ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: خیر، اصلاً این طور نیست، حال برخی ممکن است که ندانند و برخی دیگر با مقاصد روشن چنین می‌گویند.

همان‌طور که یک انسان عاقل، با کت و شلوار یا پیراهن و دامن داخل استخر نمی‌رود، یک عاقل نیز با مایو یا بیکینی وسط خیابان راه نمی‌رود، آن هم با این توجیه که "ظاهر مهم نیست، باطن مهم است". چطور می‌شود که "ظاهر" در عدم رعایت شئونات برایشان مهم است اما در رعایتش مهم نیست؟! اگر "ظاهر مهم نیست"، پس چرا ساعت‌ها به آن می‌رسند که تا به مجلسی روند و یا حتی برای خرید سبزی و سیب زمینی به تره‌بار روند؟اما وقتی بحث از رعایت شئونات می‌شود، "ظاهر" مهم نیست و باطن مهم است؟!

یک آقا پسر شلوار فاق کوتاه می‌پوشد و تا دو نفر را می‌بیند، از پشت تا زمین خم می‌شود و یک دختر خانم استرچی می‌پوشد که یک میکرون هم با پوست بدنش فاصله ندارد، بعد می‌گویند: «ظاهر مهم نیست، باطن مهم است»! خب این همین باطنش است که بیرون ریخته شده. اگر واقعاً برایش مهم نیست، خب رعایت کند.

پاسخ:

از شعار که بگذریم، به اصل بحث می‌رسیم. ظاهر و باطن انسان، جدا و بی‌ارتباط و بدون تأثیر بر  یک دیگر نیستند؛ به عنوان مثال اگر کسب علم و معرفت، امری باطنی باشند، ورودی‌ها با همین چشم و گوش ظاهری است، و اگر خیرخواهی باطنی باشد، در همین رفتار "ظاهری"، ظهور و بروز دارد؛ و اگر خواب و خوراک و استراحت بدن و ... ظاهری باشد، در روح و روان تأثیر مستقیم دارد.

رابطه‌ی "ظاهر و باطن"، مثل رابطه روح و جسم است. هیچ کس نمی‌گوید: مهم نیست که این آقا یا خانم، استخوان‌هایش شکسته، یا دست و پایش ورم کرده، یا چشمش کم سو شده ...، همین که هنوز روح دارد و زنده است کافیست. چنان که هیچ کس نیز نمی‌گوید: مهم نیست که این فرد مُرده است، مهم این است که سنّش جوان است، ظاهرش زیباست و اندامش سالم است.

کجا ظاهر مهم نیست؟

بله، آنجایی که ظاهر را اصل و هدف و همه چیز بگیرند و باطن را رها کنند، یا آنجا که ظاهر را برای ریا و فریب مردم بیارایند، یا آنجا که فقط به صورت ظاهری توجه شود و تمام همّ و غمّ صورت ظاهری هر چیزی باشد و ...، گفته می‌شود که اصل و اساس باطن است [نه این که ظاهر مهم نیست]. در واقع می‌گویند: "ظواهر نه فریبت بدهند و نه تو با ظواهر دیگران را بفریب و اغفال کن".

مگر در زندگی و ارتباطات عادی و روزمره خودمان همین طور نیست؟ می‌گوییم: به هنگام ازدواج، ظواهر فریبت ندهد و تو نیز با ظواهر فریب نده، بلکه با تعمق نگاه کنید که آیا مناسب هم هستید؟ - در تجارت می‌گوییم: ظواهری مانند دفتر، دستک، منشی و کاتالوگ و چرب زبانی فریبت ندهد، اینها ظواهرند، تبلیغات فریب ندهند، اینها ظواهر هستند، بلکه ببین آیا طرف مقابل تو واقعاً قصد تجارت دارد و این کاره هست، یا کلاهبرداری شیک می‌باشد؟ و یا این کالا واقعاً کیفیت و ارزش این مبلغ را دارد، یا همه تبلیغات است - در سیاست می‌گوییم: "فریب ظواهر و شعارها را نخورید، چه بسا مشت فولادین در پشت دستکش مخملین باشد" – چقدر تأکید می‌کنند که "بصیرت" داشته باشید ...؛ و در کل گفته می‌شود که ظاهر دنیا فریبتان ندهد، اما نه تنها گفته نشده که "مهم نیست"، بلکه تأکید شده که دنیا مزرعه‌ی آخرت است و آخرت نتیجه‌ی همین دنیاست؛ پس خیلی مهم است.

**- همه انحرافات از همین سطحی‌نگری‌ها و ظاهربینی‌هاست، پس ظاهر نقش بسیار مهمی در باطن دارد.

«يَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِّنَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ» (الرّوم، 7)

ترجمه: از زندگى دنيا، ظاهرى را مى‏شناسند، و حال آنكه از آخرت غافلند.

در اسلام:

اگر چه اصل روح و ساختار باطنی انسان است و این ظاهر از طفولیت و ناتوانی گرفته تا کهن سالی و ناتوانی، در عین رشد، فرسوده شده و بالاخره به جسدی بی‌جان و متعفن مبدل می‌گردد، اما تمامی احکام اسلام، بدون استثناء، مربوط به همین ظاهر است و با اعضای ظاهری عمل می‌شود؛ چرا که ورودی به باطن، از ظاهر است و ظهور باطن نیز در ظاهر است.

