حدیث زندگی – آموزههای قرآن و حدیث / بخش اول: خانواده – ازدواج – 14/ مهریه و قصد نپرداختن آن
به گفته عبدالله بن عباس، پیامبر خدا صلوات الله علیه و آله، در آخرین خطبه سخنرانی خود در مدینه، توصیههایی فرمودند که چشمها از آن گریان و دلها هراسان شد... (از جمله فرمودند:) هر کس بر زنی در مهریهاش ستم کند، نزد خدا زناکار به شمار میآید. روز قیامت خدا به او میفرماید: بندهی من! کنیزم را با عهد خودم به عقد تو درآوردم؛ ولی تو به عهدم وفا نکردی، پس خدا طلب حق آن زن را بر عهده میگیرد، و همه نیکیهای آن مرد را برای زن به حساب میآورد؛ ولی حق آن زن ادا نمیشود؛ از این رو فرمان داده میشود آن مرد را به آتش افکنند. (مفاتیح الحیاة، آیتالله جوادی آملی، ص 262)
متأسفانه در جامعه ما فرهنگی غلطی را در باره مهریه روج دادند. از یک سو به دختر القا کردند که "مهریه، ضمانت اجرا، قیمت و سرمایهی زندگی توست" ؛ لذا فرهنگ مهریهی کم از بین رفت – از سوی دیگر نیز به مرد القا کردند "کی داده و کی گرفته و میتوانی ندهی. در نهایت عند المطالبه یا عندالاستطاعة است و خواهی گفت: ندارم". اما دقت در این بیان نورانی، که اصلاً اشارهای به مقدار مهریه در آن نشده است، درسهای بزرگی به ما میآموزد. خدا مهر زن را "عهد" خودش قلمداد میکند، نپرداختن آن را که ظلم به زن است "زناکاری" محسوب مینماید. ارزش اخروی آن را بیش از تمام نیکیهای زندگی یک مرد بر میشمرد و عذابش را آتش قرار میدهد. یعنی بدانید که نقش و اثر مهریه (هر چند که طبق دستور کم باشد)، در روح، روان، قلب، اخلاق، تعاملات همسری و ...، در زن و متقابلاً در مرد، غیر از ارزش مالی آن است. پس به دختران توصیه شده که مهریه کم بخواهند، هر چند مجازند هر میزانی را بطلبند، اما پسران باید قصد پرداخت این دین الهی را داشته باشند، پس باید به حدی که توان دارند بپذیرند. مهریه، مهر و محبت میآورد.
کلمات کلیدی:
حدیث امروز