«ایکس - شبهه»: در این سؤال به سخنانی از برزگان، چون «هر کس چنین یا چنان کند همه‌ی گناهانش آمرزیده می‌شود و ...» اشاره شده است.

دقت شود که هر گاه درباره‌ی «فرع» و شاخه‌ای بحث می‌شود، فرض و شرط بر آن است که «اصل» پابرجا باشد و شروط و ویژگی‌های اولیه‌ محقق باشد. نه این که آن «هر کس» همگان را بدون هیچ شرطی شامل می‌گردد.

به عنوان مثال: اگر گفته شد به هر کسی یارانه تعلق می‌گیرد، منظور تمامی «هر کس‌های» جهان نیستند. بلکه اولاً باید ایرانی باشد، ثانیاً باید ثبت نام کند، ثالثاً باید حساب بانکی داشه باشد و .... . یا اگر گفتند: حج بر هر مسلمانی واجب است، خمس و زکات واجب است، یا پرداخت مالیات واجب است و ...، بدیهی است که همگان را شامل نیست و فرد باید درآمدی که او را مستطیع کند، یا مالی را که به آن خمس و زکات تعلق گیرد و ... داشته باشد. اگر گفتند همگان حق دارند و می‌توانند گواهینامه‌ی رانندگی داشته باشند، مسلم است که اولاً باید به سن قانونی رسیده باشند، ثانیاً آموزش دیده باشند، ثالثاً امتحان آیین‌نامه و شهری [رانندگی] بدهند، رابعاً قبول شوند و ... .

پس اگر در کلام وحی یا حدیث یا سخنان بزرگان بیان شد، که هر کس توبه کند پذیرفته می‌شود - هر کس قطره اشکی از خوف گناه خود بریزد بخشیده می‌شود – هر کس به پدر و مادر نیکی کند بخشیده می‌شود – هر کس فلان دعا را بخواند چنین و چنان می‌شود – (یا مانند آن چه در تشریح سؤال مطرح شده بود) هر کس برای امام حسین (ع) اشکی بریزید بدون سؤال و جواب به بهشت می‌رود و ...، منظور این نیست که هر کس به سبب فعالیت غدد اشکی، قطره‌ی رطوبتی از چشمش خارج شد، دیگر فرقی ندارد که چه گناهان کبیره و صغیره‌ای مرتکب شده است و مستقیم به بهشت می‌رود! خیر. اصلاً چنین نیست، بلکه باید اصول آن محقق باشد و سپس این فرع بر آن پایه استوار گردد. به عنوان مثال:

خداوند کریم می‌فرماید که اعمال کافر و مشرک «حبط» می‌شود. یعنی خوب است، اما باطل می‌شود و به درد آخرتش نمی‌خورد، چون او اصلاً باوری به خدا و معاد نداشته است. پس اگر کافری عمل خوبی مثل کمک به مستمند و یا جلب رضایت پدر و مادر انجام داد، شامل آن «هر کس» نمی‌شود، چرا که «اصول» محقق نگردیده است، بلکه این اعمال حسنه فقط به نفع دنیایش خواهد بود.

یا اگر در قرآن مجید خواندیم:

«قُلْ يا عِبادِيَ الَّذينَ أَسْرَفُوا عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَميعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحيمُ» (الزمر، 53)

ترجمه: بگو اى بندگانم كه بر نفس خود ستم و اسراف كرديد از رحمت خدا نوميد مشويد كه خدا تمامى گناهان را مى‏آمرزد، زيرا او آمرزنده رحيم است.

نمی‌توانیم حکم کنیم که پس هر چه گناه کردیم، کردیم. خداوند خود وعده داده که همه‌ی گناهان را می‌بخشد. خیر. بلکه اصول و شرایطی دارد. اولاً خطاب به «عبادی»، یعنی «بندگان من» است. یعنی مخاطب فقط آن کسانی هستند که خداوند را به الوهیت و ربوبیت قبول کرده و او را معبود می‌دانند، ثانیاً خطاب به کسانی است که از ترس کثرت گناه ممکن نا امید از رحمت الهی شوند، ثالثاً باید این امید به رحمت در دل ایجاد شود و رابعاً باید بر اساس این باور و امید به رحمت، برگردد و توبه کند. پس اگر آن اصول بود و بر اساس آن توبه کرد، حتماً مقبول است و تازه به شرطی که حق‌الناس نباشد.

گریه بر سیدالشهداء امام حسین علیه‌السلام نیز همین‌طور است. معلوم است که هر کسی دلش وصل به امام حسین (ع) یا اساساً خدا، قرآن، اسلام و هر یک از معصومین علیهم‌السلام شد، پاک می‌شود، اما باید این وصل صورت بگیرد، نه این که فقط چند قطره رطوبت از چشم او خارج شود. به قول قدیمی‌ها «با حلوا حلوا گفتن دهان شیرین نمی‌شود» - با حسین حسین (ع) گفتن نیز کسی حسینی نمی‌شود. و به قول حضرت امام خمینی (ره) نیز «از گریه فی نفسه کاری بر نمی‌آید»، بلکه باید وقتی دلش کربلایی شد، محبت به امام حسین (ع) بر وجودش مستولی شد، اشکش سرازیر شد و ...، توبه کند، برگردد و در سپاه امام حسین (ع) قرار گیرد، علیه یزیدهای نفس و جامعه قیام کند، مطیع امام شود و ... . بدیهی است که در این صورت حتی اگر «حرّ» باشد که راه امام را سد کرد، بخشیده می‌شود، چه رسد به گناهان دیگر.

البته توجه به این نکته نیز لازم است که آثار و برکات هیئات مذهبی و عزاداری و گریه بر امام حسین (ع) به ویژه در بیداری و حرکت (که خود از مهم‌ترین عوامل بخشش است) آن قدر عظیم و بسیار است که قابل احصاء نیست و دشمن نیز از همین هراس دارد. لذا می‌خواهد که اصلاً عزاداری نباشد، گریه نباشد، احساس هم‌سنگری و هم‌دردی نباشد، تا تأسی و قیامی در پی‌اش نیاید.

به بیانات حضرت امام خمینی (ه) در این زمینه که ذیلاً ایفاد می‌گردد، با بصیرت دقت نمایید:

«وقتی یک ملت در ماه محرم، سرتاسر یک مملکت، یک مطلب را می‏گویند، شما انگیزه این گریه و این اجتماع در مجالس روضه را خیال نکنید که فقط این است که ما گریه کنیم برای سیدالشهدا. نه سیدالشهدا احتیاج به این گریه‏ها دارد و نه این گریه‏ها خودش ـ فی نفسه ـ کاری از آن می‏آید، لکن این مجلس‌ها مردم را همچو مجتمع می‏کنند و یک وجهه می‏دهند، سی میلیون، سی و پنج میلیون جمعیت در دو ماه محرّم و خصوصاً دهۀ عاشورا، یک وجهه، طرف یک راه می‏روند. اینها را در این ماه محرّم، خطبا و علما در سرتاسر کشور می‏توانند بسیج کنند برای یک مسئله. این جنبۀ سیاسی این مجالس بالاتر از همۀ جنبه‏های دیگری که هست.»

کلمات کلیدی:  اعتقادی   امام حسین(محرم)