ایکس – شبهه: پیش‌تر نیز به این سؤال پاسخ‌های مبسوطی ایفاد شده بود (1)، اما گویا دوباره به صورت شبهه در اذهان مطرح می‌شود. لذا نظر گرامیان به نکات ذیل جلب می‌گردد:

الف - رم جزو مثلث خاورمیانه نیست و از همان قدیم الایام جزو اروپا محسوب می‌گردید.

ب - از کجا فهمیدند که 124 هزار نبی همه در یک منطقه بوده‌اند؟ مگر آنها از اسامی و یا محل زندگی و نبوت یا رسالت آنان خبر دارند؟ قرآن کریم که چنین فهرستی ارائه ننموده است. در کلام وحی فقط نام 26 نفر از 124 هزار نبی آمده است که عبارتند از: «آدم، نوح، ادريس، صالح، هود، ابراهيم، اسماعيل، اسحاق، يوسف، لوط، يعقوب، موسى، هارون، شعيب، زكريا، يحيى، عيسى، داود، سليمان، الياس، اليسع، ذوالكفل، ايوب، يونس، عُزَير و حضرت محمد مصطفی صلی الله علیهم اجمعین».

در روایات نیز در تفسیر برخی آیات نام چند نبی دیگر چون حضرت «خضر» یا «ارمیا» یا «حزقیل» آمده است که جمعاً از 37 نفر بیشتر نمی‌شوند. پس از کجا فهمیدند که همه انبیای الهی در همین منطقه یا مثلت بوده‌اند و برای اقوام دیگر انبیایی اعزام نشده است؟

ج – همان طور که در شهر اصفهان و قبرستان تخت فولاد خودمان 4 یا 5 نبی الهی مدفون هستند که شاید هر کسی نیز اسامی آنان را نداند [یوشع، سلام، سلوم، سهولی ....]، بالاخره این 124 هزار نبی (منهای 36 یا37 اسم شناخته شده) در اقصی نقاط عالم بوده و مدفون شده‌اند که دیگر اثری از آنان باقی نمانده است. و لزومی هم نداشته که در کلام وحی از آنان نام برده شود.

د – بر اساس برخی از شواهد معلوم نیست که بسیاری از نوابغ علمی یا شخصیت‌هایی که در تاریخ به عنوان دانشمندان بزرگ شناخته شده‌اند، مانند افلاطون، ارسطو، فیثاغورس و ... که هیچ کدام نیز در خاورمیانه نبوده‌اند، از انبیا نبوده باشند. حضرت آیت الله جوادی آملی در این زمینه با اشاره به تحقیقات انجام شده گذشتگان می‌نویسند: «گروهی از عارفان و حکیمان به استناد برخی از تواریخ، حضرت ادریس را همان هرمس پنداشتند، هم چنان که  حضرت شیث را همان آغاثا ذیمون دانستند و عده‎ای شاید بر اثر همین هرمس و آغاثاذیمون و فیثاغورس، مانند آن‎ها مثل ارسطو... را از انبیا دانستند». (سیره پیامبران در قرآن، ص 236، جوادی آملی، چ دوّم، نشر اسراء).

مقبره‌ای که هم اکنون در وسط کلیسای سنت پیترو در وایتکان وجود دارد و بسیار با شکوه نیز مزیّن شده، منسوب به یکی از انبیای الهی به نام «پطرس» یا «پیتر مقدس» است، که اخبار و روایات ما نیز حاکی از آن است که حضرت نرجس خاتون از سلاله‌ی آن نبی مکرم است. و طبق صریح بیان حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام، حضرت آدم (ع) که اولین نبی بود و بیش از هزار سال نیز عمر داشت، در هندوستان هبوط یافت و چه بسا پس از تکثیر نسل بنی آدم، انبیایی به آن دیار نیز گسیل شده باشد. و اگر در امریکای جنوبی یا شمالی و ... نیز اقوامی بوده‌اند، حتماً مورد هدایت قرار گرفته‌اند.

«وَ لَقَدْ بَعَثْنَا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَّسُولًا أَنِ اعْبُدُواْ اللّهَ وَاجْتَنِبُواْ الطَّاغُوتَ فَمِنْهُم مَّنْ هَدَى اللّهُ وَمِنْهُم مَّنْ حَقَّتْ عَلَيْهِ الضَّلالَةُ فَسِيرُواْ فِي الأَرْضِ فَانظُرُواْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ» (النحل، 36)

ترجمه: و در حقيقت در ميان هر امتى فرستاده‏اى برانگيختيم [تا بگويد] خدا را بپرستيد و از طاغوت [= طغیان کرده‌ی فريب‌گر] بپرهيزيد پس از ايشان كسى است كه خدا [او را] هدايت كرده و از ايشان كسى است كه گمراهى بر او سزاوار است بنابراين در زمين بگرديد و ببينيد فرجام تكذيب‏كنندگان چگونه بوده است.

ﻫ – هدایت یک قوم منوط به این نیست که حتماً و حتماً خداوند متعال برای آنان یک نبی فرستاده باشد [هر چند که اگر لازم بوده، فرستاده است]، بلکه خداوند متعال هادی و حجّت می‌فرستد، خواه نبی باشند یا رسول یا امام و فرستاده نبی و یا یک شاهدانی که گواه بر اتمام حجّت باشند. چنان چه فرمود:

«وَ يَوْمَ نَبْعَثُ فِي كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيدًا عَلَيْهِم مِّنْ أَنفُسِهِمْ وَجِئْنَا بِكَ شَهِيدًا عَلَى هَؤُلاء وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَانًا لِّكُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً وَبُشْرَى لِلْمُسْلِمِينَ» (النحل، 89)

ترجمه: و [به ياد آور] روزى را كه در هر امتى گواهى از خودشان برايشان برانگيزيم و تو را [هم] بر اين [امت] گواه آوريم و اين كتاب را كه روشنگر هر چيزى است و براى مسلمانان رهنمود و رحمت و بشارتگرى است بر تو نازل كرديم.

و – در عین حال، اگر همه 124 هزار نبی حتی در یک شهر و یک خانه نیز به دنیا می‌آمدند، باز جای هیچ تشکیکی نبود. چرا که مسئله «نبوت» بعد از «توحید» و ایمان به خداوند یکتا مطرح است. پس اگر کسی خدا را نشناخته و باور ننموده باشد، اصلاً نباید در خصوص انبیای الهی سخن بگوید و اگر کسی خدا را شناخته است، می‌داند که خالق، ربّ، علیم، حکیم، هادی و نازل کننده وحی و ارسال کننده انبیای برای هدایت مخلوقاتش اوست و او بهتر می‌داند که چه کسی را مبعوث کند و حوزه نبوتش را کجا قرار دهد. «‌اللَّهُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسالَتَه‏ - خدا بهتر مى‏داند رسالتش را كجا قرار دهد» (الأنعام، 124)

ز– در خاتمه این سؤال آمده است اگر نبی یا رسول (یا حتی امام و شاهدی) برای فرد یا قومی نیامده باشد تکلیفش چه می‌شود؟ پاسخ روشن است، اولاً خدا برای هر کسی دو نبی قرار داده است، یکی نبی بیرونی که انبیای الهی می باشند و یکی نبی درونی که «عقل» است و همیشه نیز با اوست و راهنمایش است. مگر این که خودش به او توجه نکند. و در ثانی فرمود: خدا هیچ کس را بیش از وسعش مکلف ننموده است.

کلمات کلیدی:  گوناگون