ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات – یادداشت سردبیر:
بسم الله الرحمن الرحیم – اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
با اهدای سلام و مسئلت قبولی طاعات و عبادت در ماه مبارک رمضان، ماه میمهانی خدا – فرا رسیدن عید سعید فطر را به محضر شریف حضرت حجت، امام مهدی عج الله تعالی فرجه الشریف و همه مسلمانان و به ویژه منتظرین، تبریک و تهنیت عرض مینمایم.
اگر چه در عید سعید فطر، شادی و سرور بر قلب مسلمان وارد میشود، اما معنای «عید» با معنای «سرور» متفاوت است، لذا در دعاهای مأثوره، به ویژه از امام سجاد علیه السلام، بر هر دو لفظ، برای «فطر» جداگانه تصریح شده است، هم عید است و هم سرور.
عید، عُود است، یعنی روز بازگشت. یعنی مسلمانان در این روز، به برکت و شکرانهی توفیق درک ماه مبارک رمضان و شبهای عزیز قدر و إنشاء الله بهرهوری از آن، به ویژه با رجوع و انس با قرآن کریم که در این ماه نازل شده است، به معبود، معشوق و خدای خود روی میکنند و همین که رو کردند به خدا، مشمول عنایات ویژه میگردند، چرا که غایت و مقصود همهی معارف و عبادات برای همین رو کردن به خداست. لذا نام شب و روز فطر را «یُومُ الجَوائِز» نیز خواندهاند، یعنی روز پاداش و جایزه گرفتن. و امیرالمؤمنین علیهالسلام این روز را به روز قیامت و حشر تشبیه مینمایند.
هر مکانی، هر وقتی و هر روزی، برای خودش در محضر الهی، جایگاه و مقامی دارد، به ویژه مکانها و ایّامی که خداوند متعال آنها را برای عبادت خود، خاص کرده است (مثل کعبه، منا و عرفات – ماه مبارک رمضان و شبهای قدر). روز عید فطر نیز همین طور است و چون «قَدر = اندازه و ارزش» ویژهای دارد، حقی دارد و حقوقی بر آن مترتب است، که هم از جانب بندهی حق باید رعایت گردد و هم خدایی که آن حق را قرار داده، در آن به وعدههای خود عمل میکند.
از این رو، در قنوتهای نماز عید فطر، خدا را «حق» این روز قسم میدهیم «أَسْأَلُكَ بِحَقِّ هَذَا الْيَوْمِ الَّذِی جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمِينَ عِيداً – از تو میخواهم، به حق این روزی که آن را برای مسلمانان عید قرار دادی». پس، روز بزرگی است که حق خود را دارد.
اما پس از این قسم در نماز چنین روزی چه میخواهیم؟
خواستههای ما [چه مادی و چه معنوی – چه دنیوی و چه اخروی]، معمولاً به اندازه و در حدّ درک نیازهایمان میباشد. اما مهم این است که مگر ما چه درکی از نیازهایمانهای داریم؟
کسی نیازش (نقص و کمبودش) را خوب و درست درک میکند که شناخت درستی (به حد توان و استعداد خود) از «کمال» داشته باشد، لذا میخواهد که نیازش برآورده شود، نقصاش مرتفع گردد و به آن کمال تقرب جوید.
اما، ما که نه خودمان را درست میشناسیم و نه نسبت به حق معرفتی درخور یافتهایم و نه از حقایق عالم هستی خبر داریم و نه از خیر و شر [مادی یا معنوی] خود با خبر هستیم، چه میدانیم که منطبق با آن، درک نیازمان نیز درست و به جا باشد؟!
اما، یک چیز را دانستیم و فهمیدیم. این که کمال در اسمای الهی تجلی و ظهور دارد، لذا انسانهایی هستند که مظهر اتمّ این اسماء و انسانهای کامل هستند.
از این رو، پس صلوات و درود بر محمد و آل محمد، از خداوند متعال مسئلت مینماییم که به حق این روز فطر، ما را در هر خیری که آنها را وارد کرده است، وارد نماید – و از هر شرّی که آنها را از آن خارج کرده است، خارج نماید، تا ما نیز با تأسی به آنها مسیر کمال را طی کنیم.
«أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تُدْخِلَنِی فِی كُلِّ خَيْرٍ أَدْخَلْتَ فِيهِ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تُخْرِجَنِی مِنْ كُلِّ سُوءٍ أَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُكَ خَيْرَ مَا سَأَلَكَ بِهِ عِبَادُكَ الصَّالِحُونَ وَ أَعُوذُ بِكَ مِمَّا اسْتَعَاذَ [مِنْ شَرِّ مَا اسْتَعَاذَ] مِنْهُ عِبَادُكَ الصَّالِحُونَ [الْمُخْلِصُونَ]»
این معنا، صورت دیگر همان دعای «اللَّهُمَّ اجْعَلْ مَحْياىَ مَحْيا مُحَمّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ مَماتى مَماتَ محمّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ» صلوات الله علیهم اجمعین میباشد. از خداوند میخواهیم که زندگی و مرگ ما را، زندگی و مرگ ایشان قرار دهد.
بدیهی است که «دعا» یعنی خواسته و درخواست؛ و خواسته نیز به قلب است و سپس به زبان جاری میشود، پس اگر کسی واقعاً در قلب و جان خود چنین خواستهای داشته باشد، حتماً در راه تحقق آن تلاش و جهد میکند. در تمامی شئون زندگی فردی و اجتماعی به آنان تأسی میکند، از آنان الگو میگیرد، در صراط آنان حرکت میکند، تا زندگیاش، زندگی آنان شود و بالتبع مرگش نیز مرگ آنان گردد و به لقاءالله، با چهرهای نورانی و قلبی مسرور برسد.
کلمات کلیدی:
یادداشت