قرآن نیز پس از شناخت، تعقل، تفکر، مشورت با اهل فن و سپس تداوم تحیّر جایز می‌گردد – استخاره باید توسط صاحب استخاره، یعنی انسانی متقی که به قرآن کریم اشراف دارد و در استخاره نیز متبحر است انجام گیرد – استخاره برای تعطیل فکر و مشورت و عزم و اراده نیست ... .

شاید در این مقوله بیان چند حکایت، مسئله را بیشتر روشن کند:

آیت‌الله راستی - استخاره برای طلبگی - دوستی گفت: چون اکثر اوقات من صرف مطالعه، تدریس و تألیف علوم و مباحث دینی شده بود، به فکر افتادم که سایر امور را رها کنم و بروم رسماً در حوزه علمیه طلبگی نمایم. اما عزم من راسخ نشد و به علت تحیر، تصمیم به استخاره گرفتم. نزد آیت الله راستی رفتم و تقاضای استخاره‌ای کردم. ایشان منّت گذاشته و پذیرفتند و فرمود: "بد است"! پرسیدم: ببخشید، آیا ممکن است آیه را نیز بفرمایید؟ آیه را خواند که موضوعِ انداختن حضرت ابراهیم علیه‌السلام در آتش بود. دوستمان گفت: با توجه به اندیشه‌هایی که داشتم، گفتم: ببخشید، این که بد نیست؟ [چون آتش به امر خدا بر او سرد و سلامت شد ...] - فرمود: بله، ولی شما حضرت ابراهیم (ع) نیستید.

گفت: این درس و حکمت بزرگی برایم شد، هم در شناخت عمیق‌تر و هم در استخاره. هم فهمیدم که اگر چه طلبگی خوب است، اما بسیار کار دشواری است و بنده طاقت آن را ندارم و هم فهمیدم که اهلش باید استخاره کنند، نه خودم یا هر کسی.

آیت‌الله حائری شیرازی – طلب استخاره – در مسجد امیرالمؤمنین، امام علی علیه‌السلام و بعد از منبر و درس اخلاق، جوانی از آیت‌الله حائری شیرازی، طلب استخاره نمود. ایشان فرمودند: استخاره فقط برای "مضطر" است [یعنی کسی که واقعاً در ابهام و حیرت مانده و راه به جایی ندارد که تشخیص دهد] و شما مضطر نیستید. جوان مجدد خواهش کرد، ایشان فرمودند: آیا فکر و مشورت کرده‌ای؟ پس مضطر نیستی. و افزودند: اگر مضطر بودی و مرحوم آیت الله خوشبخت در قید حیات بودند، از ایشان می‌خواستم برایت استخاره کنند. چرا که استخاره کننده باید مستجاب الدعوه هم باشد. – یعنی استخاره طلب خیر از خداست، پس کسی که دعایش خوب و سریع بالا می‌رود، باید استخاره کند.

طنز – می‌گویند: شخصی نزد بزرگی رفت و استخاره خواست و او فرمود: "خوب است". فردایش با سر و صورت زخمی برگشت و گفت: آقا این نتیجه‌ی استخاره شماست، چون من نیت کرده بودم که به هنگام خوردن ماست، کاسه را (مثل پسته) بالا بیاندازم و دهان را باز کنم. اما وقتی پایین آمد، روی صورت من خرد شد و من جراحت برداشتم. پس چرا فرمودی: "خوب است"؟! شیخ پاسخ داد: برای آدمی مثل تو که نمی‌داند ماست را مثل پسته هوا نمی‌اندازند و برایش استخاره هم نمی‌کنند، باید خوب بیاید، تا به این روز بیافتی و بفهمی.

طنز – این گونه نباشیم: شخصی بعد از نماز نزد امام جماعت رفت و استخاره‌ای خواست؛ او گفت: "بد است آقا" – وی گفت: آیا ممکن است یک استخاره‌ی دیگری هم بگیرید؟ وی انجام داد و گفت: "این هم بد است آقا". آن شخص چندین بار تقاضا را تکرار کرد و بالاخره در پاسخ آخرین استخاره گفت: "این متوسط است، آقا"، شخص گفت: خب، کم کم دارد خوب می‌آید، پس لطفاً آن قدر بگیرید تا خوب بیاید.

گاهی افراد تصمیم خود را گرفته‌اند، اما دنبال بهانه می‌گردند، لذا آن قدر استخاره می‌کنند تا پاسخ موافق تصمیم آنها باشد. اینگونه نباشیم.

نکته:

پس باید به چند نکته مهم توجه شود:

*- استخاره فقط در وقت تحیر در انجام یک امر خیر است.

*- استخاره، طلب خیر از خداوند منّان است، نه فال یا سرکتاب و یا سرگرمی و یا بهانه‌ای برای فرار از مسئولیت تفکر، مشورت، عزم، اراده و اختیار آدمی.

*- قرآن کریم "بد" ندارد و تمام آیات آن خوب و خیر می‌باشد. کلام‌الله است، وحی و مقدس است. پس اهل تقوی و اهل فهم لازم است که با تلاوت آیه‌ای، درک کند که به سائل بگوید: آیا پاسخ استخاره‌ی شما خیر است یا خیر نیست.

*- از این رو، اولاً استخاره مکرر برای یک امر جایز نیست (مگر آن که زمان یا شرایط متفاوت گردد)، ثانیاً به استخاره‌های اینترنتی، آنلاین، الکترونیکی، پیامکی و ...، اعتباری نیست، هر چند غلط نباشد.

مرتبط:

معنی توکل واقعی چیست؟ وآیا می‌شود در هر کاری استخاره کرد؟ در چه جاهایی استخاره صحیح و کجاها نیست؟

 

 

کلمات کلیدی:  گوناگون