ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: متن و ترجمه آیه که در متن سؤال درج شده بود، به شرح ذیل است:
«وَإِن مِّنكُمْ إِلَّا وَارِدُهَا كَانَ عَلَى رَبِّكَ حَتْمًا مَّقْضِيًّا * ثُمَّ نُنَجِّي الَّذِينَ اتَّقَوا وَّنَذَرُ الظَّالِمِينَ فِيهَا جِثِيًّا» (مریم، 71 و 72)
ترجمه: و هيچ كس از شما نيست مگر [اينكه] در آن وارد مىگردد. اين [امر] همواره بر پروردگارت حكمى قطعى است * سپس كسانى را كه تقوا پيشه كردند نجات مىدهيم و ظالمان را به زانو درآمده در آن رها مىكنيم.
الف – ابتدا در خصوص رحمانیت، لطف و فضل پروردگار، باید بدانیم که هیچگاه بدون ضابطه، بدون قاعده، بدون اصول، چارچوبها و مسببات و منافی با علم، حکمت و مشیت الهی که در نظم عالم هستی متجلی شده است، نمیباشد. همین که در آیه فوق میفرماید: «كَانَ عَلَى رَبِّكَ حَتْمًا مَّقْضِيًّا - این قضای حتمی الهی است»، یعنی یک اصل و قاعدهی تکوینی میباشد. پس، نه لطف الهی بدون حکمت است و نه قهر و عذاب الهی.
ب – در ادبیات عرب، لفظ «ورود» همیشه به معنای داخل شدن نمیباشد، بلکه به معنای نزدیک و مشرف شدن نیز هست. چنان چه وقتی در بیان حرکت حضرت موسی علیهالسلام میفرماید: «وَلَمَّا وَرَدَ مَاء مَدْيَنَ وَجَدَ عَلَيْهِ أُمَّةً مِّنَ النَّاسِ يَسْقُونَ وَوَجَدَ مِن دُونِهِمُ امْرَأتَيْنِ تَذُودَانِ ...» (القصص، 23)
ترجمه: و چون به آب مدين ورود پیدا کرد (وَرَدَ مَاء) گروهى از مردم را بر آن يافت كه [دامهاى خود را ] آب مىدادند و پشتسرشان دو زن را يافت كه [گوسفندان خود را] دور مىكردند ... .
معنایش این نیست که وارد آن آب شد، بلکه یعنی بدان نزدیک و مشرف گردید. هم چنین «وَرَد» به معنای مقصد نیز هست، چنان چه میفرماید: «بِئْسَ الْوِرْدُ المُورود».
ج – بله، قضای حتمی الهی این است که همگان باید از پل صراط رد شوند. و البته پل صراطی که در قیامت برپا میشود، تجسم و نتیجهی همین صراط مستقیم دنیاست. این پل بر روی جهنم کشیده است و همگان از معصوم علیهالسلام گرفته تا کفار یا گناهکاران، از روی آن عبور میکنند، یعنی «وارد بر آتش میشوند – مشرف به آن میگردند»، برخی سقوط میکنند و برخی دیگر که متقیان هستند و در زندگی سعی کردند خود را از آتش دور نگهدارند، از آن نجات مییابند.
د - بیان گردید که پل صراط، پلی است از همین دنیا تا آخرت که از روی جهنم میگذرد و به بهشت میرسد و تجسم یا حقیقت آن در آخرت شکل گرفته و بر همگان معلوم میگردد.
در آیات قرآنی بسیار تصریح شده است که جهنم در همین دنیا محیط بر کافران است «وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةٌ بِالْكَافِرِينَ» و یا مال حرام یا مال یتیمی که میخورند، آتشی است که در شکم خود فرو میبرند.
ما در این دنیا، همه وارد (کنار و مشرف) بر آتش جهنم هستیم و اگر دقت و مراقبت نکنیم، به داخل آن سقوط میکنیم و اگر تقوا داشته باشیم، نجات مییابیم.
پس اگر انسان مراقبت نکند و تقوا پیشه ننماید، در این عالم به جز شهوات و غضبهای حیوانی (بدن مادی) چیزی فهم نمیکند و جز رسیدن به این امیال هدفی را قصد نمینماید و با عجله خود را وارد در آتش میکند. متقی یا گناهکار، همگان مشرف بر آن آتش هستند، همگان در لبهی پرتگاه هستند. لذا فرمود قضای حتمی الهی این است که همه وارد جهنم میشوند، یعنی مشرف بر آن هستند و از این پل عبور میکنند، اما متقیان از آن نجات داده میشوند و اهل کفر و معصیت که به داخل آتش سقوط کردهاند، در همانجا رها میشوند.
کلمات کلیدی:
قرآن سوره مریم