در مورد نگهداشتن سگ در منزل، سگبازی و این که چگونه میتوان با یک جوان به لحاظ اسلامی و روانشناسی بحث کرد؟ (ارشد مدیریت)
پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): ابتدا باید توجه داشت که نگهداشتن سگ با سگبازی متفاوت است، برخی سگی در خانه دارند و برخی دیگر به اشکال مختلف «سگباز» هستند که سگبازی از خرید و فروش و تکثیر و ... شروع میشود تا ارتباط عاطفی، روانی و حتی جنسی با سگ (چنان چه در امریکا و اروپا رایج است)، و اتفاقاً همین کشش، امکان ارتباط، دستآموزی تا این حد و ...، یکی از دلایل مذمت نگهداری آن در شرع مقدس اسلام است.
سگ نیز به خودی خود موجود بد و پلیدی نیست، چرا که اساساً خداوند حکیم هیچ موجود پلیدی خلق نمینماید، هر موجودی در کارگاه هستی جایگاه و بالتبع فایدههایی برای کل نظام هستی دارد. منتهی باید این فایدهها درست و به جا استفاده شود. زهر و سموم اغلب حیوانات گزنده، مملو از فایده [به ویژه در دارو سازی است]، اما دلیل نیست که کسی در خانهاش مار و عقرب و زنبور نگهدارد.
در سگ نیز خصلتهای خوبی وجود دارد که گاه آدمی برای رسیدن به آنها باید بسیار تلاش کند، مثل این که سگ بسیار شاکر است – سگ صاحب و ولینعمت خود را حتی اگر یک بار به او غذا داده باشد، پس از سالها میشناسد – سگ امانتداری میکند و حتی اگر گرسنه باشد، شکار را به صاحبش بر میگرداند – سگ برای حفظ منافع صاحبش جان خود را به خطر میاندازد – سگ اگر در اوج گرسنگی هم باشد، سر و صدا و بیآبرویی به راه نمیانداز و ... .
الف - اما در این که از نظر شرعی و فقهی سگ «نجس» است جای تردیدی نیست و این که از نظر علمی انواع و اقسام بیماریها، باکتریها و ... برای سگ به اثبات رسیده است نیز روشن است. چنان چه در روایات آمده است:
«انّ الله تعالى لم يخلق خلقاً أنجس من الكلب - خداوند هیج مخلوقی را نجس تر از سگ نیافرید» (وسائل الشيعة، ج1، ص: 220 روایت 560 و همان ج1، ص: 228 روایت 578 )؛
«الکلب رجس نجس؛ سگ موجودی پلید و نجس است» ( وسائل الشيعة، ج1، ص: 227)؛
و از نظر فقهی نیز کلیه فقهای قدیم و معاصر حکم به نجاست سگ دادهاند (به استنثای مسائل مربوط به سگ شکاری).
و از نظر علمی نیز ابتلای سگ به انواع بیماریهای زونوتيک (Zoonotic)، یعنی آن دسته از بیماریهای حیوانات که قابل انتقال به انسان هستند به اثبات رسیده است و تحقیقات علمی نشان داده است که 10 درصد از افرادی که در خانه سگ دارند دارای زنجيرههای باکتريايی "E coli" هستند که هم در حيوان و هم در صاحب آن مشاهده شده است.
بسیاری از این بیماریها، لازمه بدن سگ هستند، اما برای ما مضر میباشند، مثل انگلهایی که در احشام سگ تولید میشود و اجتناب ناپذیر است. یا بیماری موسوم به «شکل چشمی» (توکسوکاريازيس) که به شبکیه منتقل شده و موجب کوری نیز میگردد.
ب – نجاست، یعنی «پلیدی» که سبب ضرورت اجتناب و دوری میگردد. اما وقتی گفته میشود چیزی نجس است، معنایش این نیست که هر گونه ارتباطی با آن اشکال شرعی دارد. چنان چه خون، ادرار، مدفوع، الکل طبیعی و برخی از الکلهای صنعتی که مایه بوده و مست کننده هستند نیز نجس است. لذا نگهداشتن سگ در خانه، فی نفسه حرام نیست، بلکه به لحاظ عقلی، علمی و شرعی، کار درستی نیست و مورد نکوهش میباشد. چنان چه در روایات نیز مورد مذمت قرار گرفته است.
ج - انسان به لحاظ روحی و روانی زود «انس» میگیرد و شاید یکی از دلایل اسم «انسان» همین «انس» گرفتن سریع او میباشد. انسان به خداوند متعال نیز «انس» میگیرد و او را «انیس» خود مینامد و در دعا عرض مینماید (یا مونس کل وحید – ای نزدیک و انس گرفته با هر تنهایی) - و به محیط زندگی (حتی اگر زندان باشد) نیز انس میگیرد - به اطرافیان و لباس و کفش خود نیز انس میگیرد و بدیهی است که به وقت درک و احساس انس متقابل، این اُنسش تشدید میگردد.
