پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): همیشه دنبال علم  و شناخت باشیم، نه دنبال جواب دادن به دیگران. برایمان شناخت خود، عالم هستی و خالق آن مهم باشد، نه پاسخ به برتراند راسل یا هر شخص دیگری.

متأسفانه به اذهان عمومی جهانیان و از جمله مردمان جهان دوم و سوم و ...، که اکثر قریب به اتفاق، تحت سلطه و استعمار غربی‌ها بوده و یا هستند، چنین القا کرده‌ و می‌کنند که اگر اول هر جمله‌ای، یک اسم فرنگی آمد، حتماً یک جمله، گزاره، اظهار نظر، سؤال یا شبهه‌ی بسیار مهمی می‌باشد! اما در بسیاری از موارد، با اندک توجهی به متن، معلوم می‌شود که گوینده، فکر نکرده چیزی گفته است.

حال ما نمی‌دانیم که این جمله را «برتراند راسل» گفته است، یا یکی همین‌طوری چیزی نوشته و زیرش اسم او را نوشته است، اما در هر حال، سؤال از روی بی‌فکری بیان شده است و اگر گوینده، حتی یک یا دو دقیقه به جوانب سؤال خود فکر می‌کرد، آن را این چنین بیان نمی‌داشت!

●- بلکه با خود می‌گفت: به فرض که برای آن خدا مفروض من نیز خدای دیگری هم باشد، باز هم این سؤال سرجای خودش باقی می‌ماند و آن خدای دیگر نیز پیچیده‌تر از این یکی بوده، پس لابد خالق دیگری داشته است، یعنی دور و تسلسل باطل.

یک – بیان "جهان آنقدر پیچیده است که نیاز به خالق است"، یک نگاه خیلی ساده و عوامانه به جهان هستی است، وگرنه حتی یک ذره‌ی کوچک (به اندازه اتم یا کمتر از آن) نیز بسیار پیچیده است. اما آن چه پیچیدگی اثبات می‌کند، نظم حکیمانه‌ی حاکم شده بر یک نظام پیچیده می‌باشد و از آن راه می‌توان به تعاریفی از ناظمی علیم، حکیم و قادر پی‌برد.

دو – آن چه وجود خالق را مستدل و مبرهن می‌سازد، این است که "هستی عین ذات هیچ یک از پدیده‌های این عالم نیست" چنان که هیچ کدام ازلی نیستند؛ پس همه پدیده هستند، یعنی نبودند و بعداً پدید آمده‌اند؛ پس لابد هستی خود را از غیر گرفته‌اند. یعنی از همان هستی بخش یا خالق.

بنابراین، چنین نیست که "پیچدگی" اثبات خالق نماید و سادگی ننماید؛ چه یک تک سلولی، چه یک پر سلولی، چه یک هسته (اتم) از یک ذره و چه کل عالم هستی، هر کدام شهادت می‌دهند که نه از هیچ (و به اصطلاح تصادفی) پدیده آمده‌اند، نه خودشان خالق خودشان بوده‌اند و نه سایر عناصر و موجودات مثل خودشان، خالق خود و آنها بوده‌اند؛ و هیچ کدام مبدأ و منشأ وجود نیستند، پس خالق دیگری است، که مبرا و منزه (سبحان) از صفات و ویژگی‌های مخلوقات و پدیده‌های می‌باشد.

أَمْ خُلِقُوا مِنْ غَيْرِ شَيْءٍ أَمْ هُمُ الْخَالِقُونَ * أَمْ خَلَقُوا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بَلْ لَا يُوقِنُونَ * أَمْ عِنْدَهُمْ خَزَائِنُ رَبِّكَ أَمْ هُمُ الْمُصَيْطِرُونَ (الطّور، 35 تا 37)

ترجمه: آيا از هيچ خلق شده‌اند؟ يا آنكه خودشان خالق [خود] هستند؟ * آیا آنها آسمان‌ها و زمین را آفریده‌اند؟! [نه] بلکه آنها جویای یقین نیستند * آیا خزاین پروردگارت نزد آنهاست؟! یا بر همه چیز عالم سیطره دارند؟!

