ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: خوب است که حتی به یک حدیث یا حرف خوب تأسی شود، اما برخی از روی دشمنی، به آیات قرآن، احادیث، نماز، دعا و ... تمسک می‌کنند. خب حالا چه باید کرد؟ قرآن و حدیث را کنار بگذاریم، یا طبق رأی آنها معنا و تفسیر و تأویل کنیم؟!

در همین سؤال کوتاه سه اصل مطرح شده است: یکی این حدیث است که اصلاً سندیت دارد یا ندارد؟ دیگری بدحجاب‌ها و بیان این حدیث و دیگری مقام و منزلت مادر؛ که به صورت خلاصه به هر سه نکته اشاره می‌شود:

حدیث:

در دو حدیث شبیه به هم چنین مضمونی آمده است، که اولاً هر دو از منابع اهل سنّت است، هر چند که در برخی از کتب شیعی نیز نقل شده است، و ثانیاً حدیث شناسان هر دو را «حدیثِ مرسل» شناخته‌اند. [حدیث مرسل حدیثی است که راوی و محدّث آن با حذف واسطه‏های قرار گرفته در زنجیره سند، آن را مستقیماً به شخص معصوم(ع) برساند. حدیث مرسل از احادیث ضعیف به شمار می‌رود].

دقت کنیم که ممکن است یک جمله بسیار زیبا، خوب و درست باشد و همان مضمون حدیث نیز باشد، اما حدیث نباشد. جمله‌ای را می‌توان به آنان نسبت داد که از حیث قواعد حدیث [محتوا و نقل و سلسله سند راویان تا شخص معصوم علیه السلام] هیچ تشکیکی در آن نباشد.

حدیث اول:

«الْقُطْبُ الرَّاوَنْدِيُّ فِي لُبِّ اللُّبَابِ، عَنِ النَّبِيِّ ص أَنَّهُ قَالَ: الْجَنَّةُ تَحْتَ‏ أَقْدَامِ‏ الْأُمَّهَات‏» (مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، ج‏15، ص:‌181)

ترجمه: قطب راوندی در کتاب لبّ اللّباب گفته است که پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله فرموده: «بهشت زیر پای مادران است».

سند این روایت، طبق منابع حدیثی اهل سنّت نیز "ضعیف" بیان شده است.

حدیث دوم:

أَخْبَرَنَا عَبْدُ الْوَهَّابِ بْنُ عَبْدِ الْحَكَمِ الْوَرَّاقُ، قَالَ: حَدَّثَنَا ...، فَقَالَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، أَرَدْتُ أَنْ أَغْزُوَ وَقَدْ جِئْتُ أَسْتَشِيرُكَ، فَقَالَ: «هَلْ لَكَ مِنْ أُمٍّ؟» قَالَ: نَعَمْ، قَالَ: «فَالْزَمْهَا، فَإِنَّ الْجَنَّةَ تَحْتَ رِجْلَيْهَا»

عبدالوهاب بن عبد الحکم، از حجاج بن جریح و ...، نقل کرد که کسی از ایشان در مورد "جهاد" و فضیلیت آن سؤال نمود و ایشان پرسیدند: «پدر و مادرت هستند؟» و یا «مادرت هست»، گفت: آری؛ فرمود: «پس در خدمت مادر باش، به درستی که بهشت زیر پای اوست»، در حدیث مشابه دیگری بیان شده که زیر پای آن دو است، یعنی پدر و مادر.

این حدیث نیز در «سنن النسائی ج6 ص11» و چند منبع حدیثی دیگر اهل سنت نقل شده که سند آن نیز ضعیف و روایت مرسل است.

وِرد زبان بد حجاب‌ها:

حال فرض می‌گیریم که این دو حدیث واقعاً حدیث محکم باشند و یا دست کم می‌گوییم: سخن درستی است، اگر چه سند حدیثی آن محکم نیست، اما چه ربطی به حجاب و بد حجابی دارد؟!

*- اگر به مسخره یا دشمنی این را می‌گویند که تکلیف‌شان روشن است، کار عده‌ای فقط مسخره کردن است و خداوند متعال نیز فرمود به زودی آن چه مسخره می‌کردند، به سرشان می‌آید.

«يَا حَسْرَةً عَلَى الْعِبَادِ مَا يَأْتِيهِم مِّن رَّسُولٍ إِلاَّ كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُون» (یس، 30)

ترجمه: دريغا بر اين بندگان! هيچ فرستاده‏اى بر آنان نيامد مگر آنكه او را ريشخند مى‏كردند.

*- اما شاید عده‌ای از روی سادگی و جوّ تقلیدی چنین می‌گویند: خب باید به آنها گفت که نفرمود: بهشت زیر پای هر زنی و از جمله بدحجاب‌هاست؛ بلکه فرمود: "زیر پای مادران است"؛ خب بروید ازدواج کنید، بچه‌دار و مادر شوید، به چندین درجه‌ی کمال می‌رسید که از جمله آنها همسری و مادری است و چندین مشکل نیز تا حدودی مرتفع می‌شود که از جمله آنها "بدحجابی" می‌باشد، چرا که بیشتر بدحجاب‌ها مجرد هستند، چه دخترانی که ازدواج نکرده‌اند – چه دخترانی که به خاطر همین بدحجابی مقبول برای همسری واقع نشدند، و چه بانوانی که به خاطر همین رفتارها، پس از شش ماه یا یک سال ازدواج، کارشان به طلاق کشیده شده است.

