ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: قرآن کریم، برای همه نازل شده است، هم برای پیامبر اکرم و هم برای اهل بیتش صلوات الله علیهم اجمعین، هم برای اولیاء الله، هم برای مردم عادی و هم برای عوام؛ پس با حروف مقطع، علومی انتقال یافته است، لذا اگر ما چیزی را ندانستیم، جایز بگوییم: پس چرا نازل شد. برای اهلش نازل شد تا هادی ما باشند.

معجزه آخرین پیامبر صلوات الله علیه و آله، که برای جهانیان در همه زمان‌هاست، از سنخ علم، بیان، کتاب و کلام است. علم و بیان و کلام نیز ظاهر و باطن و سر و آشکار دارد. در تمامی علوم چنین است و امروزه بیش از هر زمانی علومی با حروف مقطع یا حرف رمز منتقل می‌گردند، به ویژه در عرصه‌ی IT .

قرآن کریم، سراسرش علم است، تمامش ظاهر است، در عین حال تمامش باطن و سرّ است، یعنی ظاهرش باطنی دارد و باطن آن باطنی دارد و غواصان اقیانونس علم، هر کدام به تناسب ظرفیت و توان خود، در اعماق آن سیر می‌کنند. لذا نه تنها حروف مقطع، بلکه حتی آشکارترین و تکراری‌ترین آیه که «بسم الله الرحمن الرحیم» باشد نیز دارای اسراری فراوانی است که بر هر کسی مکشوف نمی‌گردد. چنان چه امیرالمؤمنین، امام علی علیه‌السلام فرمودند:

«سِرّ الکُتب المنزلة فی القرآن و سِرّ القُرآن فی فاتِحَةِ الکِتاب وَ سِرّ فاتحة الکتاب فی بِسم الله الرّحمن الرّحیم و جمیع ما فی بسم الله الرحمن الرحیم فی باء بسم الله و جمیع ما فی باء بسم الله فی النقطة التی تحت الباء و انا النقطة تحت الباء» (بیان الآیات جیلانی ، ص32 و33)

ترجمه: سرّ کتب نازل شده در قرآن است و سرّ قرآن در فاتحة الکتاب (سوره حمد) است و سرّ فاتحة الکتاب در [آیه] بسم الله الرحمن الرحیم [آن] است و سرّ بسم الله الرحمن الرحیم، در باء بسم الله است و جمیع آن چه در باء بسم الله است، در نقطه زیر آن باء است و من نقطه‌ی زیر باء هستم.

پس از این مقدمه به چند موضوع دیگر نیز باید دقت شود:

الف – قرآن کریم، همان گونه که نازل شده است، به مردم ابلاغ شده است. لذا اگر به پیامبرش فرمود: «قل هو الله ...» او نیز به مردم ابلاغ نمود «قل هو الله ...». پس اگر حرفی به رمز بیان شد، لازم بود مردم بدانند که علومی نیز بین خدا و نبی‌اش (ص) به سرّ و رمز بیان می‌شود.

ب – حروف مقطعه در ابتدای 19 سوره آمده است و جمعاً 78 حرف است كه با حذف مكررات، 14 حرف می‌شود. - حروف مقطعه اوایل سوره‌ها ، برخی یک حرفی است ، مانند : ن و ق - بعضی دو حرفی مانند: طس، یس، طه و حم - برخی سه حرفی، مانند : الم، الر، و نیز طسم، بعضی چهار حرفی مانند: "المص" و برخی پنج حرفی، مانند: "کهیعص" و "حم عسق.

بعضی از دانشمندان خوش ذوق، کلمات مکرر را حذف کرده و با باقی مانده جمله سازی کرده و گفته‌اند که از مجموع آنها هیچ جمله‌ی معنا دار و منطبق با فرهنگ قرآنی نمی‌شود ساخت، به جز «صراط علی حق نمسكه - راه علی حق است ما به آن چنگ می‌زنیم».

ب – البته در خصوص حکمت‌های حروف مقطع، که سرّ یا اسرار نامیده می‌شوند، نقل بسیار است، مثل این که اسم همان سوره است - یا - این حروف به منزله خلاصه و پیام اجمالی محتوای سوره است – یا - خداوند می خواهد بگوید که قرآن از جنس همین حروف الفبا است که روزمره با آن سر و کار دارید اما از آوردن مثل آن ناتوان هستید، پس بفهمید که این کلام از ناحیه خداوند است – و یا - در بسیاری از سوره‌ها ، پس از حروف مقطعه ، آیه بعدی در مورد قرآن و نزول وحی است و ...؛ اما اصلاً چنین نیست که هیچ سرّی از اسرار حروف مقطع، برای عموم گفته نشده باشد؛ بلکه رمزگشایی‌های بسیاری صورت گرفته و بیان شده که همان‌ها نیز دارای ظاهر و باطن و سرّ و آشکار هستند. به عنوان مثال، به چند بیان اشاره می‌گردد:

