نهج البلاغه، خطبه 85

قَدْ عَلِمَ السِّرائِرَ، وَ خَبَرَ الضَّمائِرَ، لَهُ الاِْحاطَةُ بِكُلِّ شَىْء،

به نهان‌ها آگاه است، و از انديشه‌ها باخبر است، به هر چيزى احاطه دارد،

وَ الْغَلَبَةُ لِكُلِّ شَىْء، وَ الْقُوَّةُ عَلى كُلِّ شَىْء. فَلْيَعْمَلِ الْعامِلُ مِنْكُمْ

و بر هر چيزى غالب است، و بر همه چيز تواناست. كوشش كننده از شما در ايام مهلت بكوشد

فى اَيّامِ مَهَلِهِ قَبْلَ اِرْهاقِ اَجَلِهِ، وَ فى فَراغِهِ قَبْلَ اَوانِ شُغُلِهِ،

پيش از آنكه مرگ او را دريابد، و در وقت فراغت قبل از اينكه گرفتار شود،

وَ فى مُتَنَفَّسِهِ قَبْلَ اَنْ يُؤْخَذَ بِكَظَمِهِ، وَلْيُمَهِّدْ لِنَفْسِهِ وَ قَدَمِهِ،

و در زمانى كه راه نفس باز است و هنوز گلويش را نفشرده اند. آدمى بايد براى آسايش فردا و ثبات قدم سفره طاعت آماده كند،

وَلْيَتَزَوَّدْ مِنْ دارِ ظَعْنِهِ لِدارِ اِقامَتِهِ.

و از سراى رفتنى براى خانه اقامت توشه بردارد.

فَاللّهَ اللّهَ اَيُّهَا النّاسُ فيمَا اسْتَحْفَظَكُمْ مِنْ كِتابِهِ،

خدا را خدا را در نظر گيريد اى بندگان خدا در قرآنش كه رعايت آن را به شما دستور داده،

وَ اسْتَوْدَعَكُمْ مِنْ حُقُوقِهِ. فَاِنَّ اللّهَ سُبْحانَهُ لَمْ يَخْلُقْكُمْ عَبَثاً، وَ لَمْ يَتْرُكْكُمْ سُدًى،

و در آنچه از حقوق خود پيش شما امانت نهاده، كه خداوند شما را بى هدف نيافريده، و مهمل رها نكرده،

وَ لَمْ يَدَعْكُمْ فى جَهالَة وَلاعَمًى. قَدْ سَمّى آثارَكُمْ، وَ عَلِمَ

و در جهالت و كوردلى وانگذاشته. اعمال شما را به خير و شر نام و نشان نهاده،

وَ عَلِمَ اَعْمالَكُمْ، وَ كَتَبَ آجالَكُمْ، وَ اَنْزَلَ عَلَيْكُمُ الْكِتابَ تِبْياناً لِكُلِّ شَىْء،

و آگاه به كردار شماست، و مدّت اقامت شما را در دنيا معين نموده، و كتابش را به عنوان بيان كننده حقايق بر شما،

وَ عَمَّرَ فيكُمْ نَبِيَّهُ اَزْماناً، حَتّى اَكْمَلَ لَهُ وَ لَكُمْ فيما اَنْزَلَ مِنْ كِتابِهِ دينَهُ الَّذى رَضِىَ لِنَفْسِهِ،

نازل كرده، و براى هدايت شما مدت زمانى پيامبرش را در دنيا زندگى داده، تا آنكه دينش را براى او و شما در آنچه در قرآن فرستاده كامل كرد، دينى كه آن را پسنديده،

وَ اَنْهى اِلَيْكُمْ عَلى لِسانِهِ مَحابَّهُ مِنَ الاَْعْمالِ، وَ مَكارِهَهُ وَ نَواهِيَهُ وَ اَوامِرَهُ. فَاَلْقى اِلَيْكُمُ الْمَعْذِرَةَ،

و به زبان پيامبرش اعمال محبوب و مكروه و نواهى و اوامرش را به شما رساند، و براى شما جاى عذرى نگذاشت،

وَ اتَّخَذَ عَلَيْكُمُ الْحُجَّةَ، وَ قَدَّمَ اِلَيْكُمْ بِالْوَعيدِ، وَ اَنْذَرَكُمْ بَيْنَ يَدَىْ عَذاب شَديد، فَاسْتَدْرِكُوا بَقِيَّةَ اَيّامِكُمْ، وَ اصْبِرُوا لَها اَنْفُسَكُمْ،

و بر شما اتمام حجت كرد، و تهديد به عذابش را پيش فرستاد، و شما را از عذاب شديدِ پيش رويتان ترساند. بنابر اين باقى مانده عمر را دريابيد، و در اين باقى مانده خود را به شكيبايى واداريد،

فَاِنَّها قَليلٌ فى كَثيرِ الاَْيّامِ الَّتى تَكُونُ مِنْكُمْ فيهَا الْغَفْلَةُ وَالتَّشاغُلُ عَنِ الْمَوْعِظَةِ

كه اين باقيمانده عمر در برابر روزهاى زيادى كه از شما در غفلت و رويگردانى از موعظه گذشت اندك است.

