معمولاً در دعاها از خداوند متعال درخواست میشود که به حق ائمه دعا مستجاب گردد، آیا این بدان معنی نیست که به خاطر ائمه (ع) و به واسطهی ایشان دعا مستجاب گردد؟
ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: چرا اتفاقاً دقیقاً معنا و مقصود همین است که اشاره نمودید. ما خداوند متعال را به حق آنان قسم میدهیم، چنان چه امام زمان، حضرت مهدی علیه السلام نیز در دعایش خدا را به حق دعا کنندگان قسم میدهد:
« اِلهى بِحَقِّ مَنْ ناجاكَ وَ بِحَقِّ مَنْ دَعاكَ فِى الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ، صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَ الِهِ وَ تَفَضّل عَلی ...»
دقت شود که ذهن و وهم ما گاه به خاطر عدم برخورداری از اطلاعات و معلومات لازم، کم توجهی، و گاه به خاطر برخوردهای احساسی و سطحی با هر مقولهای، دچار تصوراتی میگردد که صحیح نیست و از جمله آنها در ارتباط با خداوند متعال و ربّ العالمین است.
الف - گاهی گمان میکنیم که چون او خالق و ربّ ماست، چون او رحمان، رحیم و کریم است و چون او از او از رگ گردن به ما نزدیکتر است و ظواهر و بواطن همگان در هر حالی در محضر اوست و به ما علم بصیرت دارد و نسبت به احوال ما خبیر و بصیر است، پس ما برای برقراری ارتباط با او، کسب فیض از او و نیز مراحل و مراتب رشد و کمال خود، هیچ نیازی به وسیله نداریم! و حال آن که خود، تنها راه قرب و فلاح را توسل به وسیلهها قرار داد و به ایمان آورندگانش فرمود:
« يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ وَابْتَغُواْ إِلَيهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُواْ فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ » (المائده، 35)
ترجمه: اى كسانى كه ايمان آوردهايد از خدا پروا كنيد و به او [توسل و] تقرب جوييد و در راهش جهاد كنيد باشد كه رستگار شويد.
و ما میدانیم که در این عالم هستی، حتی یک جرعه آب بدون میلیونها وسیله را نمیتوانیم بنوشیم، چه رسد به سایر امور و سیر صعودی در صراط مستقیم.
الف/1 – بشر باید دقت کند که مگر خداوند متعال کدام فیضاش را بدون واسطه داده است که او بتواند بدون واسطه آن را اخذ نماید. از فیض وجود گرفته تا فیض هدایت توسط انبیا و اولیا، همه با واسطه بوده است. پس کسب فیض نیز بدون واسطه و توسل (وسیله جستن) به آن وسائط، ممکن نیست. حتی قرآن کریم نیز نه بیواسطه وحی شد و نه بیواسطهی «رسول، کتاب و میزان» ابلاغ شد و نه به تنهایی میان امّت گذارده شد که کسی بتواند بگوید: «حَسبنا کتاب الله – کتاب خدا برای ما کافیست».
ب- هم چنین گاهی انسان گمان میکند که چون خداوند متعال رحمان، کریم، رازق و اجابت کنندهی دعاهاست و همه دعاها به سوی او بر میگردد، هیچ وسیله و واسطهای لازم نیست و دعا مثل جادو و جنبل مستجاب میگردد! و حال این که چنین گمانی به مثابهی نفی نظاممندی حکیمانه و علیمانه عالم هستی است.
بدیهی است اگر مردم شهری دعا کنند که باران ببارد و دعایشان نیز مستجاب گردد، آن باران به صرف این که خدا دعا را مستجاب مینماید، بدون ابر و باد نمیبارد.
ب/1- دقت شود که از یک سو استجابت دعا نیز نظم، قانون و شرط و شروطی دارد و از سوی دیگر پس از استجابت، وصول و اخذ آن نیز ظوابط و وسایل و واسطههایی دارد.
