ایکس – شبهه: ازدواج یک قوانین شرعی و قانونی دارد و یک آداب و سنن فرهنگی، که به تناسب شرایط زمانی و مکانی متغیر است.

آن چه که شرعی و قانونی است نه فقط سخت و زیاد نیست، بلکه اگر مردم با قوانین شرعی و آموزه‌های اسلامی آشناتر شوند، متوجه خواهند شد که اتفاقاً خداوند متعال ازدواج را بسیار سهل و آسان گرفته است تا حتی نوجوانان دختر و پسر بتوانند سریع‌تر ازدواج کرده و از نعمات زندگی مشترک زودتر برخوردار شده و از مواهب مادی و معنوی زندگی لذت ببرند، تا بهتر رشد کنند.

اما آن چه تحت عنوان «فرهنگ، آداب و رسوم» ازدواج رایج می‌گردد، به خود مردم بر می‌گردد و به همین دلیل دائم دستخوش تغییر است و در هر زمان و مکانی، اصول جداگانه‌ای دارد.

مشکل ایجاد شده آن است که متأسفانه سمّ مهلک «تجزیه» را نه فقط بین مذاهب یا ملل، بلکه در فرهنگ نیز تزریق کرده‌اند. گاه مردم آن موقعی که رفتاری به اصطلاح مُد می‌شود و مطلوب عموم می‌گردد، بدون آن که در مورد آن فکر کنند، با اسلام تطبیق دهند و در عواقبش تأمل کنند، پیروی می‌کنند و بعد که دچار مشکل می‌شوند فغان‌شان بلند می‌شود و تقصیر را به گردن این و آن و حتی دین، دولت، مملکت، ملیّت، جامعه و ... می‌اندازند!

فرهنگ التقاطی:

متأسفانه باید اذعان داشت که فرهنگ غالب بر ازدواج‌های امروزی در جامعه ما، نه کاملاً شرعی است و نه ملّی و نه غربی یا شرقی و وارداتی، بلکه فرهنگی کاملاً التقاطی از همه‌ی عوامل است، حتی در میان اغلب خانواده‌های بسیار متشرع و مؤمن نیز چنین است.

گاه یافتن مورد مناسب برای ازدواج (چه دختر و چه پسر)، با تأسی به فرهنگ غرب و آن هم بخش منحط‌اش صورت می‌گیرد. مثل دوست شدن در خیابان، میهمانی، پارتی، کافی‌شاپ، چت، شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و ... . بدیهی است که مقدمه این آشنایی‌ها معمولاً گناه است و زمینه مراودات نیز گناه است و طبعاً در چنین شرایطی نمی‌توان همتای (کفو) مناسبی انتخاب کرد.

خواستگاری به سنّت ملّی انجام می‌گیرد و اگر جواب مثبت بود، مراسمی تحت عنوان «بله برون» یا همان «شیرینی خوران» سابق برگزار می‌گردد که چگونگی آن به مُد بستگی دارد، بعد مراسم عقد، مراسم ازادواج، مراسم پاتختی و ...، با هزینه‌های کلان و محتوایی که برخی از ترکیه‌ها گرفته شده، برخی از عرب‌ها، برخی از هندی‌ها، با اداها و اطوارهای غربی و آن هم نه آن چه بین خودشان رایج است، بلکه آن چه در قالب فیلم‌ها و سریال‌ها رواج می‌دهند! و البته لازم به ذکر است که جاری نمودن خطبه‌ی عقد نیز بر اساس «شرع» انجام می‌گیرد. یعنی یک فرهنگ کاملاً التقاطی!

گاه اگر به روند یک ازدواج در یک خانواده مسلمان دقت شود، مشهود می‌شود که هیچ فرازش به غیر از همان جاری کردن خطبه عقد نکاح، با احکام، فرهنگ و آموزه‌های اسلامی مطابقت نداشته است.

