«ایکس - شبهه»: با اندکی دقت مشخص می‌گردد که نحوه‌ی بهره‌مندی انسان از هر منبع فیضی [چه معنوی و چه مادی] به دو صورت «اجباری یا فهری» و نیز «اختیاری» انجام می‌پذیرد.

به عنوان مثال می‌توان به بهره‌   مندی انسان از خورشید اشاره نمود. خورشید یک بهره‌ی عام برای عالم حیات، به ویژه در منظومه شمسی و کره‌ی زمین دارد و یک بهره‌ی خاص برای توجه خاص به نور، انرژی، جاذبه ... و فواید آن دارد. در بهره‌ی عام فرقی نمی‌کند که کسی خورشید را بشناسد یا نشناسد و نگاه مثبتی به آن داشته باشد و یا اصلاً با خورشید قهر کند، در هر حال این بهره یا فیض عام به او می‌رسد. حتی اگر عوامی با خورشید لج کند و به غاری رود تا هیچ نوری و نبیند و گرمایی نگیرد،‌ اگر چه در نهایت هلاک می‌گردد،‌ اما همان مدت بقایش در غار و نفس کشیدن یا خوردن و آشامیدنش، به فیض عام خورشید است. و کسی که با علم یا دانش ابتدایی یا تخصصی متوجه خورشید می‌گردد، بهره‌های خاص می‌برد.

بهره‌مندی از فیوضات الهی [هر چه که باشد] در جنبه‌های مادی یا معنوی،‌ که همگی پس از نزول، به دست حجت او در زمین بین انسان‌ها و سایر موجودات عالم توزیع می‌گردد نیز همین طور است. لذا حضرت امام مهدی عج الله تعالی فرجه الشریف فرمودند:

«وَجهُ الإنتِفاعِ بی فی غَیبّتی، فَکَاالْإنتِفاعِ الْشَمْسِ اِذا غَیَّبَها عَن الأبصٰارِ السََّحاب» (صحیفة المهدی عج، ص 338)

ترجمه: کیفیت بهره‌وری از من در دوران غیبتم، هم چون بهره‌وری از خورشید است در هنگامی که ابرها آن را از دیدگان می‌پوشانند.

در یک جمله یعنی: دیده شدن یا نشدن در بهره‌مند شدن از وجود من تأثیر چندانی ندارد.

برای روشن‌تر شدن مسئله‌ی «غیبت» و چگونگی بهره‌مندی در این دوران به نکات ذیل توجه گردد:

الف –  فیض بردن از امام (ع) نیز به دو طریق اجباری و اختیاری است. لذا حتی کسانی که نه تنها شیعه یا مسلمان نیستند، بلکه اساساً کافر، ‌مشرک و معاند هستند نیز از وجود مبارک امام (ع) فیض می‌برند و همه‌ی فیوضات الهی،‌ از جمله فیض وجود و رزق از طریق ایشان است. چنان چه در سوره‌ی یس، آیه 12 می‌فرماید «كُلَّ شَيْ‏ءٍ أَحْصَيْناهُ في‏ إِمامٍ مُبين‏». اما بدیهی است چنان چه یک کشاورز یا باغبان آگاه و یا یک دانشمند فیزیک از خورشید بهره‌های اختیاری هم می‌برد، کسانی که امام شناس هستند، بهره‌های فراوان‌تری را نصیب خود می‌گردانند.

ب – اگر چه زیارت شخص امام (ع)‌ و استماع کلام مبارک ایشان برای مؤمن (نه همگان) توفیق و مایه‌ی سعادت است، اما بهره‌‌ای که از امام (ع) می‌بریم، از وجود ایشان است و نه از جسم ایشان. چه بسا بسیاری مانند آنان که شخص پیامبر اکرم (ص)، امیرالمؤمنین (ع)،‌ حضرت فاطمة الزهزاء سیدة النساء العالمین (ع) و سایر حجج الهی را دیدند و کلامشان را هم شنیدند،‌ اما به جای هدایت، گمراه‌تر شدند و حتی اقدام به ترور و قتل آنان نمودند، بسیاری امام را ببینند، اما هیچ بهره‌ای نبرند.

اما مسلمانی که در بغداد بود و پیامبر اعظم (ص) را نمی‌دید، یا در مدینه یا ری بود، اما امام علی (ع) در کوفه را نمی‌دید ... و شیعه‌ی با معرفتی که اکنون امامش را نمی‌بیند، از فیض خاص به خاطر این معرفت و ایمان و نیز از توجهات خاص امام (عج)‌ برخوردار می‌گردد.

