«ایکس - شبهه»: اگر می‌خواهیم واقعاً این مقوله را به دور از هرگونه شعاری بررسی کنیم، باید به چند نکته‌ی بسیار اساسی توجه داشته و در ابعاد آن تأمل و تدبر نماییم:

الف ـ تأثیر هیچ چیزی [اعم از عناصر مادی یا مقولات غیر مادی] برای همگان یکسان نیست. حتی نوشیدن آب‌گوارایی که مایه‌ی حیات است، ممکن است برای کسی مسبب مرگ باشد. مقولات غیر مادی و معنوی نیز همین‌طور هستند. حتی کلام وحی و قرآن کریم که برای هدایت انسان‌ها آمده‌ است، برای مؤمنین شفا و رحمت است، اما بر گمراهی و خسران ظالمین می‌افزاید:

«وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنينَ وَ لا يَزيدُ الظَّالِمينَ إِلاَّ خَساراً» (الإسراء، 82)

ترجمه: و ما آن چه از قرآن فرستيم شفاى دل و رحمت الهى بر اهل ايمان است، ليكن كافران را به جز زيان چيزى نخواهد افزود.

سایر آیات و نشانه‌های الهی نیز همین‌طور هستند. انبیاء که می‌آيند، عده‌ای هدایت می‌شوند و عده‌ای دیگر لجاجت کرده و گمراه‌تر می‌گردند. نماز و حجاب و سایر شعایر الهی نیز همین خاصیت را دارند، عده‌ای را هدایت و عده‌ای دیگر را گمراه‌تر می‌کنند. حتی وجود یک مؤمن در یک جمع، سبب هدایت بیشتر عده‌ای و سبب گمراه‌تر شدن عده‌ای دیگر [به خاطر تجاهل، بغض، کینه، حسادت و ...] می‌گردند.

پیکر پاک شهداء،‌ زنده کردن یاد شهداء،‌ ذکر هدف و راه شهداء و یا بیان رشادت‌ها، بصیرت‌ها و ایثارهای شهداء نیز همین‌گونه است. موجب هدایت عده‌ای و گمراه‌تر شدن عده‌ای دیگر می‌گردد.

ب ـ چگونگی تأثیر دقیقاً بستگی به چگونگی نگاه، باورها و مواضع فرد متأثر دارد. به عنوان مثال برای کسی که با قرآن فقط سر قبر و مجلس ختم مجالست و ارتباط داشته است،‌ شنیدن نوای دلنشین تلاوت قرآن کریم، یادآور مرگ و مجلس عزای عزیز می‌گردد و اگر در مجلسی بشنود، می‌گوید: این صدا را قطع کنید، دلم گرفت. اما برای کسی که قرآن کلام الهی، چراغ راه، منبع وحی و علم و فضیلت است، شنیدن نوای تلاوت قرآن، مانند نگاه به نور یا خواندن یک کتاب شیرین، عقلی و علمی و در نهایت تکلم با محبوب دلنشین است.

مزار شهداء، یاد شهداء و ذکر شهداء نیز برای عده‌ای شمع محفل، چراغ راه، اتصال با معنویت، عامل بیداری و حرکت است و برای عده‌ای ممکن است فقط یاد‌آور غم و اندوهِ از دست دادن باشد. بدیهی است هر آن که اعتقاد دارد، می‌داند که پیکر پاک شهداء با جسد یک مرده متفاوت است، او باور کرده که:

«‌وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذينَ قُتِلُوا في‏ سَبيلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْياءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ» (آل عمران، 169)

ترجمه: البته نپنداريد كه شهيدان راه خدا مرده‏اند بلكه زنده به حيات ابدى شدند و در نزد خدا متنعم خواهند بود.

در نظر چنین شخصی، بسیاری از این به ظاهر زنده‌ها، اجساد متحرکی هستند که حتی نگاه به آنان خوفناک و حزن‌آور است، چه رسد به مجالست یا ارتباط با آنان، اما شهداء را زندگانی زنده کننده و حیات بخش می‌بیند.

ج ـ دقت شود که همین آثار بیدار کنند و بصیرت بخش است که سبب شده بسیاری با دفن شهداء در معابر یا دانشگاه‌ها یا مراکز تجمع مخالف کنند. و البته برای این مخالفت بهانه‌های متفاوتی را نیز می‌تراشند. اما هدفشان چیز دیگری است. آنها می‌خواهند، الگوی جوانان و به ویژه دانشجویان، همان الگو‌های غربی باشد و نه یک شهید و هدف و راه او و می‌خواهند به طور کلی شهید و فرهنگ جهاد و شهادت به فراموشی سپرده شود. درد آنها چیز دیگری است، اما زبانشان بهانه‌های دیگری را القا می‌کند.

آیا تا به حال دیده‌اید که صاحبان چنین تفکر و مدعیان بهداشت روح و روان، با بنا کردن سنگ یادبود یک سرباز گمنام غربی که معلوم نیست در کدام جنگی کشته شده و اساساً ظالم بوده یا مظلوم و مهاجم بوده یا مدافع [که در اغلب شهرهای امریکایی و اروپایی وجود دارد]، مخالفت کنند؟! خیر. بلکه فقط با «شهید» مخالفند. اگر در همان دانشگاه سنگ یادبود یا قبر یک دانشمند، یک شاعر، یک هنرمند و حتی یک رقاصه قرار گیرد، نه تنها هیچ مخالفتی نخواهند نمود، بلکه آن را یک حرکت فرهنگی، هنری و ... قلمداد کرده و مقالاتی پیرامون آن خواهند نوشت و هر روز دور قبرش تجمعی یا شب شعری برگزار خواهند نمود.

د ـ در دانشگاه، دیدنی‌های بسیاری وجود دارد که به راستی موجب آزار چشم، غم و اندوه قلب، تخطئه‌ی عقل و انحراف انسان‌ها می‌شود. مانند: اساتید منحرف، مدعی و متکبر – دیکته و تلقین نظریات غربی [به ویژه در علوم انسانی] که هیچ پایه و اساس علمی نیز ندارند – سوء استفاده از حربه‌ی نمره، برای تزریق اندیشه‌های منحط – دانشجویان بی‌بند و بار که کار‌آمدی یک دانشگاه برای آنان، برابر با کارآمدی یک کافی‌شاپ یا پارک بزرگ است و هزاران انحراف فرهنگی، علمی، سیاسی و اخلاقی دیگر. اما برای عده‌ای دیدن این صحنه‌ها نشاط‌آور است و هر گونه تذکر و یاد‌آوری خدا و راه خدا حزن برانگیز است.

خداوند متعال خود در کلام وحی و قرآن مجید می‌فرماید: قلب عده‌ای اساساً با شنیدن نام «الله» مشمئز می‌شود، اما اگر از خوشایندهای آنان سخن به میان آید، فرحناک و خوشحال می‌شوند.

«وَ إِذا ذُكِرَ اللَّهُ وَحْدَهُ اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُ الَّذينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَ إِذا ذُكِرَ الَّذينَ مِنْ دُونِهِ إِذا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ» (الزمر، 45)

ترجمه: و چون سخن از خداى يگانه مى‏شود دل‌هاى كسانى كه به آخرت ايمان ندارند متنفر (مشمئز) مى‏شود و چون سخن از خدايان ديگر مى‏شود خشنود مى‏گردند.

مزار و یاد شهداء نیز قلوب عده‌ای را مشمئز یا محزون می‌کند و سبب هدایت، انگیزه، ارزشی شدن، تحرکت و رشد عده‌ای دیگر می‌گردد.

کلمات کلیدی:  گوناگون