ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: متن و ترجمه آیه مبارکه به شرح ذیل است:

«وَمَا مِن دَآبَّةٍ فِي الأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللّهِ رِزْقُهَا وَيَعْلَمُ مُسْتَقَرَّهَا وَمُسْتَوْدَعَهَا كُلٌّ فِي كِتَابٍ مُّبِينٍ» (هود، 6)

ترجمه: هيچ جنبده‏اى در زمين نيست مگر آنكه خدا رزق او را به عهده گرفته، او قرارگاه و محل نقل و انتقالش را مى‏داند، رزق همه در كتابى روشن (كه همان علم خداست) معين شده است.

*- آیا معنای آیه باید این باشد که در این دنیا هیچ کس از گرسنگی رنج نبرد و نمیرد؟ مثلاً اگر فرمود: خداوند متعال از زمین و آسمان به شما آب می‌رساند، یعنی دیگر هیچ نقطه خشکی روی زمین نباید باشد و هیچ کسی از تشنگی هلاک نگردد؟ اگر فرمود: «هُوَ الشّافی»، یعنی دیگر هیچ کس بیمار نمی‌شود و اگر بیمار شد آنی شَفا و بهبود می‌یابد و هیچ کس از بیماری نمی‌میرد؟!

اگر فرمود: علم را خدا می‌دهد: «عَلَّمَ الْإِنسَانَ مَا لَمْ يَعْلَمْ - به انسان آنچه را كه نمى‏دانست آموخت / العلق 5» یعنی دیگر هیچ نادانی نخواهد بود و همگان به تمامی علوم عالم می‌گردند - یا اگر فرمود: عمر دست خداست و جان را او می‌گیرد (الَّذِي يُحْيِـي وَيُمِيتُ)، یعنی هیچ عاملی دیگری، چه طبیعی و چه غیر طبیعی نمی‌تواند سبب مرگ شود و هیچ کس نمی‌تواند دیگری را بکشد، یا حتی اگر بمب اتم بر شهری انداختند، همه باید زنده بمانند چون فرمود: عمر دست خداست و جان را او می‌گیرد؟

*- همه چیز خلق خداست، تحت ربوبیت خداست، مُلک خدا و تحت مالکیت خداست، اما خداوند علیم و حکیم، نظام علت و معلول را بر عالم خلقت مادی و غیر مادی حاکم کرده است و برای هر چیزی قدر و اندازه‌ای گذاشته است و در برخی از امور به انسان اختیار داده است و البته او را با عقل و وحی و الگوی حسنه هدایت نموده است.

«إِنَّا كُلَّ شَيْءٍ خَلَقْنَاهُ بِقَدَرٍ» (القمر، 49)

ترجمه: همانا ما هر چيزى را به اندازه آفريده‏ايم.

«وَإِن مِّن شَيْءٍ إِلاَّ عِندَنَا خَزَائِنُهُ وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلاَّ بِقَدَرٍ مَّعْلُومٍ» (الحجر، 21)

ترجمه: و هر چه هست، خزينه‏هاى آن نزد ماست و ما آن را جز به اندازه‏ى معين نازل نمى‏كنيم.

*- پس همان که فرمود: ارزاق جنبدگان همه بر عهده‌ی خداست، قوانین و اندازه‌ها (مقدرات) دیگر را نیز مقرر و بیان فرمود و امر به رعایت آنها نمود. مثل این که فرمود: قیام به قسط کنید - ظلم نکنید - در خیر تعاون داشته باشید - در ظلم همکاری و تعاون نداشته باشد - انفاق کنید - زکات بدهید - فساد نکنید – دنبال برتری‌جویی نروید - اسراف نکنید - حرص نزنید - یک دیگر را برای مال دنیا نکشید - به یتیم و مسکین اکرام کنید و ... . این زنجیره به هم پیوسته است و هر حلقه‌ی آن که مفقود یا جدا یا کج و معوج گردد، در کل سیستم اثر می‌گذارد و اندازه‌ها را متغیر می‌نماید.

پس اگر فساد، تباهی، هلاکت، گرسنگی، بیماری‌های کشنده و ...، بر انسان غلبه می‌کند، به خاطر اعوجاجات و ظلم‌های خود انسان است که اغلب خواب‌ها، غفلت‌ها، بی‌تحرکی‌ها و مقابله نکردن‌ها، بر شدت تحقق و گستره‌ی دامنه‌‌ی آنها می‌افزاید.

*- مثال بارز - همه می‌دانیم که کل جهان اسلام و در رأس همه ملت ایران، هدف جنگ‌های بیولوژیکی قرار دارد؛ حال اگر بگویند: لوازم بهداشتی و آرایشی، یا روغن، شکلات و ... خارجی و نامعتبر مصرف نکنید، هزار و یک دلیل و توجیه برای مصرف آن می‌آورند، اما وقتی بیمار شدند، موهای سر مردم تاس شد، دندان‌ها ریخت، سرطان گسترش یافت، نازایی بیداد کرد، پوست‌ها لک و چروکیده شد، چشم‌ها دچار بیماری‌ها و کم‌بینی‌های زودرس شد و ...، می‌گویند: خدا خواست، یا حتی معترض می‌شوند که چرا خدا برای من اینطور خواست، یا می‌گویند: اگر خدا شافی است و اگر دعا را مستجاب می‌کند، پس چرا مرا شفا نمی‌دهد، در حالی که چهارده هزار صلوات نذر کردم و سیصد بار ختم انعام کردم و ... ؟! گویی که نظام خلقت، قصه جنّ و پری و جادوگری است!