نکته:

یک - اگر فرمودند: بهشت برای آدم اهل نماز، روزه، تلاوت قرآن، اهل کسب حلال و ... می‌باشد، اینها هر کدام یکی از شروط قرب الهی و یکی از ویژگی‌های اهل بهشت است، نه این که اگر کسی هیچ کدام را نداشت و مثلاً یک کار را انجام داد، به بهشت می‌رود. آیات اول سوره المؤمنون را تلاوت نمایید، به چند ویژگی مهم تصریح شده که از جمله نماز با خشوع - حفظ آن نماز از آفات – وفای به عهد - و حفظ عفاف و نفس از هر گونه روابط و رفتارهای ناهنجار و نامشروع جنسی می‌باشد.

دو - اگر بهشت یا کلید بهشت زیر پای پدران و مادران است، جهنم یا کلیدش هم زیر پای همان‌هاست، چرا که نقش تربیتی پدر و مادر (به ویژه مادر) در دین، اخلاق، تقوا و رفتار فرزندان و بالتبع  سرنوشت آنان، بسیار کلیدی و عمقی می‌باشد.  

مقام زنان و مادران:

اما در خصوص مقام و منزلت زنان و مادران، در فرهنگ و آموزه‌های اسلام ناب محمدی صلوات الله علیه و آله، بیانات بسیاری وجود دارد، چرا که نقش "زن" در کارگاه هستی و مسئولیت‌هایش بسیار والاست. اگر دختر خانه باشد، رحمت است – اگر همسر باشد، عامل تسکین است و اگر مادر باشد، تنها کارگاه تولید "انسان" و عامل اصلی نگهداری، رسیدگی و تربیت اوست.

از این رو و مبتنی بر همین آموزه‌هاست که امام خمینی رحمة الله علیه فرمودند: «مرد از دامان زن به معراج می‌رود». یعنی در هر جایگاهی [فرزندی، خواهری، همسری و مادری] که باشد، نقش اصلی در آرامش که اصل اساسی در رشد است، و نیز تعلیم و تربیت؛ و نیز انگیزه و امید را ایفا می‌نماید.

بدحجابی:

حال این احادیث، یا اقوال خوب و درست و این مقامات و درجات و آثار، چه ربطی به بدحجابی دارد که سبب اصلی تخریب شخصیت، هویت و احترام شخص بد حجاب، تحریک عمومی جامعه، ناهنجاری‌های رفتاری، به مخاطره افتادن امنیت و آرامش، پاشیده شدن کانون خانواده‌ها و رواج فساد و فحشا می‌گردد؟

رشد، مقامات، درجات و در نهایت قرب الهی و بهشت، برای مرد صالح و زن صالحه است.

چند حدیث:

پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله: «اَلمَرأَةُ الصّالِحَةُ أَحَدُ الكاسِبَينِ» (مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج14 ، ص171)

ترجمه: زن شايسته يكى از دو عامل پيشرفت خانواده است.

امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام: «صيانَةُ المَرأَةِ أَنعَمُ لِحالِها و َأَدوَمُ لِجَمالِها» (تصنیف غررالحکم و دررالکلم 405)

ترجمه: محفوظ بودن و پاكدامنى براى سلامتى زن مفيدتر است و زيبايى او را بادوام‌تر مى‌كند.

امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام: وَ لا تُمَلِّكِ المَرأَةَ أَمرَها ما جاوَزَ نَفسَها فَإِنَّ المَرأَةَ رَيحانَةٌ و َلَيسَت بِقَهرَمانَةٍ... (نهج البلاغه [صبحی صالح] ص 405 ، نامه 31)

ترجمه: كارى كه در توان زن نيست به او مسپار زيرا او چون گُلى است (ظريف و آسيب پذير) نه قهرمان .

امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام: «‌بِرُّ الوالِدَيْنِ اَكْبَرُ فَريضَةٍ» (ميزان الحكمة  جلد 10 صفحه 709)

ترجمه: بزرگترين [و مهمترين] تكليف الهی، نيكی به پدر و مادر است. 

روزی فردی به پیامبراکرم صلوات الله علیه و آله گفت: «من مادر پیرم را به پشتم حمل می‏کنم و از روزی‏ام به او می‏خورانم. آیا حق مادرم را به جا آورده‏ام؟» - پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «نه، زیرا که مادرت نیز تو را حمل کرد و نیز از شیره جانش به تو خورانید.»

ایشان در ادامه با ذکر حمل و وضع حمل و شیر دادن و نگهداری، فرمودند: «وَ كَانَتْ تَصْنَعُ ذَلِكَ لَكَ وَ هِیَ تَمَنَّى حَیَاتَكَ وَ أَنْتَ تَصْنَعُ هَذَا بِهَا وَ تُحِبُّ مَمَاتَهَا» (مستدرك‏الوسائل، ج‏15، ص‏180)» - یعنی: مادرت در تمامی مراحل، کارهایی که برای تو می‏کرد آرزوی زنده ماندنت را می‏کرد، در حالی که تو آن کارها را می‏کنی و آرزوی مرگ مادر پیرت را داری.

پيغمبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم فرمود :«بعد از ايمان به خدا نعمتى بالاتر از مسرموافق و سازگار نيست» (مستدرك ج 2 ص 532)

 

 

کلمات کلیدی:  قرآن