ایکس – شبهه – پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: هر اعتقاد صحیحی که از شناخت درست نشأت می‌گیرد در رشد کمالی انسان و جهان‌بینی او مهم است و هر اعتقاد غلط (خرافه) که از شناخت غلط نشأت می‌گیرد نیز از آن جهت که مانع از رشد بیشتر و حتی تنزل در مرتبه وجودی قرار می‌گیرد، مهم است. لذا شناخت و اعتقاد غیر مهم معنا ندارد. منتهی مهم‌ها نیز مراتب دارند.

در پاسخ سؤال مربوط به امامت بر جنیان، به نکات ذیل توجه شود:

الف – ارتباط متقابل جنّ با انسان، به ویژه با انبیا و اولیای الهی، در قرآن کریم تصریح شده است، چنان چه در مورد خدمتگزاری آنها در حکومت و تحت سلطه‌ی حضرت سلیمان علیه‌السلام بیان گردیده است.

ب – وقتی خداوند به ملایک دستور داد که به «آدم» سجده کنند، یعنی آدم را معلم، الگو و امام ملایک نمود، ابلیس که از جنیان بود، در رده ملایک قرار داشت و این امر او را نیز شامل گردید. پس، وقتی انسان کامل «امام ملایک» نیز هست، امام جنیّان و سایر موجودات عالم نیز می‌باشد.

ج - اساساً خداوند متعال به جز انسان کامل، کسی را «خلیفة‌الله» ننموده است، حتی ملایک که پرسیدند چرا ما را خلیفه نمی‌کنی، فرمود: من چیزهایی می‌دانم (از آفرینش خود) که شما نمی‌دانید و همانجا نشان داد که «آدم» برتر از «فرشتگان» می‌باشد و معلم آنهاست. پس دقت شود که «خلیفة‌الله» فقط از بنی آدم است و به جز خلیفة‌الله نیز کسی به نبوّت و امامت برگزیده نمی‌شود. لذا پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله برای همه موجودات رسول الله است و امامان علیهم‌السلام نیز برای همه موجودات امام هستند.

د- خداوند متعال در قرآن کریم تصریح نموده است که برخی از جنیّان پس از استماع آیات قرآن کریم، به اسلام و پیامبر اسلام صلوات الله علیه و آله ایمان آوردند و مسلمان شدند و برخی دیگر کافر شدند، کفر و ایمان در میان اجنّه، به اعتقاد آنها به رسول‌اکرم و امامان صلوات الله علیهم اجمعین مربوط می‌شود – مثل انسان:

«وَأَنَّا لَمَّا سَمِعْنَا الْهُدَى آمَنَّا بِهِ فَمَن یؤْمِن بِرَبِّهِ فَلَا یخَافُ بَخْسًا وَلَا رَهَقًا * وَأَنَّا مِنَّا الْمُسْلِمُونَ وَمِنَّا الْقَاسِطُونَ فَمَنْ أَسْلَمَ فَأُوْلَئِكَ تَحَرَّوْا رَشَدًا» (الجنّ، 13 و 14)

ترجمه: و ما چون هدایت را شنیدیم بدان گرویدیم پس كسى كه به پروردگار خود ایمان آورد از كمى [پاداش] و سختى بیم ندارد * و از میان ما برخى فرمانبردار (مسلمانند) و برخى از ما منحرفند پس كسانى كه به فرمانند، آنان در جستجوى راه درستند.

د – امام، به تعبیر عام، امام الگو و رهبر و جلودار است و به تعبیر خاص، جانشین پیامبر اکرم صلوات الله علیه و اله می‌باشد، لذا نه تنها به جز نوع بشر کسی خلیفة‌الله، ولیّ‌ الله و امام نشده است، بلکه معنا ندارد پیامبر امّتی (چه انسان، یا ملک یا جنّ)، از نوع بشر باشد، اما جانشین او از نوع دیگر موجودات باشد. پس امامان علیهم‌السلام برای تمامی موجودات امام هستند.

 

و - علامة طباطبایی: «... از آنجایی كه روشن شد جنیان دین مستقلی ندارند و تابع دین پیامبران بشری هستند و با توجّه به ایمان برخی و كفر برخی دیگر بنابراین قطعاً عدّه‌ای از آنها به وجود امام زمان (عج) ایمان دارند و برخی دیگر منكر آن هستند.» - (المیزان، تفسیر سوره فصلت، آیه 25)

کلمات کلیدی:  اعتقادی