*- فرمود که انسان‌ها همگی کفر به طاغوت (هر گونه طغیان و طغیان‌گر درونی و بیرونی) و ایمان به الله داشته باشند – فرمود: مؤمنین ولایت دشمن را نپذیرند – فرمود: مؤمنین همه «أَشِدَّاء عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاء بَيْنَهُمْ» باشند - فرمود: زرق و برق کفار چشم تو را کور نکند – فرمود: برای انسان چیزی جز نتیجه‌ی کار و تلاش خودش نیست – فرمود: شکر نعمت، یعنی استفاده درست از آن که موجب ازدیاد نعمت می‌شود و کفران آن سبب عذاب می‌گردد و ... – حالا اگر یک جامعه کوچک (خانواده) – یک جامعه بزرگ‌تر (کشور و ملت) – یک جامعه بزرگ‌تر (امت) و یک جامعه بزرگ‌تر (جامعه انسانی)، دقت و رعایت نکرد و طبق برنامه عمل ننمود، چه می‌شود؟ می‌خواهد بگوید: مگر خدا نفرمود که رزق بر عهده من است؟!

برق برای روشنایی و انرژی است، اما اگر کسی دستش را به برق و آن هم فشار قوی زد، در جا می‌سوزد و می‌میرد. این هم نظام آفرینش و مقدرات الهی است.

*- مثال بارز - چقدر مقام معظم رهبری توصیه، تذکر و تأکید دارند که نگاه اقتصادی، باید به سرمایه‌ها و استعدادها و امکانات درون باشد و مکانیزم نیز "اقتصاد مقاومتی" باشد، حالا اگر یک نگاهی (چه در دولت و چه در ملت)، هر چه در دورن هست را به تعطیلی بکشاند که شاید امریکا تفقدی به آنها بکند، و گمان کند که درون کاملاً تهی است و اگر گشایشی باشد، حتماً باید از برون باشد، خب چه می‌شود؟ آیا می‌شود پس از آن که اقتصاد داخلی فرو ریخت، کارخانجات به تعطیلی کشانده شد، نه سانتریفیوژ چرخید و نه چرخ کارخانجات تولیدی - صادرات کاهش و واردات افزایش یافت، تورم و دروغ و دغل حاکم شد - قدرت سیاسی ملی، منطقه‌ای و بین‌الملیی تضعیف شد - دشمن به جای تفقد و دلسوزی، جلوتر آمد و ضربات مهلک‌تری را وارد کرد و ...، بگویند: پس وعده‌های خدا به مؤمنین چه شد؟!

*- بله، طبق آمار یونیسف، سالانه 6000 کودک از گرسنگی می‌میرند و سالانه هزاران کودک دیگر از ظلم و جنایت می‌میرند - هزاران کودک دیگر از بیماری‌های جنگ‌های اقتصادی، بیولوژیکی و فیزیکی می‌میرند – هزاران کودک دیگر ناقص متولد می‌شوند – هزاران کودک دیگر به فاصله کوتاهی پس از تولد می‌میرند و ... – بدیهی است که وقتی جامعه انسانی به قهقراء رفت، جامعه اسلامی نیز به خواب غفلت فرو رفت، خلیفة المسلمین‌اش (مثل پادشاه سعودی) در یک دست جام شراب گرفت و در دست دیگرش شمشیر رقاصی با جرج بوش، پول نفت و گاز و سایر منابع طبیعی ممالک اسلامی به جیب امریکا و انگلیس و اسرائیل رفت، اگر عده‌ای از مسلمین بیدار شدند، عده‌ای دیگر که ذلیل و عبد زورمداران هستند، بدتر از دشمنان خارجی مقابل آنها صف کشی کردند و ...، چه انتظاری می‌رود؟! بدیهی است که همه اندازه‌ها و مقدرات متغیر می‌شود و ظلم به جای عدل حاکم بر روابط و تعاملات و سرنوشت انسان می‌گردد.

این نیز از مقدرات الهی است. مقدرات الهی فقط این نیست که برای مخلوقات و جنبدگان از زمین و آسمان آب و علف و حلوا و سلوا بفرستد.

*- از امیرالمؤمنین علیه السلام پرسیدند: شما می‌گویید که خدا رازق است؛ حال اگر کسی را در جایی که هیچ منفذی ندارد حبس کنند، روزی‌اش از کجا می‌رسد؟ فرمود: از همانجایی که مرگش می‌رسد.

مرتبط:

*- اگر خداوند روزرسان است، پس چرا روزانه این همه آدم از گرسنگی می‌میرند؟! (17 بهمن 1390)

*- نمی‌توانم مفهوم «هوالرزاق» را درک کنم. آیا به این مفهوم است که کسی در این دنیا به هیچ وجه گرسنه نمی‌ماند؟! پس این همه کودک آفریقایی که در اثر گرسنگی می‌میرند چه هستند؟! (24 فروردین 1393)

*- یکی از صفات خداوند رزاق است و امام علی نیز می‌فرمایند که غصه روزی‌تان را نخورید؛ پس چرا روزانه هزاران نفر در سراسر جهان (به خصوص در افریقا) به خاطر گرسنگی و تشنگی می‌میرند؟ (30 خرداد 1393)

 

 

کلمات کلیدی:  قرآن   توحید   سوره هود