پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): متن و ترجمه‌ی آیه به شرح ذیل می‌باشد:

« ما أَصابَکَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ وَ ما أَصابَکَ مِنْ سَيِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِکَ وَ أَرْسَلْناکَ لِلنَّاسِ رَسُولاً وَ کَفي‏ بِاللَّهِ شَهيداً » (النساء، 79)

ترجمه: هر چه از خوبی‌ها به تو می‌رسد از جانب خداست و آنچه از بدی به تو می‌رسد از خود توست و تو را به پیامبری‌، برای مردم فرستادیم‌، و گواه بودن خدا بس است.

●- یکی از بزرگترین مشکلات ما در فهم قرآن کریم، استناد به الفاظ "ترجمه" می‌باشد!

ترجمه برای فهم مضمون و مفهوم آیه خوب و لازم است، ولی باید توجه نماییم که اولاً هر زبانی نسبت به زبان‌های دیگر، نقص واژگان جایگزین دارد و ثانیاً هر گاه کسی بخواهد در متن و یا گزاره‌ای تحقیق کند، چون و چرا کند، تعمق و تأمل یا حتی نقد نماید و ...؛ ناچار است به کلمات در زبان اصلی دقت کند و اگر ترجمه‌ی کلمه‌ای کافی نبود، به شرحی که مفهوم را دقیق‌تر می‌رساند رجوع نماید.

به عنوان مثال (بارها متذکر شدیم) که ما واژگانی چون عشق، محبت، مودت، جذبه یا گرایش، میل و ... را به «دوست داشتن» ترجمه می‌کنیم، اما اگر بخواهیم شرح دهیم، تفسیر کنیم، بحث نماییم، چون و چرا کنیم و ...، باید توجه نماییم که هر کدام از این واژگان، معنای خود را دارند.

سختی:

«لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي كَبَدٍ» (البلد، 4)

ترجمه: سوگند ياد می‌كنم كه انسان را در فشار و سختي قرار دادم.

بله، انسان را در سختی قرار داد، ولی مگر هر گونه "سختی"، الزاماً "بد" است؟! آیا غیر از این است "پختگی" به دنبال سختی به دست می‌آید؟!

●- از جمله این واژگان "سختی" و "بدی" می‌باشند. مگر هر گونه "سختی"، الزاماً "بد" می‌باشد؟ یا هر گونه خیر و خوبی الزاماً آسان است؟!

●- رشد سالم بدن در این دنیا سخت است، چه رسد به رشد سالم عقل، قلب و روح انسان. آیا بزرگ شدن طفل برای خودش و والدینش آسان است؟ آیا تحصیل و کسب علم آسان است؟ آیا عمل به علم آسان است؟ آیا کار و تلاش آسان است؟ آیا کسب حلال آسان است؟ آیا دفاع از دین، جامعه و خود در مقابل دشمنان آسان است؟ آیا مقابله با بلایای طبیعی یا بیماری‌ها آسان است و ...؟ اما اینها همه سختند، اما نه تنها بد نیستند، بلکه سبب رشد، پختگی و کمال می‌گردند.

بدی:

«... وَ ما أَصابَکَ مِنْ سَيِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِکَ ...» (النساء، 79)

ترجمه: و آنچه از بدی به تو می‌رسد از خود توست.

بسیار فرق است بین "سختی = کَبَد" با "بدی – سَیِّئه". گاه سختی‌ها بسیار خوب (اثر مثبت) هستند و گاه بدی‌ها (به حسب ظاهر) بسیار راحت و آسان انجام می‌پذیرند.

بدیهی است که رعایت "عدل" سخت است و جود و کرم آسان نیست و رعایت تقوا ساده و راحت نیست، چنان که ظلم، گناه و بدی به آسانی انجام می‌پذیرمد، اگر چه عواقب آن راحتی و عواقب این سختی می‌باشد. چنان که بالا رفتن از قله، سخت است، اما سقوط به دره خیلی آسان است.

بدیهی است که اگر کسی به تفاوت معنای "سختی با بدی" توجه ننمایدو آنها را از هم تفکیک ننماید، در درک و فهم موضوع، مفهوم، محمول و مصداق، دچار مشکل می‌شود و چه بسا گمان کند که تناقضی در آیات رخ داده است!

فساد:

"فساد" یعنی تباهی. اگر چه هر نوع فسادی "بد" است و هر نوع بدی، نوعی تباهی به بار می‌آورد، اما بالاخره معنای این دو واژه متفاوت است و هیچ کدام به معنای "سختی" نمی‌باشند. لذا فرمود: که هر گونه فساد و تباهی، از خود انسان است و بحثی از سختی یا آسانی نیست:

« ظَهَرَ الْفَسَادُ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ لِيُذِيقَهُمْ بَعْضَ الَّذِي عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ » (الروم، 41)

ترجمه: تباهی (فساد) در خشكى و دريا به سبب آنچه دست‌هاى مردم فراهم آورده فساد نمودار شده است تا [سزاى] بعضى از آنچه را كه كرده‏‌اند به آنان بچشاند باشد كه بازگردند.

