ایکس – شبهه : یکی از خطاهای ذهنی بشر این است که ابتدا برای یک قضیه‌ حکمی غلط صادر می‌کند و سپس به دنبال دلایل و علل آن سؤال و تحقیق می‌نماید و می‌پرسد که چرا چنین و چنان است؟ در حالی که پاسخ فقط یک جمله‌ی بسیار ساده است مبنی بر این که «صورت مسئله مطروحه غلط و حکم صادره اشتباه می‌باشد».

سؤال در مورد علل دوری خدا نیز از همین دسته است. ابتدا حکم داده شده که «خدا از انسان دور است» و سپس سؤال شده که «چرا»؟ در حالی که نه تنها خدا از انسان دور نیست، بلکه از او نزدیک‌تر به انسان وجود ندارد و اساساً انسان تجلی خداوند متعال است.

خداوند متعال در آیات متعددی تصریح و تأکید کرده است که بسیار به انسان نزدیک و نزدیک‌ترین است که در ذیل فقط به چند آیه که در آن به نزدیکی خداوند با واژه‌ی «قریب» تصریح شده، بدون هیچ شرح و توضیحی اشاره می‌گردد:

«وَ إِذا سَأَلَكَ عِبادي عَنِّي فَإِنِّي قَريبٌ أُجيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ فَلْيَسْتَجيبُوا لي‏ وَ لْيُؤْمِنُوا بي‏ لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ» (البقره، 186)

ترجمه: و چون بندگان من از تو سراغ مرا مى‏گيرند بدانند كه من نزديكم و دعوت دعاكنندگان را اجابت مى‏كنم البته در صورتى كه مرا بخوانند پس بايد كه آنان نيز دعوت مرا اجابت نموده و بايد به من ايمان آورند تا شايد رشد يابند.

«وَ إِلى‏ ثَمُودَ أَخاهُمْ صالِحاً قالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ ما لَكُمْ مِنْ إِلهٍ غَيْرُهُ هُوَ أَنْشَأَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ اسْتَعْمَرَكُمْ فيها فَاسْتَغْفِرُوهُ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ إِنَّ رَبِّي قَريبٌ مُجيبٌ» (هود، 61)

ترجمه: و بسوى (قوم) ثمود برادرشان صالح را فرستاديم او نيز به قوم خود گفت: اى مردم! خدا را بپرستيد كه جز او معبودى نداريد، او است كه شما را از زمين (از مواد زمينى) ايجاد كرد و با تربيت تدريجى و هدايت فطرى به كمالتان رسانيد، تا با تصرف در زمين آن را قابل بهره‏بردارى كنيد، پس، از او آمرزش بخواهيد و سپس به سويش باز گرديد كه پروردگار من نزديك و اجابت كننده (دعايتان) است‏.

«وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ وَ نَعْلَمُ ما تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَريدِ» (ق، 16)

ترجمه: و به يقين ما انسان را آفريديم، و مى‏دانيم آنچه را كه نفس او بدان انديشه مى‏كند، و ما بدو از رگ گردنش نزديك‏تريم.

«وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْكُمْ وَ لكِنْ لا تُبْصِرُونَ» (الواقعه، 85)

ترجمه: در حالى كه ما از شما به او (انسان محتضر) نزديك‏تريم، ولى شما نمى‏بينيد.

کلمات کلیدی:     توحید