پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): چون مشابه این شبهات بسیار است، به ناچار باید ابتدا به نکاتی اشاره نماییم:

آن چه که حتماً با روح قرآن کریم و اهداف رسالت و نیز ضرورت تبعیت از آن تناقض دارد، این است که قرآن کریم، فقط برای "یافتن تناقض و خطا" مورد مطالعه قرار گیرد!

البته بروز سؤال و شبهه حین مطالعه اشکال ندارد؛ آدمی تا زنده و سالم است و فکر می‌کند، سؤال دارد و گاه ممکن است شبهه‌ای نیز برای او پیش آید، اما مهم این است که با چه هدف، غرض، قصد و نیتی به قرآن کریم رجوع می‌نماید. از این رو فرمود: « ذَلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ - آن کتاب (با عظمتی است) که شک در آن راه ندارد؛ و مایه هدایت پرهیزکاران است / البقره، 2».

دقت کنیم که "تقوا"، الزاماً ایمان راسخ، زهد و نماز شب نیست، بلکه "برخورد متقیانه"، یعنی "ظالمانه" نباشد. لذا تصریح نمود که اگر کسی ظالمانه با قران کریم برخورد نماید، فقط به خسرانش افزوده خواهد شد. « ... وَلَا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلَّا خَسَارًا – و بر ظالمین نمی‌افزاید، جز بر خسران‌شان / الإسراء، 82».

●- بنابر این، اگر کسی برخورد متقیانه داشته باشد، حتماً برای سؤالات و شبهاتی که برای ذهن خودش مطرح شده و یا از بیرون القا شده، پاسخ‌های متقنی می‌یابد، اما اگر قصد کسی این باشد که حتماً دنبال عیب و ایراد بگردد، اگر چه عیب، کاستی و تناقضی نمی‌یابد، ولی نه تنها هدایت نمی‌شود، بلکه گمراه‌تر نیز می‌گردد!   

●- بدیهی است که وقتی کسی شناخت و باور لازم در مورد توحید، نبوت، وحی و عصمت را ندارد، ساده‌ترین سؤال‌ها نیز برایش تبدیل به "شبهه = شبیه شدن حق و باطل" می‌گردد و اگر با تقوا و سلامت قلب با قرآن کریم و معارفش مواجه نگردد، حتماً زیان می‌کند و گمراه‌تر نیز می‌شود.

●- دقت کنید که اخیراً چه تلاش گسترده‌ای برای زیر سؤال بردن و نفی عصمت از پیامبر اکرم و سایر معصومین علیهم السلام صورت می‌پذیرد؟! تا جایی که اگر لازم شد، حتی با استناد به آیاتی که خود پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله، آنها را به عنوان وحی به دیگران ابلاغ نموده است، سعی دارند خود ایشان و یا عصمت‌شان را زیر سؤال ببرند؟!

پاسخ:

بنابر این، پاسخ فقط به کسانی است که (مانند کاربر محترم)، به دنبال شناخت و معرفت بیشتر می‌باشند:

یک – قدمت این شبهه، بیش از صدها سال می‌باشد، چنان که مفسرین قدیمی چون فخر رازی، زمخشری ... و مفسرین شیعی نیز بحث‌های گوناگونی ذیل این آیه داشته‌اند و جالب‌تر آن که بدانیم مقصود آیه، از محضر امامان علیهم السلام نیز سؤال شده است.

دو – اینگونه شبهات، ریشه در اندیشه‌‌‍‌های برخی از اهل سنت دارد که اصرار دارند "عصمت" پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله را نفی و یا دست کم محدود به برخی موارد "چون ابلاغ وحی" کنند! تا بتوانند در برخی دیگر از موارد [که ظاهر آیات بر آن صراحت و دلالت ندارد و باید مصداق یا چگونگی آن را از ایشان بپرسند]، نظرات و تصمیمات خود را صائب بشمارند! و البته می‌دانند که اگر بخواهند عصمت را به طور کلی نفی کنند، دیگر به قرآن کریم نیز نمی‌توانند رجوع و استناد نمایند؛ چرا که مبدل به کلام غیر معصوم می‌شود، پس وحیانیت آن نیز زیر سؤال می‌رود.

سه – دوباره شایع کردن اینگونه شبهات قدیمی، [از سوی وهابیت و نیز برخی از کسانی که خودشان را شیعه می‌نامند، اما معتقدند که همه اشتباه فهمیده‌اند به جز آنان؛ مثل دگر اندیشان، قرائت جدیدی‌ها و ...] همین است که در اذهان عمومی، وحیانیت قرآن مجید را از اساس مخدوش نمایند!

بررسی آیه:

« عَفَا اللَّهُ عَنْكَ لِمَ أَذِنْتَ لَهُمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَتَعْلَمَ الْكَاذِبِينَ » (التوبة، 43)

ترجمه: خدايت ببخشايد، چرا پيش از آنكه [حال‌] راستگويان بر تو روشن شود و دروغگويان را بازشناسى، به آنان اجازه دادى؟

الف – برخی گمان دارند که واژگانی چون «عفو و مغفرت»، حتماً در مقابل «معصیت و گناه» به کار می‌روند. از این رو می‌گویند: «هر کجا که سخن از عفو و مغفرت کسی آمد، لابد از او گناه و خطایی سر زده بود و مورد بخشش قرار گرفته است!» - و البته برای زیر سؤال بردن و نفی عصمت کلی پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله، بیش از آیه‌ی مذکور، به آیه‌ی ذیل استناد می‌کنند:

« إِنَّا فَتَحْنَا لَكَ فَتْحًا مُبِينًا * لِيَغْفِرَ لَكَ اللَّهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِكَ وَمَا تَأَخَّرَ وَيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَيَهْدِيَكَ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا » (الفتح، 1 و 3)

ترجمه: تا خداوند گناهان گذشته و آینده‌ای را [که به تو نسبت می‌دادند و خواهند داد]، بپوشاند (و حقّانیت تو را ثابت نموده) و نعمتش را بر تو تمام کند و به راه راست هدایتت فرماید.

