ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: برای وسوسه کردن، الزامی نیست که حتماً وسوسه‌گر غیر مادی باشد. حتی یک دیوار یا یک عکس یا یک انسان هم می‌تواند وسوسه‌گر باشد. [توضیح داده خواهد شد].

الف – انسان از یک سو بُعد مادی (جسم و لوازم حیات جسمانی) دارد و از سوی دیگر بُعد روحانی و ملکوتی دارد - شیطان نیز مانند انسان، هم بَعد مادی دارد و هم غیر مادی.

جسم انسان از خاک (سپس نطفه) خلق شده است و روح او از عالم امر، یا از عالم ملکوت است – جسم جن نیز از آتش خلق شده است و روحش مادی نیست.

ب - خداوند متعال برای نیازهای مادی انسان، نفس را قرار داده است و برای کنترل این قوا از دورن، «عقل» که غیر مادی است را قرار داده است. لذا فرمود: «عقل پیامبر درونی شماست».

پس، بسیاری از تحریک‌های نفسانی، از دورن خود انسان می‌باشد. لذا وسوسه از ناحیه‌ی «نفس» وارد می‌شود و الهای و وحی از ناحیه «عقل - قلب».

ج – هم چنین چون انسان با عالم بیرون از خود مرتبط است، تأثیرگزار و متأثر است، جن (شیطان) از بیرون وسوسه می‌کند و پیامبران الهی علیهم‌السلام نیز از بیرون «وحی» را منتقل می‌کنند.

د – در واقع آن چه در انسان حادث می‌شود، در درون خود اوست. از بیرون فقط «دعوت» صورت می‌گیرد که یا به حق (روحانیت و ملکوت) است و یا به باطل (نفسانیت و حیوانیت).

ﻫ – از این رو نه دعوت کننده‌ی به حق بیرونی که انبیا و اولیای الهی باشند، تسلطی بر انسان دارند که او را هدایت کنند؛ چنان چه فرمود: «فَذَكِّرْ إِنَّمَا أَنتَ مُذَكِّرٌ * لَّسْتَ عَلَيْهِم بِمُصَيْطِرٍ - پس تذكر ده، كه تو (به عنوان رسول) تنها تذكردهنده‏اى * تو بر آنها مسلّط نيستی» - و نه دعوت کننده به باطل بیرونی که ابلیس و سایر شیطان‌ها از نوع انسان یا جنّ می‌باشند، بر انسان تسلطی دارند که منحرف کنند؛ بلکه این خود انسان است که با اختیار خودش «ولایت» هر کدام از آنها را که خواست می‌پذیرد و این سلطه را ایجاد می‌نماید، چنان چه در مورد سلطه شیطان فرمود:

«إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطَانٌ عَلَى الَّذِينَ آمَنُواْ وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ * إِنَّمَا سُلْطَانُهُ عَلَى الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ وَالَّذِينَ هُم بِهِ مُشْرِكُونَ»

ترجمه: چرا كه او را بر كسانى كه ايمان آورده‏اند و بر پروردگار خود توكل مى‏كنند (جز القاء وسوسه) تسلطى نيست * تسلط او تنها بر كسانى است كه او را سرپرست مى‏گيرند و بر كسانى است كه به خدا شرك مى‏ورزند.

و – پس دعوت درونی و بیرونی به شکل وحی یا الهام و ... برای هدایت به سوی حق که عقلانی است وجود دارد و دعوت درونی و بیرونی به شکل وسوسه، که نفسانی است نیز برای ایجاد انحراف نیز وجود دارد.

یک حیوان، یا یک شیء و آن چه در زمین و آسمان‌هاست نیز می‌تواند راهنمای به سوی حق باشد، به شرط آن که انسان عالمانه و عاقلانه به آن نگاه کند، چنان چه فرمود:

«أَفَلَا يَنظُرُونَ إِلَى الْإِبِلِ كَيْفَ خُلِقَتْ * وَإِلَى السَّمَاء كَيْفَ رُفِعَتْ * وَإِلَى الْجِبَالِ كَيْفَ نُصِبَتْ * وَإِلَى الْأَرْضِ كَيْفَ سُطِحَتْ ... » (الغاشیه، 17 تا 20)

ترجمه: آيا آنان به شتر نمى‏نگرند كه چگونه آفريده شده * و به آسمان كه چگونه برافراشته شده؟

و به كوه‏ها كه چگونه نهاده شده و استوار گشته؟ * و به اين زمين كه چگونه گسترده و هموار گرديده ...»

همین طور هر شخص یا شیء خارجی نیز می‌تواند وسوسه‌گر نفس باشد؛ چنان چه مکرر فرمود: مال، اولاد، ثروت و ...، همه متاع دنیا و ابزار زندگی هستند، لذا سبب گمراهی شما نشوند.

ز – پس برای وسوسه کردن نیازی نیست که جن خلقت مادی نداشته باشد. و چون خلقتش مادی است، دیدنش نیز در شرایطی بعید نیست. هر چند که انسان نیز محدود به قوای مادی نیست و چه بسیاری از حقایق غیر مادی عالم هستی را نیز با چشم غیر مادی خود (عقل، قلب و روح) می‌بیند.

 

* - کابوس نیز یک اختلال روانی در دورن انسان می‌باشد که الزامی ندارد حتماً از ناحیه جن یا شیاطین باشد. ممکن است انسان از چیزی وحشت کند و همان سبب گردد که در خواب یا بیداری، کابوس ببیند.

کلمات کلیدی:  گوناگون