ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: اگر بخواهیم با ذکر چند حدیث پاسخ بدهیم، می‌گوییم: بله، ثواب (اجر) هست، خیلی هم هست. اما باید نگاه و تعریف‌مان را نسبت به بسیاری از مباحث و کارها، مانند: عبادت، مستحبات، صواب، ثواب، خانواده و خانه‌داری ... و کلاً فرهنگ و آموزه‌های اسلامی اصلاح نموده و تکامل بخشیم، تا هم مفاهیم را بهتر درک کنیم و هم موقعیت و ارزش هر کار خودمان را بدانیم.

الف – هر چند انسان همیشه امید اجر و ثواب دارد، اما بندگی و عبادت خدا برای اجر و ثواب، پایین‌ترین مرحله است. عشق به کمال یا همان میل تقرب به الله جلّ جلاله، میل به محبوب او شدن، میل به مرضیِ او واقع گردیدن است که باید به مراتب بیشتر از میل به سفره‌ای باشد که او برای میهمان عزیزش پهن می‌کند.

ب – عمل مستحب چیست؟ آیا فقط زیاد نماز خواندن، به زیارت رفتن و ذکر گفتن است؟! پس چرا فرمود اگر خواستی کار مستحبی انجام دهی، اما پدرت یا شوهرت راضی نبود، آن کار را نکن؟ [و اگر بکنی گناه هم محسوب می‌شود]. یا چرا فرمود: نشان ایمان زیادتی نماز نیست، بلکه ببینید به وعده‌اش عمل می‌کند یا خیر؟

پ – چرا مردان ما باید گمان کنند که اگر بی‌خیال دنیا و زندگی، زن و بچه و خانواده، بروند یک گوشه بنشینند و مثلاً صدهزار بار سبحان‌الله بگویند، یا به هیئتی رفته و صدبار پشت سر هم حسین حسین (علیه‌السلام) بگویند، مستحب است و دیگر خیلی صواب کرده و باید منتظر ثواب هم باشند، اما اگر به روی زن و بچه بخندند، اسباب راحتی و رشد آنها را فراهم کنند و آنها را شاد کنند، عبادت محسوب نمی‌شود؟! اگر آیه و حدیثی بلد نباشیم نیز به حکم عقل می‌فهمیم که کدام واجب و کدام مستحب است و کدام ثواب بیشتری دارد؟

چرا زنان ما باید گمان کنند که اگر هفته‌ای یکبار در جلسه ختم سوره انعام شرکت کردند و هفته‌ای یکبار هم در جلسه دعای توسل شرکت کردند و یا چند رکعت نماز مستحبی خواندند، می‌شود عبادت، اما اگر با کار، تلاش، اخلاق، عشق و خانه‌داری خود، کانون خانواده را نور و گرما و حیات بخشیدند، این مصداق عبادت نیست و ثواب ندارد؟ یا کمتر دارد؟!

ت – چرا خداوند متعال جهاد مرد را تلاش در جهت مقابله با دشمنان (در هر کاری و به هر شکلی) و نیز در جنگ و قتال با دشمنان اسلام و مسلمین قرار داد، اما فرمود: جهاد زن شوهر داری است؟ آیا اولاً حاکی از آن نیست که سختی هر دو برابر قلمداد شده – ثانیاً خانه‌داری جهاد محسوب می‌شود و ثالثاً اجر مجاهدت و شهادت در راه خدا را دارد؟

ث – مگر آن ثواب‌هایی که انتظار داریم را در بهشت نمی‌دهند و نفرمود که "کلید بهشت زیر پای مادران است؟"، مگر حضرت رسول اعظم صلوات الله علیه و آله نفرمود: «اَلمَرأَةُ الصّالِحَةُ أَحَدُ الكاسِبَينِ - زن شايسته يكى از دو عامل پيشرفت (خانواده) است / امالی(طوسی) ص614»؛ و امام خمینی رحمة الله علیه با تأسی به همین آموزه‌ها نفرمود: «مرد از دامان زن به معراج می‌رود؟»

