پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): حرام بودن یا نبودن، یک مقوله است و این که چرا از موارد حرام جلوگیری نمی‌شود، مقوله‌ی دیگری می‌باشد.

در مورد دوم، گاه اهمال و غفلت سبب می‌گردد و گاه برخی از آنان که مسئول جلوگیری از خلاف شرع (که قطعاً خلاف عقل و حکمت است) می‌باشند، خودشان مدیران، مسببان، مجریان و عوامل انجام آن هستند؛ و گاه می‌بینید که اساساً خودشان خلافکار هستند!

پیش‌بینی:

صرف پیش‌بینی کردن نه فقط حرام نیست، بلکه ذهن وقتی متوجه امری شد، چه بسا پیش‌بینی هم بکند. مثلاً پیش‌بینی کند که بارانی در راه است – یا فلانی با معدل بالا قبول می‌شود – یا این کار سود یا زیان دارد – و یا این تیم برنده می‌شود و یا آن تیم. بنابراین، صرف پیش‌بینی کردن، کار حرامی نیست.

برد و باخت و جایزه:

بنابراین، سخن و سؤال، در مورد "برد و باخت" و یا "اعطا و اخذ جایزه" در این پیش‌بینی‌ها می‌باشد که آن هم بستگی به چگونگی اجرای آن دارد؛ لذا نه می‌توان به صورت مطلق گفت که هر نوع اجرا و جایزه‌ای حرام است و نه می‌توان گفت: هر نوع اجرا و جایزه‌ای حلال می‌باشد.

فرض کنید که کسی (یا دستگاهی) برای جذب بیننده، جایزه‌ای برای مسابقه‌ای تعیین کند و بدون آن از شرکت‌ کنندگان پولی بگیرد، آن را به قید قرعه به برنده‌ای بدهد؛ خب اشکالی ندارد.

و یا دستگاهی (مانند برخی از برنامه‌های رسانه‌ی ملی)، شماره پیامکی را بدهد؛ خودش هم از مخابرات سهمی بگیرد، اما ضمن درآمد از این محل، جایزه را از محل بودجه‌ی دیگری تعیین کرده باشد و ربطی به این درآمد نداشته باشد و یا ... .

بنابراین، گاهی صورت شرعی مسئله، یا اساساً اشکالی ندارد و یا صورتی در اجرا درست می‌کنند که اشکالی نداشته باشد.

اما، روش متعارف که برخی از برنامه‌ها [سایت یا غیره]، جهت عضویت و شرکت پول دریافت می‌کنند و سپس به برنده‌ای در میان آنها جایزه‌ای می‌دهند، قطعاً اشکال دارد؛ حتی اگر مثلاً رسانه‌ی ملی، از محل دریافت درآمد ارسال پیامک، (در واقع از محل درآمد بازندگان)، به برندگان جایزه‌ای بدهد.

به نقل از برنا، این مسئله در قالب سؤال واحدی از مراجع استفتا شده، که پرسش و پاسخ‌ها چنین است:

پرسش:

برخی از سایت‌ها در قبال برد و باخت بازی‌های فوتبال به افراد عضو در صورت پرداخت حق عضویت، پول پرداخت می‌کند. گفتنی است برخی از این سایت‌ها مدعی هستند قسمتی از هزینه‌های دریافتی را در راه کمک‌های مالی به تیم های ورزشی هزینه می کنند. دریافت هزینه در قبال حدس زدن برد و باخت این تیم‌ها و پرداخت حق عضویت در این سایت‌ها چه حکمی دارد؟

پاسخ‌ها:

حضرت آیت الله خامنه‌ای: در فرض سوال جایز نیست   .

حضرت آیت الله مکارم شیرازی: اگر ملزم باشد که پولی پرداخت کنید یا براساس شرط باشد جایز نیست.

حضرت آیت الله سیستانی: در مورد پیش بینی نتایج فوتبال و مسابقات ورزشی، در صورتیکه از شرکت کنندگان پولى بگیرند و به قید قرعه از محل پول‌هاى دریافتى جوایزى به برندگان بپردازند، این کار حرام است.

آیت الله علوی گرگانی: اگر عضویت و دریافت پول بخاطر پیش بینی مسابقات باشد جایزه و دریافت هزینه جایز نیست.

آیت الله محمد جواد طباطبایی علوی بروجردی: این صورت از شرط بندی که مرقوم فرموده‌اید مانند همه صور شرط در مسابقات که در دنیا معمول است که شخص در عوض ارایه وجهی، اگر طرف خاص برنده شد مبلغی را دریافت می کند، مانند شرط بندی‌ها در بازی و مسابقه‌ای که خود انسان در آن شرکت دارد، وجه شرعی ندارد و از صور قمار محسوب می‌شود.