نماز، طهارت، روزه، حج، حجاب، جهاد، تعاملات تجاری و ... همه صورت ظاهری دارند، حتی رعایت "ادب" و حفظ فرهنگ اصیل نیز با اعمال ظاهری محقق می‌گردد؛ چرا که همین رفتارهای ظاهری، باطن را می‌سازند، و همین باطن‌هاست که در رفتارهای ظاهری، ظهور و بروز پیدا می‌کنند. منتهی تأکید شده که "فقط ظاهر نباشد"، وگرنه جسم بی‌جان است، بلکه "نیّت" را برای خدا خالص کنید که حکم روح برای این اعمال ظاهری را دارد. و هم چنین تأکید شده فقط باطن نباشد، که آن وقت گمان و وهمی بیش نیست. لذا همیشه "ایمان" را که امری باطنی می‌باشد، به همراه "عمل صالح" که امری ظاهری می‌باشد، آورده است. انسان خوب، با عمل خوب.

«وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ أُولَـئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ» (البقره، 82)

ترجمه: و كسانى كه ايمان آورده، و كارهاى شايسته كرده‏اند، آنان اهل بهشتند، و در آن جاودان خواهند ماند.

در غیر اسلام:

در غیر اسلام نیز تمامی آداب، رسوم و فرهنگ‌ها در ظاهر پدیدار گردیده و با همین رفتارهای ظاهری شکل گرفته و نهادینه می‌شوند. خواه خوب باشند یا بد – مثبت باشند یا منفی – مفید باشند یا مضر.

حتی ظهورِ "نظم" و نیز کنترلِ "نظم" در هر عرصه‌ای، از رفتارهای اجتماعی گرفته تا اقتصادی و سیاسی، در همین "ظاهر" محقق شده و به نمایش گذاشته می‌شود، و البته اثر باطنی دارد و نهادینه می‌شود.

مردم در ممالک گوناگون، به ظاهر قوانین را رعایت می‌کنند، هم مالیات می‌دهند و هم نظم ترافیکی دارند و هم لباس فرم ، هم آداب و رسوم و ...، اما ممکن است در باطن قبول نداشته باشند.

مثال ازدواج:

باطن ازدواج این است که زن و مردی یک دیگر را برای زندگی مشترک و تشکیل خانواده می‌پسندند، پس مدتی کم یا زیاد با هم زندگی می‌کنند، اما شکل و ساختار ظاهری این رفتار و تعامل نیز بسیار مهم و حتی اصل است.

در چین، ژاپن، آفریقا، امریکا و اروپا و قبایل دور و عقب افتاده نیز فرق است بین زن و مردی که با هم ازدواج کرده‌اند، یا همین طوری زیر سقفی جمع آمده‌اند و نامش را ازدواج سفید گذاشته‌اند، در حالی که حقیقت و باطن آن ازدواجی سیاه می‌باشد.

 قوانین خانواده نیز در هر کشوری، حامی منافع کسانی است که این اصل ظاهری را رعایت کرده‌اند. منتهی چه در اسلام و چه در غیر اسلام، اگر ازدواج صوری باشد و طرفین قصد زندگی مشترک نداشته باشند، این ظواهر به درد نمی‌خورد.

از این رو در احکام اسلامی بیان شده که در هنگام عقد، طرفین باید "قصد انشاء" داشته باشند، یعنی واقعاً قصدشان ازدواج باشد، اگر چه شاید به خاطر اهداف دیگری با هم ازدواج کنند.

دو مثال روشن در "نیت (باطن)" و "عمل (ظاهر"

یک – فرض کنید عده‌ای را وسط بیابان ببرند و به آنها در نهایت چند تا چادر و یک چاه آب بدهند، و بگویند: قصد داشتیم در اینجا شهر بزرگ و زیبایی با رعایت تمامی اصولی شهرسازی، بسازیم، اما چون ظاهر مهم نیست و همان قصد باطنی ما کافیست، نساختیم و شما همین‌جا زندگی کنید!

دو – فرض کنید که یک نفر وسط مجلس عزا، بلند شود و برقصد! بعد به معترضین گفته شود که ظاهر مهم نیست، باطن مهم است و او نیز در باطن متأثرِ از این مصیبت می‌باشد، پس مانع رقصیدن او وسط مجلس عزا نشوید، دموکرات باشید، هر کس دلش خواست گریه کند و هر کس د لش خواست برقصد. مهم باطن است.

مردم خواهند گفت: یا دروغ می‌گوید و می‌خواهد نظم این جمع را بر هم زند و اهانت کند و نگذارد که هدف محقق گردد – یا اگر چنین قصدی ندارد، پس حتماً دیوانه است.

***- پس، روشن شد که ظاهر نیز چون باطن، از درجه اهمیت ویژه‌ی خود برخوردار می‌باشد و تأثیرگذار در باطن است، چنان که باطن نیز در ظاهر پدیدار می‌شود.

 

مشارکت و هم افزایی (سؤال کوتاه و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

عده‌ای می‌گویند: «ظاهر مهم نیست، بلکه باطن مهم است»؟

http://www.x-shobhe.com/shobhe/7049.html

 

دعوت:

کانال رسمی تلگرام پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات

تلگرام را به آخرین نسخه به روز نمایید. سپس برای عضویت بر روی آدرس زیر کلیک نمایید.

 

 https://telegram.me/x_shobhe

کلمات کلیدی:  گوناگون