ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: اصلاً اصرار نداشته باشید که هر طوری که شده، والدین را مقصر کنید، و حتی بالاخره و به هر بهانه‌ای هم که شده، در قصور و تقصیر عدم رعایت احترام به والدین، شریک نمایید!

احترام به والدین آنقدر واجب و لازم است که خداوند متعال، پس از امر به "توحید"، امر به احترام آنان نموده است. چنان چه فرمود:

«وَقَضَى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلاَهُمَا فَلاَ تَقُل لَّهُمَآ أُفٍّ وَلاَ تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلاً كَرِيمًا» (الإسراء، 23)

ترجمه: و پروردگارت حكم قطعى كرد كه جز او را نپرستيد و به پدر و مادر (خود) نيكى كنيد حال اگر در نزد تو يكى از آن دو يا هر دو به كهنسالى رسند (در مقابل زحمات يا خشونت‏هاى آنها اظهار ناراحتى مكن حتى) به آنان افّ مگو و بر آنها فرياد مزن و سخن درشت مگو و با آنان سخنى كريمانه بگویید.

الف – خداوند متعال نفرمود که در مقابل احترام آنها شما نیز احترام کنید، این که انجام وظیفه و پاسخ متقابل است، بلکه فرمود: "احترام بگذارید". یعنی شما خودتان باشید، نه منفعل. یعنی وظیفه‌ی الهی شما احترام است، خواه آنان نیز احترام بگذارند یا نگذارند.

ب – البته احترام، محبت، نیکی، سخن گفتن کریمانه و ...، با اطاعت فرق دارد، اما در هر حال مرز همه، همان توحید، حکم و احکام الهی است. یعنی اگر امر به شرک و کفر کردند و یا از واجبات بازداشتند و یا به محرمات دعوت کردند، نباید اطاعت شوند، اما دلیل نیست که بی‌احترامی شوند.

ج – پدر و مادر نیز وظایفی دارند و هر انسان عاقل و بالغی، در شئون مختلف زندگی فردی و اجتماعی خود، تکالیفی دارد و بالتبع در گرو عملکرد خویش است و خیر و ضرر آن چه می‌کند، چه در دنیا و چه در آخرت، به خودش خواهد رسید. اما فرزند حق ندارد در قبال کوتاهی آنان کوتاهی کند و یا در مقابل بی‌احترامی آنان بی‌احترامی کند. این که انفعال است و نه کرامت.

ﻫ – ممکن است والدین اخلاقی داشته باشند و یا کارهایی کنند که یا درست نباشد و یا به نظر فرزند درست نیاید، اما هر کس باید دقت کند که در احترام و محبت به والدین، احترام به حکم خدا می‌گذارد و محبتش به خدا را تجلی می‌دهد، نه این که مقابل به مثل کند. این که هنر نیست.

بله، گاهی کار سخت می‌شود. اما ساخته شدن نیز در سختی‌ها محقق می‌گردد و اوامر خداوند حکیم نیز منحصر به شرایط مساعد و راحتی نمی‌باشد.

«قُلْ تَعَالَوْاْ أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ أَلاَّ تُشْرِكُواْ بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَلاَ تَقْتُلُواْ أَوْلاَدَكُم مِّنْ إمْلاَقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ وَلاَ تَقْرَبُواْ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَلاَ تَقْتُلُواْ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ ذَلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ»

ترجمه: بگو: بياييد آنچه را پروردگارتان بر شما حرام كرده بخوانم، و آن اينكه چيزى را شريك او قرار مدهيد، و به پدر و مادر نيكى كنيد، و فرزندانتان را از بيم فقر نكشيد- ما شما و آنها را روزى مى‏دهيم- و به كارهاى زشت نزديك نشويد چه آشكار آنها و چه پنهان آنها (مانند گناهان عملى و اعتقادى، يا گناهان آشكار در نظر مردم و پوشيده از آنها)، و نفسى را كه خدا محترم شمرده و كشتنش را حرام كرده جز به حق (نظير قصاص يا حدود يا دفاع و غيره) نكشيد. اينهاست كه خدا شما را بدان سفارش كرده، شايد بينديشيد.

پس، در هر امری، به ویژه در مشکلات، با خدا معامله کنیم، او را بندگی و عبادت کنیم تا هم کار آسان شود و هم از برکات دنیوی و اخروی آن بهره‌مند گردیم.

 

 

کلمات کلیدی:  پاسخ های کوتاه