●- "فساد"، الزاماً فقط به یک سری گناهان مشخص شده شرعی (ترک نماز، دروغ، شرب خمر، قمار، زنا، ربا و ...) اطلاق نمی‌گردد، بلکه هر گونه تباهی را شامل می‌شود.

فرض کنید که امروزه گزارشات بسیاری از تخریب جنگل‌ها، دام، حیات وحش، آبزیان، آلودگی آب‌ها و هوا ... و آثار سوءشان که متوجه حیات انسان می‌شود وجود دارد که اینها همه «فساد در خشکی و دریاست» که توسط انسان ایجاد شده است. و البته کفر، شرک، نفاق، ظلم، جنایت، گناه و معصیت و ... نیز تباهی‌های خود را در تمامی عرصه‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، امنیتی و ... به بار می‌آورد و فلاح اخروی را تباه می‌کند.

مصیبت:

« وَمَا أَصَابَكُمْ مِنْ مُصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ وَيَعْفُو عَنْ كَثِيرٍ » (الشوری، 30)

ترجمه: و هر [گونه] مصيبتى به شما برسد به سبب دستاورد خود شماست و [خدا] از بسيارى درمى‌گذرد.

به هر تیری که به هدف بنشیند (اصابت کند)، "مصیب" می‌گویند و انسان دائماً در معرض برخوردها، اصابت‌ها و مصیبت‌ها قرار دارد. ممکن است این "اصابت = برخورد"، خیر و خوب با برکت باشد، ممکن است که مشکلاتی فراهم آورد، اگر چه در اصطلاح، اصابت به برخوردی می‌گویند که نامطلوب و ناخوشایند باشد.

در هر حال، معنای "مصیبت" با "بدی" فرق دارد. هر مصیبتی (اگر چه ناخوشایند) که بد نیست. فرض کنید که شما به سفر تفریحی می‌روید و ناگهان با تغییر آب و هوا مواجه شده و سفر را منتفی می‌کنید و بر می‌گردید؛ این یک مصیبت است، اما بد نیست، چرا که اگر ادامه می‌دادید، با سیل و طوفان و رانش و ... مواجه می‌شدید.

مصیبت وقتی بد می‌شود که به ضرر و زیان حیات دنیوی و اخروی انسان و جامعه تمام شود و به آنها صدمه بزند و یا آنها از پای درآورد؛ لذا از یک سو فرمود که این نوع مصیبت‌ها از خودتان است، از سوی دیگر فرمود که هیچ مصیبی مؤمن را از پای در نمی‌آورد، چرا مبدأ و مقصد خود را "الله جلّ جلاله" می‌داند.

« الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِيبَةٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ » (البقره، 156)

ترجمه: [همان] كسانى كه چون مصيبتى به آنان برسد مى‌گويند: ما از آن خدا هستيم و به سوى او باز مى‏‌گرديم.

پس اگر شخص یا جامعه‌ای در مواجه با یک مصیبت بزرگ یا کوچکی [اگر چه مصیبت رحلت پیامبر عظیم الشأن، یا شهادت ابا عبدالله الحسین  و معصومین علیهم السلام باشد]، صبر و استقامت نکرد، یا در مقابل مصیبت‌هایی چون ثروت و فقر، مرگ عزیزان، حوادث نامترقبه (سیل، زلزله)، و ظلم‌های دیگران (جنگ، ترور، تحریم، تهدید، جنگ نرم، تحمیل فساد و ... )، تحمل و ایستادگی ننمود و به سرعت و آسانی دین و ایمان و تقوایش را از دست داد و به بیراهه رفت و مرتکب خطا شد، مشکل از خود اوست.

خیرها از خداست:

خیر، یعنی هستی. هر چه هستی دارد، همان خیر است. خیر یعنی کمال، پس هر چه کمال است، خیر است.

بنابراین، اولاً نه تنها هستی و کمال محض اوست، بلکه هیچ هستی و کمالی جز خداوند متعال وجود ندارد – ثانیاً هر چه هستی و کمال است، تجلی اوست – ثالثاً از هستی، کمال و خیر محض، جز هستی و خیر و کمال، صادر نمی‌گردد. پس همه خیرها از اوست.

هستی چه کسی از خودش است؟ کمال چه کسی از خودش است؟ انسان از هستی و خیر چه دارد که بتواند به دیگران نیز بدهد؟ آیا از خودش حیات، علم، حکمت، قدرت، صفات نیکویی چون جود، کرم، لطف، محبت، رحمت و ... دارد که بتواند آن را در دیگران تجلی دهد؟!

پس تمامی خیرها از اوست.

 

مشارکت و هم‌افزایی (سؤال به همراه نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

چرا در قرآن کریم، از یک سو می‌فرماید که انسان را در سختی و رنج قرار دادم، و از سوی دیگر می‌فرماید که خیرها از خدا و بدی‌ها از خودتان است؟!

http://www.x-shobhe.com/shobhe/8757.html

 

 

 

کلمات کلیدی:  قرآن   آیات قرآن