ب/1: طبق احادیث وارده، نون (ن) و یاسین (یس)، از اسم‌های شخص حضرت ختمی مرتبت، محمد مصطفی صلوات الله علیه و آله در قرآن کریم می‌باشد و بر همین اساس حتی مفسرین مذاهب بیان داشته‌اند که «سلام علی آل یاسین» سلام بر آل محمد علیهم السلام می‌باشد؛ چنان چه فخر رازی، آن را به نقل از مفسرین به ابن عباس رسانده و می‌افزاید که مقصود از آل یاسین، همان آل پیامبر اکرم علیهم السلام می‌باشند. (تفسیر کبیر مفاتیح الغیب، ج 7، ص 163)

ب/2: امیرالمؤمنین علیه السلام، خطاب به سیدة النساء العالمین فرمودند: «اَنَا الحَوامیم»، یعنی حامیم (حم)های قرآن کریم من هستم. (المناقب، ابن شهرآشوب، ج 3، ص 118)

ب/3:امیرالمؤمنین علیه السلام، در خطبه‌ای معروف به «نورانیت»، معارف ژرفی در «امام شناسی و علی علیه‌السلام شناسی» خطاب به ابوذر و سلمان (ره) بیان می‌دارند که یکی از فرازهای آن به شرح ذیل می‌باشد:

«نعم یا سلمان و یا جندب و صار محمد یس والقرآن الحکیم [یس]، و صار محمد ن والقلم [القلم]، وصار محمد طه ما أنزلنا علیک القرآن لتشقی [طه]، وصار محمد صاحب الدلالات، وصرت أنا صاحب المعجزات والآیات ...»

ترجمه: آری ای سلمان و ای جندب!

حضرت محمد «یس والقران الحکیم» شد و حضرت محمد «ن والقلم» شد و حضرت محمد «طه ماانزلنا علیک القران لتشقی» شد و حضرت محمدصاحب دلالت‌ها و راهنمایی‌ها شد و من صاحب معجزات و نشانه‌ها شدم.

ب/2: از ابن عباس نقل شده است كه مراد از «الم» در سخن خدا آن است كه «انا الله أعلم» و همچنین در مورد «المص» (انا الله افضل) و نیز در مورد «المر» ( انا الله أری).

یک روایت:

در معانی الاخبار از سفیان توری نقل شده است كه من به جعفربن محمد حضرت امام صادق (علیه السّلام) عرضه داشتم: یابن رسول الله معنی كلمات از كتاب خدا چیست ؟ « الم– المص– الر– المر– كهیعص– طه– طس– طسم– یس– ص– حم– حمعسق – ق – ن»

 

حضرت صادق (علیه السّلام) فرمودند :«و اما «الم» كه در اول سوره بقره است یعنی منم خدای سلطان «انا الله سلطان» و اما «الم» كه در اول سوره آل عمران است معنایش «انا الله المجید» (منم خدای مجید ) است و اما معنای «المص» یعنی «انا الله المقتدر الصادق» (منم خدای مقتدر صادق) و اما معنای «الر» اینست كه «انا الله رئوف» (منم خدای مهربان) و اما معنای «المر» این است كه «انا الله محیی و رزاق» (منم خدای زنده كننده و روزی دهنده). و اما معنای «كهیعص» یعنی «انا الله هادی و ولی و صادق الوعد» ». و اما معنای «طه» خود یكی از اسماء پیامبر گرامی اسلام حضرت محمّد (صلّی الله علیه و آله و سلّم) است و معنای آن «یا طالب الحق و هادی الیه» (ای طالب حق و و هدایت كننده بسوی آن) می‌باشد. و اما «طس» یعنی «انا طالب السمیع» (‌منم طالب شنوا ) و اما «طسم» كه معنی آن اینست : «انا الطالب السمیع المعید» (منم خدای طالب و شنونده و معید) و اما «یس» یكی از اسم‌های رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) است و معنای آن اینست: یا «سامع الوحی و القرآن الحكیم انك لمن المرسلین علی صراط مستقیم» (ای شنوای وحی قرآن كریم بدرستی كه تو قطعاً از فرستادگان خدایی كه بر راه راست و مهین آنی). واما «ص» نام چشمه‌ای است كه از زیر عرش می‌جوشد و همین «صاد» بود كه رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) در شب معراج از آن وضو گرفت و اما «حم» معنایش «حمید و مجید» است‌. و اما «حم عسق» معنایش حلم مثیب و ثواب دهنده و علم و سمیع و قادر است و اما «ق» نام كوهی است كه محیط بر زمین است و سبزی آسمان هم از آن است . و اما «ن» نام نهری است در بهشت.

کلمات کلیدی:  قرآن   ذکر