پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): نیت، لفظ نیست، بلکه اراده‌ی قلبی شماست؛ چه به لفظ ادا شود و یا نشود – اگر به آثار و تبعات هر کاری توجه کنیم، می‌یابیم که هیچ کاری پیش پا افتاده نیست.

اخلاص در کار، یعنی پاکیزه، تمیز و صاف کردن کار از هر گونه آلایش و آمیختگی.

فرض کنید که می‌خواهید یک شاخه گل، به محبوبی چون مادر یا همسر هدیه دهید. اگر "هدف و قصد، (نیت)، فقط اظهار محبت و جلب رضایت او باشد، کار خالص انجام شده است. اما هر چقدر که دل راضی نباشد، یا مقاصد دیگری [مثل: نگاه دیگران، نمایش (ریا)، مدیون کردن، منافع شخصی، انتظار عوض و ...]، از درجه‌ی خلوص کار کم می‌شود.

کار برای خدا نیز باید همین گونه باشد، یعنی هیچ آلایشی در آن نباشد و صرفاً برای او انجام پذیرد.

اخلاص در عبادت (بندگی):

خداوند متعال، بارها در کلام وحی (قرآن کریم)، به "اخلاص" در دین، ایمان و عمل صالح تصریح و تأکید نموده است. مانند آیه‌ی ذیل که از اعتقادات تا اعمال را بیان نموده است و فرموده که دین استوار همین است:

« وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ حُنَفَاءَ وَيُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُؤْتُوا الزَّكَاةَ وَذَلِكَ دِينُ الْقَيِّمَةِ » (البیّنة، 5)

ترجمه: و به آنها دستوری داده نشده بود جز اینکه خدا را بپرستند در حالی که دین خود را برای او خالص کنند و از شرک به توحید بازگردند، نماز را برپا دارند و زکات را بپردازند؛ و این است آیین مستقیم و پایدار!

بی‌تردید و به یقین، خدایی که شریک ندارد، در بندگی و اطاعت خویش نیز "شریک" نمی‌پذیرد، حتی یک در صد. از این رو فرمود: کاری مورد قبول من است که برای من انجام پذیرد.

راه نفوذ شیاطین:

"اخلاص" چون یک دژ محکم است و راه نفوذ هر گونه آلایندگی را سد می‌کند. ابلیس لعین و سایر جنودش، از شیاطین جنّ و انس نیز می‌دانند که تنها راه نفوذ و فریب‌شان، از همان روزنه‌ی ناخالصی می‌باشد؛ چنان که اذعان داشت: "سعی در اغوای همگان می‌کنم، به غیر از آن دسته از بندگانت که مخلصند « إِلَّا عِبَادَكَ مِنْهُمُ ٱلْمُخْلَصِينَ ».

بدیهی است که دل ابلیس و سایر شیاطین جنّ و انس، برای انسان‌های مخلص نسوخته است، یا خیرشان را نمی‌خواهند، بلکه می‌دانند که به آنها راه نفوذی ندارند.

کار برای خدا:

خداوند متعال، همانگونه که در اهداف و احکام تفاوت قائل نشد و ضمن مبانی شناختی و مباحث نظری (اعتقادات)، احکام عملی را نیز خود وضع و صادر نمود، در بین کارهای متفاوت نیز تفکیکی قائل نشد که مثلاً بفرماید: «نماز مصداق عبادت است، پس برای من باشد – اما کاسبی، رفتار با خانواده، تعامل با دیگران، گردش و تفریح و ...؛ عبادت محسوب نمی‌گردد، پس به هر هدفی، هر کاری که دلتان خواست بکنید!» یا بگوید: «کارهای بزرگ برای من باشد، شرک در کارهای کوچک اشکالی ندارد!»

بنابر این، بنده‌ی مُخلص خداوند سبحان، تمامی کارهایش را برای خدا خالص می‌کند، خواه نماز شب بخواند، خواه با دوستان به گردش و تفریح برود، خواه مایحتاج خانواده را تهیه کند، خواه حکمت، فلسفه، تفسیر و فقه بیاموزد، یا فیزیک و شیمی ... .

شاخصه‌ها اصلی:

*- شاخصه‌ی اصلی در بُعد نظری (اعتقادات)، این است که انسان به "توحید و معاد" اعتقاد راسخ داشته باشد. توحیدش سبب یکتاپرستی و شریک نگرفتن برای خدا در هر امری می‌گردد؛ و معادش نیز اهداف او را در راستای بازگشت به سوی محبوب و معبود حقیقی جهت می‌دهد.

این که کسی بگوید: «می‌دانم و اعتقاد دارم که عالَم هستی خالقی دارد و او الله جلّ جلاله می‌باشد»؛ هیچ ضمانت اجرایی برای هدفمندی، جهت‌گیری، تقوا و عمل صالح ندارد، اما وقتی معتقد به "معاد" شد، همه اعتقادات، نیات و کارهایش، صبغه و سمت و سوی الهی می‌گیرد.

*- اما انسان دارای دو بُعد «نظری و عملی» می‌باشد و شاخصه‌ی اصلی اخلاص در بُعد عملی، انجام فرامین الهی و پرهیز از نواهی او در هر امری می‌باشد. لذا دقت و استمرار در "انجام واجبات" و  "ترک محرمات"، در اولویت قرار دارد. بدیهی است که "کار برای خدا"، مستلزم اجرای اوامر الهی می‌باشد.

مثال خلوص:

در نماز واجب یا مستحب، روزه، حج، جهاد و سایر احکام عبادی،  نیت چیست؟ «قربة الی الله» - بنابراین به اشتراک گذاشتن هر نیت دیگری، درجه‌ی خلوص را کم و کلاً از بین می‌برد؛ چرا که "َشرک"، فسق است و فاسد (تباه) می‌کند. در سایر امور نیز همین‌طور است. برای کی تحصیل می‌کنید؟ برای کی به همنوع کمک می‌کنید؟ برای کی در هر کاری، احکام را رعایت می‌کنید و ...؟

عبادت:

انسان، کاری جز عبادت پروردگار عالم ندارد، چنان که فرمود: جن و انس را جز برای عبادت خلق نکردم: « وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ / الذاریات، 56».

بنابر این، هر چه که انسان تفکر می‌کند، مطالعه می‌کند، می‌گوید، یا به طرق مختلف عمل می‌کند، اگر برای خدا شد، می‌شود "عبادت"؛ اگر چه برود بخوابد. مگر در شئون ماه مبارک رمضان نفرمود که "نفَس مؤمن و خواب مؤمن نیز عبادت است؟". چرا؟ چون سعی کرده "نفس" را در کنترل خودش بگیرد و خودش نیز تحت امر الهی باشد.

بنابر این، از طهارتی که به حکم خدا انجام می‌پذیرد، تا نماز و روزه، تا جهاد و کسب، تا روابط و تعامل با دیگران، تا صله ارحام، تعاون، دستگیری و دلجویی حتی به حد یک احوالپرسی ... و هر کاری که انسان انجام می‌دهد، اگر به امر خدا و برای قرب به خداوند متعال باشد، عبادت خالصانه و مقبول است. إن شاء الله.

 

مشارکت و هم‌افزایی (سؤال کوتاه و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

چگونه می‌توان کار را خالصانه برای رضای خدا انجام داد‌؟ می‌گویند حتی کارهای پیش پا افتاده را نیز برای رضای خدا باشد؛ آیا نیت کافیست؟

http://www.x-shobhe.com/shobhe/8194.html 

 

 

کلمات کلیدی:  گوناگون   توحید