پیامبری دعا کرد که خدایا من بیمار شدم و تو شفا دهنده هستی ... – پاسخ آمد: به عزت و جلالم سوگند که تا نزد طبیب نروی و اقدام به معالجه نکنی، شفایت نمیدهم – هم چنین فرمود: رازق من هستم، اما «وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى - و اينكه براى انسان جز حاصل تلاش او نيست / النّجم، 39» - حضرت موسی علیهالسلام به همراه امّتش دست به دعا برای باران برداشت، ندا آمد به فلانی بگویید بیاید دعا کند ... – به پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله عرض کردند که برایمان دعا کنید، فرمود به پدر و مادر (زنده یا مرده) نیکی کنید ...، و کلیتر و مهمتر از همه آن که فرمود: سرنوشتها را من تقریر و تقدیر میکنم، اما تا قومی خودشان را تغییر ندهند، من آنها را تغییر نمیدهم:
« لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِّن بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللّهِ إِنَّ اللّهَ لاَ يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنْفُسِهِمْ وَإِذَا أَرَادَ اللّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلاَ مَرَدَّ لَهُ وَمَا لَهُم مِّن دُونِهِ مِن وَالٍ» (الرّعد، 11)
خب اینها یعنی چه؟ یعنی دعا میشود، اما هم استجابت ملزوماتی دارد و هم اخذ فیض و نعمت ضوابط و شرایطی دارد. یعنی: هزارا هزار «به خاطرِ»، در نظام حکیمانهی علّی و معلولی.
ب/2- از آن جمله شرایط، همین «به خاطر»هاست. به خاطر پدرم و مادرم – به خاطر فرزندم – به خاطر دینم – به خاطر کشورم – به خاطر شهدا که نزد تو محبوباند و یا «بحق محمد و آل محمد، صلوات الله علیهم اجمعین» و والاترین «به خاطر» میباشد و بیان و اظهار به اعتقاد آنها و جایگاهشان در نظام سببیت در ظهور صُنع و ارادهی الهی میباشد.
ب/3-گاهی انسان خودش قابلیت اخذ فیض یا حتی استجابت دعا را ندارد و موانع بسیاری سر راه بالا رفتن و استجابت دعای او و هم چنین سر راه نزول رحمت و اخذ از ناحیهی او وجود دارد، اما همین «به خاطر»، مشکلات و موانع را بر طرف مینماید. مضافاً بر این که خداوند متعال بسیاری از نعمات را به خاطر دیگران در اختیار ما میگذارد، هر چند که خود از آنها بهرهمند میشویم. لذا در قرآن کریم تصریح شده است که من «توبه استغفار» را میپذیرم، اما اگر نزد تو آیند، یعنی امت تو شوند، مطیع تو شوند و تو را واسطه کنند، چنان چه تو نیز برای آنها استغفار کنی، دیگر حتماً بخشیده میشوند، چنان چه این بخشایش را با تمام وجود وجدان میکنند:
« وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّلَمُواْ أَنفُسَهُمْ جَآؤُوكَ فَاسْتَغْفَرُواْ اللّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُواْ اللّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا » (النساء، 64)
ترجمه: و ما هيچ پيامبرى را نفرستاديم مگر آنكه به توفيق الهى از او اطاعت كنند و اگر آنان وقتى به خود ستم كرده بودند پيش تو مىآمدند و از خدا آمرزش مىخواستند و پيامبر [نيز] براى آنان طلب آمرزش مىكرد قطعا خدا را توبهپذير مهربان مىيافتند.
پس از حضرت آدم علیهالسلام آموخته شد که بگویید: «الهی بحق محمد و علی و فاطمه و الحسن و الحسین علیهم السلام» - آموخته شد که بگویید: «الهی بحق قرآن کریم و من مدحته فیه» و بگویید: «الهی بحق محمد و آل محمد صلوات الله علیهم اجمعین»، چرا که واسطهی فیض وجود و همه فیوضات الهی آنها هستند.
جدید:
■ جمعیت زندگی: ابتدا به مردان مرد را و به زنان زن را بشناسانید تا اختلافات خانوادگی کمتر شود
- تعداد بازدید : 3663
- 2 اردیبهشت 1393
- نسخه قابل چاپ
- اشتراک گذاری
کلمات کلیدی: گوناگون دعا