«ایکس – شبهه»: جهنم در همین عالم نیز بر کافرین احاطه دارد، چنان چه فرمود: «يَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذابِ وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحيطَةٌ بِالْكافِرينَ» - از تو عذاب زودرس مى‏طلبند نمى‏دانند كه جهنم كافران را از هر سو احاطه كرده است‏ (54 - العنکبوت). پس درب جهنم در ماه مبارک رمضان بسته است، یعنی خداوند متعال رحمت واسعه‌اش را شامل می‌گرداند که کسی محاط در جهنم نگردد. بدیهی است هر کس در این ماه یا هر ماه دیگری از دنیا برود، جهنم یا بهشت رفتنش مربوط به ایمان و عمل اوست و روز معاد معین می‌گردد. پس اگر اهل جهنم باشد و در این ماه از دنیا برود (مانند بسیاری از کفار و منافقین و مشرکین و ظالمین عالم)، در قبر و برزخ دچار عذاب شده و در قیامت نیز به جهنم می‌رود. اما اگر کسی در همین عالم با معاصی و غفلت‌هایش خود را اهل جهنم کرده باشد، خداوند احاطه‌ی جهنم را در این ماه بر می‌دارد تا بتواند استفاده کند و با استغفار‌، توبه و اصلاح خود، هرگز به جهنم برنگردد.

راجع به غل و زنجیر بودن شیطان نیز باید دقت شود که علت گناهان ما شیطان نیست، بلکه اختیار خودمان در اطاعت از هوای نفس است و شیطان فقط دعوت به شر (وسوسه) می‌کند و فقط بر کسانی که خودشان بخواهند مسلط می‌شود. این وسوسه و حتی این تسلط در ماه مبارک رمضان برداشته می‌شود، اما نفس هم چنان باقی است. به قول حضرت امام (ره) شیطان چنان کوک‌شان کرده که این کوک در ماه رمضان خود به خود کار می‌کند.

کلمات کلیدی:  پاسخ های کوتاه   رمضان