پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: نه متکبر اذن شفاعت می‌یابد و نه شفاعت شافعان، شامل هیچ متکبری می‌گردد.

اگر چه به حسب ظاهر فقط یک سؤال طرح شده است، اما در متن به چند نکته اشاره شده و البته شامل القای مطالب نادرست، ولی قطعی فرض شده نیز می‌باشد، اگر چه از روی سهو باشد. مانند: « در درگاه خداوند خود را هیچ و پوچ می‌دانستند »! اگر چه منظور شما روشن است، اما در یک بحث علمی، باید کلمات و جملات که هر کدام بار مفاهیم معین و معلومی را حمل می‌کنند، درست و به جا به کار گرفته شوند.

«خود را در مقابل حق تعالی هیچ دیدن و دانستن»، بسیار متفاوت است با «خود را پوچ دیدن و دانستن»!

خود را پوچ دیدن:

دقت نماییم که حتی یک انسان معمولی و عاقل نیز خود را "پوچ" نمی‌بیند و نمی‌شناسد، چه رسد به یک انسان مؤمن که می‌داند او خلق خداوند علیم و حکیم است و او نیز کار پوچ و عبث نمی‌کند؛چه رسد به معصوم علیه السلام، که خود مظهر اتمّ اسمای الهی و حجت‌الله می‌باشد.

« أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَأَنَّكُمْ إِلَيْنَا لَا تُرْجَعُونَ * فَتَعَالَى اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْكَرِيمِ » (المؤمنون، 115، 116)

ترجمه: آيا پنداشتيد كه شما را بيهوده آفريده‏‌ايم و اينكه شما به سوى ما بازگردانيده نمى‌شويد  * پس والاست‏ خدای فرمانرواى برحق؛ خدايى (إلهی که قابل پرستش باشد) جز او نيست، [اوست] پروردگار عرش گرانمايه.

خود را هیچ دیدن:

کسی می‌تواند در برابر خداوند متعال، خودش را هیچ نبیند که از خود چیزی در "وجود و ..." داشته باشد و مالک چیزی باشد. اما کسی که می‌داند خودش و همگان مخلوق هستند، پس همگان (در اصل وجود خویش) فقیر و نیازمند هستند، چه رسد به سایر نیازهای‌شان، و فقط او "غنی" است، خود را در مقابل او "هیچ" می‌بیند.

« يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ    »  (فاطر، 15)

ترجمه: اى مردم! شما (همگی) به خدا نيازمنديد و خداست كه بى‌نياز ستوده است.

تکبر:

تکبر یعنی همین "خود را در مقابل او چیزی دیدن". ابلیس لعین، صرفاً به خاطر نافرمانی‌اش رانده نشد، بلکه به علت "تکبرش" از آن مقام ملکوتی اخراج گردید و البته هر "متکبر" دیگری نیز مشمول همین سرنوشت می‌باشد.

خشیت:

بنابراین، کسی که خداوند سبحان را بشناسد و به او ایمان بیاورد، در مقابل عظمت و جلال او دچار خشیت می‌گردد، و البته که هر چقدر شناخت (معرفت) و ایمان او بیشتر باشد، خشیت او نیز بیشتر می‌گردد، نه این که کمتر شود. لذا فرمود که "خشیت" در مقابل پروردگار عالم، از صفات هر مرد و زن مؤمن است. پس بدیهی است که خشیت اهل عصمت علیهم السلام، به خاطر علم، معرفت، ایمان، تقوا و شهود آنها، به مراتب بیشتر و در مرتبه‌ی عالی و ممکن می‌باشد:

« إِنَّ الْمُسْلِمِينَ وَالْمُسْلِمَاتِ وَالْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَالْقَانِتِينَ وَالْقَانِتَاتِ وَالصَّادِقِينَ وَالصَّادِقَاتِ وَالصَّابِرِينَ وَالصَّابِرَاتِ وَالْخَاشِعِينَ وَالْخَاشِعَاتِ وَالْمُتَصَدِّقِينَ وَالْمُتَصَدِّقَاتِ وَالصَّائِمِينَ وَالصَّائِمَاتِ وَالْحَافِظِينَ فُرُوجَهُمْ وَالْحَافِظَاتِ وَالذَّاكِرِينَ اللَّهَ كَثِيرًا وَالذَّاكِرَاتِ أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ مَغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا » (الأحزاب، 35)

ترجمه: مردان و زنان مسلمان و مردان و زنان با ايمان و مردان و زنان عبادت‏پيشه و مردان و زنان راستگو و مردان و زنان شكيبا و مردان و زنان فروتن و مردان و زنان صدقه‏ دهنده و مردان و زنان روزه‏ دار و مردان و زنان پاكدامن و مردان و زنانى كه خدا را فراوان ياد مى كنند خدا براى [همه] آنان آمرزشى و پاداشى بزرگ فراهم ساخته است.

●- بنابراین، خوف، خشیت، امید، توکل و اوج بندگی آنها، دلیل بر اوج تقرب آنها به خداوند متعال و بالتبع کمال آنها می‌باشد.

شفاعت:

در مورد شفاعت تا کنون مباحث بسیاری درج گردیده است که اگر همین کلمه در بخش جستجو در سایت درج و کلیک شود، در اختیار قرار می‌گیرد، مانند: (1) – (2) – (3) و ... . اما در این مختصر نیز به نکات زیر اشاره می‌گردد:

یک – شفاعت، از ریشه‌ی "شَفع"، به معنای دوتایی بودن است که در مقابل "وتر" یا تکی بودن قرار دارد، مانند نماز "شفع" و نماز "وتر".

