مقام معظم رهبری - اخلاق اجتماعی

حرکت جامعه و نظام دو جور است: حرکت مثبت، حرکت منفی؛ حرکت به سمت عروج و اوج، حرکت به سمت نزول و سقوط. حرکت به سمت اوج این است که جامعه به عدالت‏خواهی نزدیک شود؛ به دین، رفتار دینی و اخلاق دینی نزدیک شود؛ در فضای آزادی رشد پیدا کند؛ رشد عملی، رشد علمی و رشد صنعتی پیدا کند؛ در بین جامعه، تواصی به حق و تواصی به صبر وجود داشته باشد؛ جامعه روز به روز در مقابل دشمنان خدا، دشمنان دین، دشمنان استقلال کشور، احساس اقتدار بیشتری بکند، ایستادگی مقتدرانه‏ی بیشتری بکند؛ روز به روز در مقابل جبهه‏ی ظلم و فساد بین‏المللی ایستادگی خودش را بیشتر کند؛ این‏ها رشد است، این‏ها نشانه‏ی حرکت مثبت جامعه است؛ دنیا و آخرت یک جامعه را این‏ها آباد خواهد کرد.

ما باید دنبال یک چنین حرکت مثبتی باشیم. اما نقطه‏ی مقابل این‏ها، یک حرکت به سمت تنزل هم وجود دارد: به جای حرکت به سمت عدالت، حرکت به سمت شکاف‌های عظیم اقتصادی و اجتماعی با توجیه‏های گوناگون؛ به جای استفاده‏ی از آزادی برای رشد علمی و رشد عملی و رشد اخلاقی، لاابالیگری و استفاده‏ی از آزادی در جهت فساد و فحشا و اشاعه‏ی گناه و اشاعه‏ی خلاف؛ به جای ایستادگی در مقابل مستکبران، متجاوزان و غارتگران بین‏المللی، به جای اقتدار نشان دادن در مقابل این‏ها، در مقابل آن‏ها منفعل شدن، احساس ضعف کردن، عقب‏نشینی کردن؛ آنجایی که باید به آن‏ها اخم کرد، به آن‏ها لبخند زدن؛ آنجایی که باید بر سر حقوق خود ایستاد، از حقوق صرف نظر کردن - حالا حق هسته‏ای و غیر هسته‏ای - این‏ها نشانه‏های انحطاط است.

حرکت جامعه باید به سمت آن تعالی و آن ارزش‌ها، حرکت به سمت بالا باشد؛ حرکت مثبت باشد. این حرکت‌های به سمت پائین، همان بیماری‏هائی است که برای نظام اسلامی ممکن است پیش بیاید؛ و این خطر برای نظام اسلامی است؛ مردم باید بیدار باشند.

جمهوری اسلامی آن وقتی واقعاً جمهوری اسلامی است که با همان مبانی مستحکم امام، همان چیزهائی که در دوران حیات مبارک امام مطرح بود، شعار بود، به جِد دنبال می‏شد، با همان شعارها پیش برود.

هرجا ما با آن شعارها پیش رفتیم - من با بصیرت عرض می‏کنم، بنده اوضاع این سی سال را از نزدیک آزمایش کردم - پیشرفت‏ با ما بوده است، پیروزی با ما بوده است، عزت با ما بوده است، منفعت دنیائی هم با ما بوده است؛ هرجا از آن شعارها عقب‏نشینی کردیم و کوتاه آمدیم، به دشمن میدان دادیم، ضعف پیدا کردیم، عقب‌گرد پیدا کردیم، عزت به دست نیامده است، دشمن جری‏تر شده است، پیشتر آمده است؛ از لحاظ مادی هم ضرر کردیم. این خطاست که بعضی خیال کنند علاج مشکلات کشور - چه مشکلات اقتصادی، چه مشکلات اجتماعی، چه مشکلات سیاسی- این است که انسان در مقابل دشمن مستکبر سلاح را بیندازد؛ دشمن مستکبر همین را می‏خواهد. (20/06/1388)

لزوم وجود روحیه بردباری در تعامل اجتماعی

یکی از چیزهائی که ما در تعامل اجتماعی احتیاج داریم، روحیه‌ی بردباری است؛ حلم. اینکه در اسلام و در اخلاق اسلامی اینقدر حلم ذکر شده، به این خاطر است. نبود بردباری، بسیاری از مشکلات را در سطوح پائین و سطوح فردی و سطوح اجتماعی به وجود می‌آورد. اگر گروههای سیاسی ما هم حلیمانه با هم برخورد کنند، کار بهتر خواهد شد. دستجات مختلفِ طرفدار این و طرفدار آن، اگر با حلم با هم برخورد کنند، خیلی اوضاع بهتر خواهد شد. با حلم برخورد کردن، به معنای اغماض کردن از بدی‌ها و زشتی‌ها نیست؛ به معنای بی‌اعتنائی کردن به اصالتها و ارزشهای مورد اعتقادمان نیست؛ نوع برخورد، مورد نظر است؛ «ادع الی سبیل ربّک بالحکمة و الموعظة الحسنة و جادلهم بالّتی هی احسن».(۱) مجادله‌ی با دیگری هم که بر سر یک اعتقاد است، بر سر یک مسئله‌ی مهم اتفاق می‌افتد، آن هم «بالّتی هی احسن» باشد. (2/7/1391)

 

 

کلمات کلیدی:  رهبری