ج – مگر ما تحت عناوینی چون "ثواب"، طالب و جویای رحمت واسعه‌ی الهی در دنیا و آخرت نیستیم و مگر حضرت رسول اکرم صلوات الله علیه و آله نفرمود: «إنَّ الرَّجُلَ إذا نَظَرَ إلَى امرَأَتِهِ وَنَظَرَت إلَيهِ نَظَرَ اللّه  تَعالى إلَيهِما نَظَرَ الرَّحَمَةِ - وقتى مردى به همسر خود نگاه كند و همسرش به او نگاه كند (نگاه با محبت) خداوند به ديده رحمت به آنان نگاه مى‌كند . (نهج الفصاحه ص278 ، ح 621)»

د – اگر مرد از صبح تا شب کار کند تا کسب و رزق حلالی به دست آورد، وقتی به خانه می‌آید، کمی استراحت کند و ما بقی وقت آزاد روزانه خود را صرف نشستن با زن و فرزند، گفتگو و مهر ورزی نماید، اگر امکانش شد آنان را به سفر زیارتی یا سیاحتی ببرد ... و از عبادت نیز به جز انجام واجبات کاری نکند، اجر و ثواب مستحبات ندارد؟ و آن که نشسته و ذکر می‌گوید، کار مستحب کرده و اجر دارد؟ مگر شخص پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله، مردانی که از زن و خانواده بریده و به ذکر و مستحبات مشغول شده بودند را تقبیح ننمودند؟ زن نیز در مقام عبادت و انجام واجبات و مستحبات همین‌طور است.

ﻫ -  آیا تا به حال در حدیث یا نقلی شنیده‌اید که پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله، بر دست و بازوی عالِم، زاهد یا عارف و ذاکری بوسه زده باشد؟ اما بازوی کارگر را بوسید.

*** - این نمونه‌های تذکری بیان شد، تا نگاه‌مان نسبت به مقوله‌هایی چون عبادت، مستحب و ثواب، جامع‌تر و کامل‌تر شود.

عبادت و ثواب:

عبادت یعنی بندگی خدا که در اطاعت فرامین او محقق گردیده و ظهور می‌یابد – صواب یعنی کار خوب، که منجر به ثواب (مزد و پاداش) نیز می‌شود.

پس عبادت صرفاً نمازهای مستحبی یا زیادتی اذکار نیست، چنان چه فرمود دو ساعت فکر کردن از هفتاد سال عبادت بالاتر است و فرمود عبادتی که در آن تفکر نباشد، هیچ چیز نیست.

ثواب (اجر) هم بستگی دارد که انسان کار خوب را برای چی و کی انجام دهد؟ اگر برای خودش باشد، اجرش همان نتایج مثبت کار خوبش است که به خودش بر می‌گردد، اما اگر اجر و ثواب دنیوی و اخروی را از خدا می‌خواهد، پس باید کار را طبق امر او و برای قرب به او انجام دهد. آن وقت است که حتی یک نگاه مهربانانه نیز عبادت می‌شود و نگاه رحمت الهی در دنیا و آخرت نیز ثواب اوست، چه رسد به این که برای گرمی و استحکام کانون خانواده که مهد اصلی انسان‌سازی است، کار کند.

*- بالاترین عبادت‌ها مستلزم آن است که هر کسی (از زن و مرد) جایگاه و نقش خود در کارگاه هستی و بالتبع وظایف و تکالیف خود را بداند و با ایمان و اخلاص به پروردگار عالم، به آن عمل کند.

چه زیبا حکیم بزرگوار، مرحوم آیت الله جعفری (ره) فرمود (مضمون): زن کارخانه‌ی انسان‌سازی است.‌

مرتبط:

*- آیا زن وظیفه دارد در خانه بماند و کار کند؛ مثلاً پیراهن شوهرش را اتو بزند، آشپزی کند ...‌؟ این مباحث که به نظر ساده می‌آید، موضوع بحث خانم‌های کارشناس در سطوح عالی می‌باشد.

 

 

کلمات کلیدی:  گوناگون