از مرغ و خروس و انواع پرندگان گرفته تا چهارپایانی چون گربه، الاغ و اسب، هیچ کدام انس متقابل را مانند سگ بروز نمیدهند و حیف انسان است که با حیوان و آن هم سگ که نجس است، رابطه «انیس و مونسی» داشته باشد و طبعاً او را از فضایل به دور میسازد.
حال حیف مقام و منزلت و نیز عقل و شعور انسان نیست که با «سگ»، با تمامی نجاستش (پلیدیهایش) انس بگیرد؟!
ج/1 - در اروپا یک نظر سنجی در خصوص علت نگهداشتن سگ و انس و علاقهی افراد به «سگ» انجام گرفت و اغلب گواهی دادند که سگ ما، انیس و مونس ماست. همه میروند، همسر، فرزند، والدین، همسایهها و ...، اما سگمان با ما میماند و به ما انس دارد و ما نیز به آن انس داریم (انس متقابل).
پس میبینیم که «سگ» بسیار سریعتر و بیشتر از هر حیوان دیگری جزو خانواده و حتی یکی از اصلیترین اعضای خانواده قرار میگیرد.
ج/2 - در ایتالیا و شهر رم، شخص ثروتمندی در قصر و باغ بزرگش دو سگ قوی داشت که دائم طوری باغ همسایه را پاره میکردند و ایجاد مزاحمت و ترس مینمودند. تذکرات فایدهای نکرد تا آن که همسایه تهدید کرد: اگر یک بار دیگر وارد ملک من شوند، آنها را میکُشم! صاحب سگها در عذرخواهی گفت: دو پسر دارم و دو سگ، با پسرانم هر کاری میخواهید بکنید، ولی لطفاً با سگهایم کاری نداشته باشید، من نیز آنها را میبندم.
ج/3 - جالب آن است که بدانیم، وقتی اوباما در دور اول رئیس جمهور امریکا شد، در حالی که مسائل داخلی امریکا بسیار حاد بود و مسائل سیاست خارجی نیز با جنگها و کشتارها دست کمی از مسائل داخلی نداشت، یکی از مقولات اصلی که توسط کلیه رسانهها به اذهان عمومی القا میشد و آنها نیز مترصد شناخت و پاسخ بودند، این بود که «سگ کاخ سفید، کدام سگ خواهد بود» - «کدام سگ به کاخ سفید راه خواهد یافت» و ...؟
و جالبتر آن که بدانیم یکی از مقولههای جدی دولت اوباما، تصویب لایحه قانونی کردن همخوابی نظامیان با حیوانات بود که در نهایت مفتخر به تصویب شد.
د- کسی نمیتواند بگوید که «من سگ دارم و در خانهام نگهش میدارم و به کسی مربوط نیست»، اتفاقاً به همه مربوط میشود و حقوق فردی و اجتماعی دیگران را ضایع میکند. بالاخره سگ باید از خانه بیرون برود، در ساختمان و پلهها راه میرود، همه جا را بو میکند، با رطوبت نفس خود همه میکروبها را پخش میکند، موجب ترس و نگرانی دیگران میشود، هیچ اعتمادی به اهلی شدن سگ نیست، چنان چه بارها صاحب یا کودک صاحب خود را پاره کردهاند و ...؛ پس حقوق دیگران است.
ﻫ - اما سگبازی مقولهی دیگری است، در هر حدی که باشد. از خرید و فروش گرفته یا رفتارهای دیگر؛ تا جایی که از نظر شرعی و فقهی، معامله سگ، جزو معاملات باطل است، چنان چه در حدیث معتبر نیز میفرماید پولی که از خرید و فروش سگ به دست میآید، حلال نیست، مگر سگ شکاری (بحار الأنوار ج100 52 باب 4 جوامع المكاسب المحرمة و المحللة ..... ص : 42)
و – از بدترین آثار نگهداری سگ و سگبازی در عصر ما این است که برای «انسان» که بالقوه اشرف مخلوقات است، نوعی تفخر شده است! و این دیگر اوج حقارت و غربزدگی است. کسی که در خانه سگ نگه میدارد، گمان میکند که به واسطهی سگش، کلی دارای مقام، منزلت، شخصیت و وجه تمایز قابل افتخار شده است(؟!)
بدیهی است که در اغلب موارد (به ویژه مسائل عقلی، شعوری، وجدانی، اخلاقی، رفتاری، روانی، خانوادگی، تربیتی و ...)، مثل امریکاییها و اروپاییها شدن، رذالت است، به ویژه اگر در مقولاتی چون سگبازی به آنها تأسی شود.
به طور کلی نیز دقت شود که خانه، جای زندگی اعضای خانواده است، نه دیگران، چه رسد به حیوانات و از جمله سگ.
- تعداد بازدید : 14198
- 27 شهریور 1392
- نسخه قابل چاپ
- اشتراک گذاری
کلمات کلیدی: گوناگون جوان