چند استفتای دیگر:

آیت الله العظمی خامنه‌ای:

س: اگر براى برگزارى يك دوره مسابقه، از شركت كنندگان پول (حق شركت يا ثبت نام) دريافت شود و قرار باشد كه از محل همان دريافت‌ها جوايزى به شركت كنندگان برتر داده شود، با توجه به اينكه هدف شركت كنندگان به دست آوردن آن جايزه است، آيا اين رويه شرعاً ايراد دارد يا خير؟ يعنى مصداق شرط بندى پيدا خواهد كرد؟

ج) اگر به صورتى نباشد که از بازنده چيزى بگيرند که به برنده بدهند، مانعى ندارد والا صورت شرعى ندارد و همان شرط بندى است.

س: به دليل علاقه به ورزش به خصوص فوتبال در پيش‌بينى بازى‌هاى ايرانى و خارجى شركت مى‌كنم و از بابت شركت كردن در اين مسابقه مقدارى پول مى‌پردازم و اگر تمام پيش‌بينى‌هاى اين بازى‌ها را درست انجام داده باشم، در ليست برنده‌ها قرار مى‌گيرم. مى‌خواستم بدانم كه اگر يك روز برنده شدم و در ليست گيرندگان جايزه قرار گرفتم، آيا پولى را كه به دست مى‌آورم مى‌توانم خرج كنم يا نه؟

ج) عمل مزبور جايز نيست و نمى‌توان در جايزه تصرف نمود.

س: «توتو» به برگه‌هايى گفته مى‌شود كه در آن تيم‌هاى بزرگ فوتبال باشگاهى و ملى جهان ذكر شده و افراد آن برگه‌ها را تهيه كرده، برد و باخت‌ تيم‌ها را پيش بينى مى‌كنند و بابت آن پول مى‌دهند، هرچه مقدار پولى كه مى‌پردازند بيشتر باشد، مى‌توانند مبالغ مضاعفى را ببرند. شركت در اين پيش‌بينى با پرداخت پول چه حكمى دارد؟ پول حاصل از برنده شدن در آن حرام است يا حلال؟

ج) اين عمل شرط‌بندى محسوب شده و در حكم قمار است و جايز نيست و دادن و گرفتن اين پول هم حرام است. (منبع)

آیت الله العظمی مکارم شیرازی

س: در برخی از سایت‌های پیش بینی مسابقات فوتبال شخص پس از واریز وجه و ثبت نام اکانت خود را دریافت می کند و اجازه می یابد که در پیش بینی مسابقات لیگ فوتبال داخلی و یا خارجی شرکت کند، پس از حدس و پیش بینی درست جایزه داده می شود. شرکت کنندگان نتیجه تعداد مشخصی مسابقه فوتبال را پیش بینی میکنند. سایت فرمهای تمامی شرکت کنندگان را تا قبل از شروع اولین مسابقه فوتبال در یکجا جمع آوری میکند. بعد از اعلام نتیجه تمامی مسابقات فوتبال موجود ، جایزه بین برندگان تقسیم میشود حکم این نوع مسابقات چیست؟ ضمنا گاهی بخش از پول برای امور خیریه داده می شود؟

ج) در صورتی که از شرکت کنندگان پولی بگیرند، و به قید قرعه از محل پول‌های دریافتی جوایزی به برندگان بپردازند، این کار حرام است.

آیت الله العظمی سیستانی:

س: اگر در مسابقات فوتبال به این صورت عمل شود كه هر فرد قبل از بازی روی برگه‌هایی، نتیجه بازی را پیش‌بینی ‌كند و آن برگه را با مبلغی پول به مركز ورزشی تحویل ‌دهد و در پایان ‌بازی هر كس درست پیش‌بینی كرده بود جایزه بگیرد، حكم آن را بیان فرمایید؟

ج) این كار، حكم قمار را دارد و جایز نیست و گرفتن آن مال، حرام است.

 

مشارکت و هم‌افزایی (سؤال به همراه نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

سؤال: آیا شرکت در پیش‌بینی نتایج مسابقات فوتبال در رسانه‌ ملی یا سایت‌ها حرام است؟ اگر حرام است، پس چرا جلوی آن را نمی‌گیرند؟!

http://www.x-shobhe.com/shobhe/9131.html

 

 

 

کلمات کلیدی:  حقوقی و احکام