نکته: اینها توجه ندارند که اولاً معنای "عفو و مغفرت" الزاماً بخشش معصیت نیست، بلکه پوشش دادن است و معنای "ذنب" نیز الزاماً گناه و معصیت نیست، بلکه هر آن چه (از تهمت، شایعه، نسبت گناه از نظر دیگران و ...) که به انسان بچسبد می‌باشد؛ و گناه را نیز به همین دلیل "ذنب" می‌خوانند – و ثانیاً: اگر العیاذ بالله ایشان در گذشته گناه کرده بود و خداوند علیم می‌فرماید که در آینده نیز گناه خواهی کرد، که بابتش جایزه (فتح مکه) نمی‌دهند، بلکه عزل و عقوبت می‌کنند.

ب – واژگانی چون: "رحم الله – غفر الله و عفا الله"، در زبان محاوره‌ای خودمان نیز به کار می‌رود و همگان معنای آن را می‌دانند. به عنوان مثال اگر به کسی بگوییم: «خدا پدرت را بیامرزد که چنین کردی – و یا – خدا پدرت را بیامرزد، چرا چنین نکردی؟»، معنایش این نیست که حتماً پدر یا رفتگان او گناه‌کار بوده‌اند! اگر چنین معنایی داشته باشد که این لفظ، از دعای خیر، به اتهام و غیبت مبدل می‌گردد؛ چرا که ممکن است حتی پدر او را نشناسد و با دعای خویش، به او تهمت گناه می‌زند! بلکه این واژگان، لطف و مهربانی در کلام است.

ج – در قرآن کریم می‌خوانید که خداوند متعال به پیامبرش صلوات الله علیه و آله می‌فرماید: « لَا تَجْعَلْ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ فَتَقْعُدَ مَذْمُومًا مَخْذُولًا - هرگز معبود دیگری را با خدا قرار مده، که نکوهیده و بی‌یار و یاور خواهی نشست! / الإسراء، 22» - آیا معنایش این است که العیاذ بالله ایشان چنین نموده و خداوند متعال می‌فرماید که دیگر چنین نکن؟! و از این دست آیات بسیار است.

توضیح آیه:

از ادامه آیات معلوم می‌شود که به هنگام وقوع جنگ (جهاد)، یک عده می‌آمدند نزد ایشان و به بهانه‌های متفاوتی اجازه می‌خواستند که شرکت نکنند. بدیهی است که مشکل برخی چنان باشد که خود به خود آنان را معذور دارد، اما از باب اطاعت و احترام، کسب اجازه نیز می‌نمودند، اما بسیاری دروغ می‌گفتند و منافقانه عمل می‌کردند.

پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله که پیامبر رحمت است و بالتبع پرده‌پوشی هم دارند، به گروهی از آنان اجازه داد که شرکت نکنند و خداوند متعال فرمود: چرا چنین کردی؟ می‌گذاشتی تا راستگو از دروغگو معلوم شود، تا همه بفهمند که اینها اهل ایمان و جهاد نیستند.

پس نفرمود: چرا گناه کردی؟ بلکه فرمود: چرا چنین لطفی کردی؟ مثل این که شما از حق خود که بر عهده‌ی دیگری است درگذرید، و کسی به شما بگوید: خدا پدرت را بیامرزد – خدا تو را رحمت کند – تو را مشمول عفو و مغفرت خود قرار دهد، چرا از حق خود گذشتی، نمی‌گذشتی تا رسوا و مجازات گردد.

نتیجه:

بنابر این، پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله که تاج عصمت هستند، معصیت نکرده‌اند؛ امری از اوامر الهی را نافرمانی ننموده‌اند که به آن گناه یا معصیت گفته شود؛ بلکه اختیار داشتند که به چه کسانی اجازه عدم شرکت در جهاد بدهند و به چه کسانی ندهند؛ و خداوند فرمود: لطفی به آنها کردی، نمی‌کردی تا رسوا شوند! و البته که الطاف ایشان (و هیچ عاقل، حکیم و صادق دیگری)، از روی هوای نفس نمی‌باشد، چون آن وقت دیگر "لطف" نیست. و مشابه این آیات بسیار است.

اگر شما تصمیم بگیرید که دیگر "کباب نخورید"، و کسی به شما بگوید: چرا حلال خدا را بر خود حرام می‌کنی؟! معنایش این نیست که شما در آن تصمیم، مرتکب معصیت شده‌اید.

 

مشارکت و هم‌افزایی (سؤال کوتاه و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

آیا آیه ۴۳ سوره توبه خداوند به پیامبر می‌فرماید "خدا تو را ببخشد چرا فلان کار را انجام دادی"، با عصمت ایشان تناقض ندارد؟!

http://www.x-shobhe.com/shobhe/8213.html 

 

 

کلمات کلیدی:  قرآن   آیات قرآن   سوره توبه