سه – وقتی گفته می‌شود «خالق عالم هستی»، یعنی او خالق است و دیگران مخلوق. پس اگر بپرسند: «خالق او کیست»، یعنی او را نیز از مخلوقات برشمرده‌اند، پس معلوم می‌شود که مفروض آنها خودش یک مخلوق است و خالق نیست. پس اگر بحث از خالق دارند، او دیگر مخلوق نیست که دیگری او را آفریده باشد. خالق همه چیز اوست.

« ذَلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ خَالِقُ كُلِّ شَيْءٍ فَاعْبُدُوهُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ وَكِيلٌ » (الأنعام، 102)

ترجمه: اين است خدا، پروردگار شما: هيچ معبودى جز او نيست، آفريننده هر چيزى است. پس او را بپرستيد، و او بر هر چيزى نگهبان است.

پیچیدگی:

پیچیدگی یعنی چه؟ آیا یعنی تو در تو بودن؟ آیا یعنی ارتباط منظم و حیکمانه‌ی اجزای یک مجموعه‌ی کوچک یا بزرگ؟

در هر حال هر تعریفی که برای پیچیدگی بیان گردد، حاکی از آن است که "پیچیدگی" فقط برای یک مجموعه "مرکب" بیان می‌گردد و خداوند متعال مرکب و متشکل از اجزای گوناگون و روابط پیچیده‌ی این اجزا با یک دیگر نمی‌باشد.

الله اکبر:

از این رو، در مورد خداوند متعال و خالق عالم هستی، وصف به پیچیدگی، خطاست. بلکه خداوند متعال با نام‌هایی چون «اکبر» به معنای بزرگتر از آن چه به وصف آید، و هم چنین حیّ، سبحان، خالق، باری، قیوم، مالک، رحمان، رحیم، عزیز، حکیم و ...، تعریف و شناخته می‌شود.

« هُوَ اللَّهُ الْخَالِقُ الْبَارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى يُسَبِّحُ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ » (الحشر، 24)

ترجمه: اوست خداى خالق نوساز صورتگر [كه‌] بهترين نام‌ها [و صفات‌] از آنِ اوست. آنچه در آسمان‌ها و زمين است [جمله‌] تسبيح او مى‌گويند و او عزيز حكيم است.

عالَمِ با عظمت:

گاهی واژه‌ی "پیچیدگی"، حاکی از عدم اشراف علمی و ضعف قدرت بر تسلط می‌باشد. جدول ضرب، برای یک دانش‌آموز دبیرستانی پیچیده نیست، اما برای دانش آموز کلاس اول و دوم ابتدایی، بسیار پیچیده است. هم چنین یک بنا، ساختمان، اسکله، سیستم صوتی، ماهواره و ...، برای افراد معمولی پیچیده است، اما برای مهندسان آن، پیچیده نمی‌باشد.

از این رو، برای بیان و توصیف گستردگی و بزرگی یک شیء یا کل عالَمِ هستی، واژه‌ی بزرگی و عظمت به کار می‌رود.

جهان و هر چه در آن است، تجلی و خلق خداوند متعال می‌باشد. بنابر این او اکبر است و چیزهایی خلق کرده که هر کدام در مقام بالاتر و بزرگتر از دیگری قرار دارند و برخوردار از عظمت و جمال و... می‌باشند، چون تجلی آن اکبر، عظیم، جمیل و ... می‌باشند. چنان که از یک سو فرمود که پروردگار عظیم است « وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ – او برترِ با عظمت است / الشوری، 4» - از سوی دیگر فرمود که عرض او نیز عظیم است « اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ – الله [كه] هيچ خدايى جز او نيست، پروردگار عرش بزرگ است/ النّمل، 26» و هم فرمود که تمامی اسم‌های او عظیم است (فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّكَ الْعَظِيمِ – پس (حال که چنین است) به نام پروردگار بزرگت تسبیح کن (و او را پاک و منزّه بشمار).

سُبْحانَ الله، وَالحَمْدُ لله، وَلا اِلهَ اِلاَّ الله وَالله اَکبَرُ

مرتبط:

فهرست تمامی مباحث توحیدی که در این پایگاه درج گردیده است.

 

مشارکت و هم‌افزایی (سؤال و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

راسل: « می‌گویند جهان آنقدر پیچیده است که نیاز به خالق دارد؛ آیا خود خدا آنقدر پیچیده نیست که نیاز به خالق داشته باشد؟!»

 

http://www.x-shobhe.com/shobhe/8397.html

کلمات کلیدی:  اعتقادی   توحید