ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: چه کسی توانسته رد کند که ما ثابت کنیم؟ شاید بسیاری قبول نداشته باشند، مکذب یا مفتری باشند، اما هنوز کسی آن را رد نکرده است.

دقت کنیم که همیشه اثبات با مدعی است. مدعی باید دلیل و سند و مدرک و شاهد بیاورد و ادعای خود را اثبات نماید.

در وحیانی بودن قرآن کریم، مدعی خداوند متعال است. دلایل هم آورده است. به عنوان مثال: پس از مباحث خُرد و کلام حِکَمی، اعتقادی، خبری، اخلاقی ... و نیز احکام، می‌فرماید:

الف – اگر قرآن کریم، از جانب خدا نباشد، لابد از جانب بشر است، لذا در آن اختلافات فراوانی دیده خواهد شد. چه به حسب ظاهر، چه متن، چه پیام، چه استدلال، چه ناهمگونی، چه تنافی یا تضاد و ...:

«أَفَلاَ يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَلَوْ كَانَ مِنْ عِندِ غَيْرِ اللّهِ لَوَجَدُواْ فِيهِ اخْتِلاَفًا كَثِيرًا‌» (النساء، 82)

ترجمه: آيا در قرآن تدبر نمى‏كنند؟ اگر از جانب غير خدا بود قطعاً در آن اختلاف فراوان مى‏يافتند.

ب – اگر قرآن کریم، از جانب خدا نباشد، لابد از جانب بشر است، پس بشر می‌تواند باز هم مثل آن را بیاورد. لذا خداوند متعال در قرآن تحدّی می‌کند که مثلش را بیاورید، اگر نمی‌توانید ده سوره مثل آن بیاورید، اگر آن را هم نمی‌توانید، یک سوره مثل آن بیاورید و اگر آن را هم نمی‌توانید، دیگر لجبازی و عناد نکنید:

«أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ قُلْ فَأْتُواْ بِعَشْرِ سُوَرٍ مِّثْلِهِ مُفْتَرَيَاتٍ وَادْعُواْ مَنِ اسْتَطَعْتُم مِّن دُونِ اللّهِ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ» (هود، 13)

ترجمه: آيا مى‏گويند: او اين (قرآن) را از پيش خود ساخته (و به خدا نسبت مى‏دهد)! بگو: شما نيز ده سوره ساختگى همانند آن را بياوريد و (براى ساختنش) هر كس را غير از خدا توان داريد فرا خوانيد، اگر راستگوييد.

«‌أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ قُلْ فَأْتُواْ بِسُورَةٍ مِّثْلِهِ وَادْعُواْ مَنِ اسْتَطَعْتُم مِّن دُونِ اللّهِ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ‌» (یونس، 38)

ترجمه: آيا مى‏گويند: آن را به دروغ ساخته است؟ بگو: اگر راست مى‏گوييد، سوره‏اى مانند آن بياوريد و هر كه را جز خدا مى‏توانيد [به يارى‏] فراخوانيد.

ج – این استدلال خداوند متعال در وحیانی بودن قرآن کریم است، خُب حالا نه تنها دست باز است، بلکه خدا حریف طلبیده و می‌فرماید: بروید در آن اختلاف پیدا کنید و یا مثلش را بیاورید.

اکنون بیش از 1400 سال است که از نزول قرآن کریم گذشته است. بشر رشد علمی بسیاری یافته است، پس می‌تواند دست کم امروز قرآن را رد کند و یا با وجود این همه فیلسوف، حقوقدان، جامعه‌شناس، ادیب و دانشمند در علوم طبیعی یا دیگر علوم، مثلش را بیاورد. این نمی‌شود که مدعی بگوید: هم نمی‌توانم به ظاهرش ایرادی وارد کنم – هم نمی‌توانم هیچ یک از حقایق مطروحه در قرآن را [به صورت عقلی یا علمی] رد کنم – هم نمی‌توانم مثلش را بیاوریم [حتی یک سوره]، هم قبول ندارم که کار و سخن بشر نیست و شما اثبات کنید که وحی است! خُب این که اثباتش در دل همین نوع تکذیب مستتر است، می‌گوییم وقتی از دست بشر بر نمی‌آید، معلوم است که سخن بشر نیست، بلکه وحی است. وگرنه تا کنون صدها یا ده‌ها مثل آن آمده بود، چنان چه مکتب پشت مکتب و ایسم پشت ایسم زاییده می‌شود و به سرعت اختلاف و بطلانش اثبات می‌گردد.

آیت‌الله جوادی آملی:

«... از جمله ادلّه حقانیت و خدایی بودن قرآن هماهنگی و عدم اختلاف بین آیات است قرآن در این باره می‌فرماید: «أَ فَلَا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْءَانَ  وَ لَوْ كاَنَ مِنْ عِندِ غَیرْ اللَّهِ لَوَجَدُواْ فِیهِ اخْتِلَافًا كَثِیرًا - آیا در قرآن تدبر نمی ‎كنند و اگر از جانب غیر خدا بود در آن اختلاف بسیار می‎یافتند.»

قرآن طی ۲۳ نازل شده است در مكان‎های مختلف و در زمان‎های گوناگون و در حالت‎های مختلف، گاهی در حال سختی و صعوبت و گاهی در حال سهولت و آسانی، گاهی در جنگ و گاهی در صلح، گاه در فقر و فلاكت و گاه در پیروزی و جمع غنائم جنگی، گاهی در سفر بوده گاهی در حضر، گاهی در مكه و گاهی در مدینه، زمانی در برخورد با دشمنان و زمانی در رابطه با دوستان؛ كتابی كه در این شرایط گوناگون نازل شود و هیچ اختلافی در آن نباشد قطعاً معجزه و از جانب خداست، این آیه كریمه از طریق قیاسی استثنایی اعجاز و حقانیت قرآن را ثابت می‌كند «مقدم» این قیاس «و لو كان من عند غیر الله» است و «تالی» آن «لوجدوا فیه اختلافاً كثیراً».

می‌فرماید: شما هر چه كه در قرآن تدبر كنید و تفحص نمایید نه تنها اختلافی در آن نمی‎بینید، بلكه سراسر آن را هماهنگ‎تر و منسجم‎تر می‎یابید پس «تالی» قیاس كه وجود اختلاف است باطل است و اگر «تالی» باطل بود بطلان «مقدم» نیز روش می‌شود. یعنی قرآن كتاب بشری نیست بلكه كلام الله و كتاب الله است.‌» (آیت جوادی آملی، عبدالله، قرآن در قرآن، نشر اسراء، چ دوّم، ۱۳۷۸، ص ۱۳۹ و ۱۴۰)

 

 

 

کلمات کلیدی:  قرآن