ج – غیبت امام مهدی (عج)، غیبت وجود مبارک ایشان نیست،‌ بلکه غیبت از شناخته شدن در انظار عمومی است. لذا در مورد چگونگی زندگی و غیبت ایشان چنین بیان شده است: «یمشی فی الارض – روی زمین زندگی می‌کند. یعنی در آسمان و در چاه و پشت کوه قاف و بالای ابرها نیست» - «کاحدٍ مِن النّاس – عین همه‌ی مردم. چنان چه سایر معصومین (ع) نیز عین بقیه‌ی مردم زندگی می‌کردند» - «یَرونَهُ – می‌بینیدش» - «وَ لاٰ یَعْرِفُونَ – ولی نمی‌شناسیدش». چنان چه آدمی در روز بسیاری را می‌بیند، ولی نمی‌شناسد و چون نمی‌شناسد متوجه نمی‌شود که دیده است. پس غیبت، غیبت از شناسایی است.

این که گفته می‌شود امام غایب است و ما منتظر هستیم، منتظر به دنیا آمدن یک امام نیستیم، بلکه او از انظار غایب است و ما نیز منتظر حکومت ایشان هستیم. و گرنه خودشان که غیب نشده‌اند تا منتظر ظهورشان باشیم.

د – عالم محضر خدا و بالتبع محضر حجت خداست. پس اگر ما او را نمی‌بینیم،‌ او ما را می‌بیند و از همه‌ی احوالات ما آگاه است. چنان چه فرمود:

«فَإنّا نُحیطُ عِلماً بِأَنْبٰائِکُم، وَ لاٰ یَعْزُبُ عَنّا شَیءٌ مِنْ اَخْبٰارِکُم» (صحیفة المهدی عج، ص 344)

ترجمه: ما بر اخبار و احوال شما آگاهیم (به اوضاع شما احاطه‌ی علمی داریم)، و هیچ چیز از اوضاع شما بر ما پوشیده و مخفی نمی‌ماند.

پس همگان از وجود مبارک ایشان بهره‌مند می‌گردند، چه شیعیان خالص و خُلّص و چه نا آشنایان و چه دشمنان عنود. اما فیض و بهره‌ی کسی که امام را می‌شناسد، در طی مسیر به سوی هدفش «الله جلّ جلاله»، به امام (ع) تأسی می‌کند و در حضور یا غیبت ظاهری خودش یا امام،‌ نه تنها غفلت و فراموشی ندارد، بلکه همیشه مطیع امر مولا بوده و متوجه او و به یاد اوست،‌ از فیض توجهات خاص نیز برخوردار می‌گردد. حضرت (عج) می‌فرمایند:

«إنّا غَیْرُ مُهْمِلینَ لِمُراعٰاتِکُمْ، وَ لاٰ نٰاسینَ لِذِکُرِکُمْ، لَولاٰ ذٰلُکَ لَنَزَلَ بَکُمُ اللّأواءُ وَ اصْطَلَمَکُمُ الأعْدٰاءُ» (صحیفة المهدی عح، ص 346)

ترجمه: ما از رسیدگی و سرپرستی شما کوتاهی و اهمال نکرده و یاد شما را از خاطر نبرده‌ایم، که اگر جز این بود، دشواری‌ها و مصیبت‌ها بر شما فرود می‌آمد و دشمنان شما را ریشه‌کن می‌کردند.

ھ – پس، به غیر از بهره‌مندی از فیض عام وجود آن حضرت (عج)، الطاف و عنایاتی که به رغم بی‌مهری‌ها و فراموشی‌هایمان عطا می‌فرمایند به ما می‌رسد، اما هر چه بیشتر ایشان را بشناسیم، باور کنیم، محبت داشته باشیم و برای ظهور و حکومتش کار و تلاش کنیم، خودمان رشد کرده و به کانون فیض نزدیک‌تر می‌گردیم و بیشتر بهره‌مند شده و مورد توجهات و عنایات ویژه آن حضرت قرار می‌گیریم. چنان چه امام رضا (ع) فرمودند: امام، پدر، برادر و رفیق مهربان، دلسوز و توانمند هستند.

 

کلمات کلیدی:  گوناگون   امام مهدی