هر کسی در دنیا به همراه هر گروهی به دنبال هر امامی همراهی کرد، در آخرت نیز با همان گروه و همان امام (پیشرو) محشور می‌گردد. حال خواه گروه و امام بر حق باشند یا بر باطل. لذا در مورد اصل "شفاعت"، به هر دو صورتش تصریح نموده است:

« مَنْ يَشْفَعْ شَفَاعَةً حَسَنَةً يَكُنْ لَهُ نَصِيبٌ مِنْهَا وَمَنْ يَشْفَعْ شَفَاعَةً سَيِّئَةً يَكُنْ لَهُ كِفْلٌ مِنْهَا وَكَانَ اللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ مُقِيتًا » (النساء، 85)

ترجمه: هر كس شفاعت پسنديده كند براى وى از آن نصيبى خواهد بود و هر كس شفاعت ناپسنديده‏ اى كند براى او از آن [نيز] سهمى خواهد بود و خدا همواره به هر چيزى تواناست.

ب – در آخرت، تمامی مالکیت‌های اعتباری دنیا نیز سلب می‌شود، لذا کسی مالک چیزی نیست که بتواند "شفاعت = همراهی و ..." بنماید؛ بلکه مالک اوست؛ لذا فرمود: هیچ شفاعتی نیست، مگر به اذن او. بنابر این، شفاعت صورت می‌پذیرد، اما توسط کسانی که خداوند متعال به او اجازه شفاعت داده است:

«لَا يَمْلِكُونَ الشَّفَاعَةَ إِلَّا مَنِ اتَّخَذَ عِنْدَ الرَّحْمَنِ عَهْدًا» (مریم علیهاالسلام، 87)

ترجمه: [آنان] اختيار شفاعت را ندارند جز آن كس كه از جانب [خداى] رحمان پيمانى گرفته است.

ج – در قیامت، نه تنها هیچ کسی نمی‌تواند بدون اجازه‌ی او شفاعت کند، بلکه شفاعت تمامی شفاعت کنندگان (چه انسان‌ها و چه فرشتگان) نیز به حال کسی سودی ندارد « فَمَا تَنْفَعُهُمْ شَفَاعَةُ الشَّافِعِينَ - از اين رو شفاعت‏ شفاعت‏ كنندگان به حال آنها سودى نمى‌‏بخشد / المدثر، 48»، مگر به اذن او – یعنی شفاعت شونده نیز بدون اذن او مورد شفاعت شافعان به حق و مأذون (دارای اجازه) قرار نمی‌گیرند.

« وَلَا تَنْفَعُ الشَّفَاعَةُ عِنْدَهُ إِلَّا لِمَنْ أَذِنَ لَهُ حَتَّى إِذَا فُزِّعَ عَنْ قُلُوبِهِمْ قَالُوا مَاذَا قَالَ رَبُّكُمْ قَالُوا الْحَقَّ وَهُوَ الْعَلِيُّ الْكَبِيرُ » (سبأ، 23)

ترجمه: و شفاعت‌گرى در پيشگاه او سود نمى‌بخشد مگر براى آن كس كه به وى اجازه دهد تا چون هراس از دل‌هايشان برطرف شود مى‌گويند پروردگارتان چه فرمود مى‌گويند حقيقت و هموست بلندمرتبه و بزرگ.

اهل عصمت علیهم السلام:

●- بنابراین، "هیچ دانستن خود در برابر وجود و عظمت الهی"، توسط اهل عصمت علیهم السلام، ریشه در معرف  (شناخت) علمی و شهودی آنان دارد؛ که این یک کمال است و نه ضعف؛ لذا دیگران نیز به مراتبی از این کمال می‌رسند و هر کس خدا و خودش (خالق و مخلوق) را بشناسند، اقرار به "هیچ بودن" در برابر او می‌نماید؛ و هر کسی که گمان کند در برابر او کسی است و چیزی دارد، دچار عارضه‌ی مهلک "استکبار" شده است.

●- خوف و خشیت الهی در قلب اهل عصمت علیهم السلام، که ناشی از اوج ایمان آنان می‌باشد نیز یک کمال است و نه یک ضعف؛ کمالی که در سایر مؤمنان نیز به تناسب معرفت و ایمان‌شان حاصل شده و تجلی می‌یابد.

●- همین مؤمنان خاشع، راکع و ساجد در برابر حق تعالی هستند که خداوند سبحان از قول و فعل آنان راضی و خشنود است و برای تکریم‌شان، به آنان اجازه "شفاعت" می‌دهد؛ و البته شفاعت‌شان نیز شامل کسانی می‌گردد که حق تعالی، از قول و فعل آنان راضی می‌باشد، منتهی یا کسری‌هایی دارند که در آخرت جای جبران نیست و با این شفاعت مرتفع می‌گردد، و یا خداوند برای ارتقای درجه‌ی آنان در بهشت، آنان را مشمول شفاعت مقربین خود می‌گرداند:

« يَوْمَئِذٍ لَا تَنْفَعُ الشَّفَاعَةُ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمَنُ وَرَضِيَ لَهُ قَوْلًا » (طه، 109)

ترجمه: در آن روز شفاعت [به كسى] سود نبخشد مگر كسى را كه [خداى] رحمان اجازه دهد و سخنش او را پسند آيد.

 مشارکت و هم‌افزایی (سؤال به همراه نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

اهل عصمت (ع) که از قبر و قیامت خود می‌ترسیدند و گریه‌ها برای نجات خود می‌کردند، چگونه می‌توانند شیعیان خود را شفاعت کنند؟!

 

http://www.x-shobhe.com/shobhe/8802.html

 

 

 

کلمات کلیدی:  اعتقادی   معاد   قیام