مهریه، جهیزیه و مراسم سنگین:

اسلام نه مهریه‌ی سنگین را توصیه کرده و نه مهریه را نوعی ضمانت اجرایی آتیه‌ی دختر قلمداد نموده است و نه به پسر و خانواده‌اش توصیه نموده که جهیزیه سنگین بطلب و نه توصیه به این اسراف‌ها در برگزاری انواع و اقسام مراسم نموده است. تا جایی که اگر داماد سرویس طلا و جواهر نخرد اهانت به دختر است و اگر عروس جهیزیه تمام و کامل و البته با بِرَندهای معروف خارجی نیاورد موجب تحقیر اوست و اگر هر دو طرف در برگزاری مراسم عقد و عروسی با یک دیگر و نیز دیگران رقابت و چشم و هم چشمی نکنند، نوعی سرخوردگی باشد.

این فرهنگ‎های غلط و التقاطی که البته از عوامی نیز نشأت می‌گیرد، همین عواقب تلخ در سخت شدن ازدواج، بروز اختلافات شدید بین خانواده‌ها و زوجین و نیز منجر شدن ازدواج‌ها به طلاق و یا تداوم زندگی مشترک با سردی را در پی‌دارد.

تغییر سبک و فرهنگ زندگی:

تغییر سبک و فرهنگی زندگی که مقام معظم رهبری بسیار بر آن تأکید داشتند، یک مصداقش همین است و انجام این امور مهم را نیز نباید از خانواده‌های طرفین انتظار داشت، بلکه خود جوانان باید قیام و انقلاب کنند.

*- دختران مصرّ باشند که مهریه بالا نمی‌خواهند. اگر وضع مالی داماد خوب است، مال و ثروت و ملک و املاک دارد، هیچ منعی ندارد که هر چه دوست دارد به همسرش هدیه دهد. اما این هدیه در قالب مهریه نباشد که مهریه‌ی بالا و سنگین این چنین مُد و شاخص ارزش دختر شود. و اگر متمول نیست، پس بدهکار کردن صوری او هیچ فایده‌ای به جز فلاکت مشترک ندارد.

*- پسران به هیچ وجه زیر بار مهریه‌ای که قدرت پرداخت آن را در حال حاضر ندارند و یا با محاسبات عقلانی تا سال‌های آتی نیز نخواهند داشت نروند. نهایت این است دختری که می‌خواهد مشروط به این مقدار مهریه با او ازدواج کند، ازدواج نمی‌کند. خوب این خود ملاک و شاخصه‌ی خوبی برای تشخیص کُفو و همسر مناسب برای زندگی مشترک است.

*- دختران در همان ابتدای آشنایی و مذاکرات با صراحت، قاطعیت و جرأت تمام اعلام کنند که الزامی به جهیزیه آن چنانی ندارد و تأمین مایحتاج زندگی بر عهده مرد است. حتی در فرهنگ‌هایی (مثل مشهد) رسم بر این است که جهیزیه بر عهده‌ی مرد است و خانواده عروس از قبل فهرستی از مایحتاج به داماد و خانواده‌اش می‌دهند که باید حتماً تهیه کند، این هم غلط است. و البته دامادها نیز باید به خود القا کنند که چشم به جهیزیه ندارند و جهیزیه آن چنانی نمی‌خواهند و میزان و مقدار و رقم جهیزیه را اعتبار قلمداد نمی‌کنند.

*- هر دو طرف و خانواده‌ها از همان ابتدا تفاهم کنند که از برگزاری مراسم آن چنانی با هزینه‌های کلان خودداری خواهند کرد. معنا ندارد که حتماً به خاطر عقد و ازدواج تالاری در نظر گرفته شود که بابت هر میهمان از 15 هزار تا 150 هزار تومان و یا بیشتر هزینه تحمیل می‌کند و معمولاً هیچ کس هم راضی بیرون نمی‌رود. اسلام فرموده است «ولیمه» دهید. نفرموده تالار بگیرید، دو تا سه نوع غذا بدهید و میهمانان نیز مجبور شوند هزینه‌های کلانی بابت تهیه لباس و آرایش دهند. این رسم شاهزاده‌های ظالم و مفت‌خور بوده که اکنون به همگان از فقیر و ثروتمند تحمیل شده است.

بدیهی است که اگر رعایت احکام و آموزه‌های اسلامی در امر ازدواج فقط به خطبه عقد محدود نگردد و فرهنگ اسلام نهادینه شود، ازدواج نیز آسان، شیرین و پایدارتر خواهد بود.

 

کلمات کلیدی:  گوناگون