وَلاتُرَخِّصُوا لاَِنْفُسِكُمْ فَتَذْهَبَ بِكُمُ الرُّخَصُ مَذاهِبَ الظَّلَمَةِ،

و نفْس‌هاى خود را مجال ندهيد كه اين مجال دادن‌ها شما را به راه ستمكاران خواهد برد،

وَلاتُداهِنُوا فَيَهْجُمَ بِكُمُ الاِْدْهانُ عَلَى الْمَعْصِيَةِ.

و سستى نورزيد كه اين سستى شما را به معصيت درخواهد آورد.

عِبادَ اللّهِ، اِنَّ اَنْصَحَ النّاسِ لِنَفْسِهِ اَطْوَعُهُمْ لِرَبِّهِ.

اى بندگان خدا، خيرخواه ترين مردم نسبت به خود كسى است كه پروردگارش را بيشتر بندگى كند.

وَ اِنَّ اَغَشَّهُمْ لِنَفْسِهِ اَعْصاهُمْ لِرَبِّهِ. وَ الْمَغْبُونُ

و گول زننده ترين مردم نسبت به خويش كسى است كه خدا را بيشتر معصيت كند. و فريب خورده شخصى است

مَن وَ عَلِمَ ْ غَبَنَ نَفْسَهُ. وَ الْمَغْبُوطُ مَنْ سَلِمَ لَهُ دينُهُ.

و (کسی که) آگاه به كردار كه ضرر به خود روا دارد. و آن كه بر او غبطه خورند كسى است كه دينش سالم بماند.

وَالسَّعيدُ مَنْ وُعِظَ بِغَيْرِهِ. وَالشَّقِىُّ مَنِ انْخَدَعَ لِهَواهُ وَ غُرُورِهِ.

و سعادتمند انسانى است كه از ديگرى پند گيرد. و بدبخت آدمى است كه از هواى نفس و غرور خود گول بخورد.

وَاعْلَمُوا اَنَّ يَسيرَ الرِّياءِ شِرْكٌ، وَ مُجالَسَةَ اَهْلِ الْهَوى مَنْساةٌ لِلاْيمانِ، وَ مَحْضَرَةٌ لِلشَّيْطانِ.

بدانيد كه اندك ريا شرك است. و همنشينى با هواپرستان عامل فراموشى ايمان و حضور شيطان در زندگى است.

جانِبُوا الْكَذِبَ، فَاِنَّهُ مُجانِبٌ لِلاْيمانِ. الصّادِقُ عَلى شَفا مَنْجاة وَ كَرامَة.

از دروغ دور شويد، كه دروغ از ايمان دور است. راستگو بر لبه نجات و كرامت قرار دارد،

وَالْكاذِبُ عَلى شُرَفِ مَهْواة وَ مَهانَة.

و دروغگو مشرف به افتادن و تباهى در خوارى است.

وَلاتَحاسَدُوا، فَاِنَّ الْحَسَدَ يَأْكُلُ الاْيمانَ كَما تَأْكُلُ النّارُ الْحَطَبَ.

به هم حسد نورزيد، زيرا حسد ايمان را مى خورد چون آتش كه هيزم خشك را مى خورد. وَلاتَباغَضُوا، فَاِنَّها الْحالِقَةُ. وَ اعْلَمُوا اَنَّ الاَْمَلَ يُسْهِى الْعَقْلَ، وَ يُنْسِى الذِّكْرَ. فَاَكْذِبُوا الاَْمَلَ، فَاِنَّهُ غَرُورٌ، وَ صاحِبُهُ مَغْرُورٌ.

و با هم دشمنى ننماييد، زيرا عداوت باعث زوال خير و بركت است. بدانيد كه آرزو عقل را به اشتباه مى اندازد، و ياد خدا را فراموشى مى دهد. پس آرزو را محقق مسازيد كه فريبنده است، و صاحبش فريب خورده.

 

کلمات کلیدی:  نهج البلاغه   توحید