پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): در احادیث فرموده‌اند که «وقتی نماز می‌خوانید، شما با خدا حرف می‌زنید و وقتی قرآن می‌خوانید، خدا با شما حرف می‌زند»، چنان که می‌دانیم از اسم‌های قرآن مجید، "کلام الله" می‌باشد.

پس وقتی قصد نمودید و توفیق یافتید که آیاتی از قرآن کریم را قرائت و تلاوت نمایید، بهترین کار این است که اصلاً در پی جمع کردن "ثواب" نباشید.

"صواب" یعنی کار خوب و "ثواب" یعنی نتیجه‌ی کار خوب، چه در دنیا و چه در آخرت. پس ما به حکم عقل و به حکم وحی، مکلفیم که به دنبال "ٌصواب" باشیم و نه "ثواب". تردیدی نیست که وقتی کار خوبی برای خدا انجام شد، او خودش، بیش از آن چه ما تلاش کردیم و یا انتظار و تصور داریم، نتیجه خوب (ثواب) می‌دهد.

پس باید ببینیم که کار خوب (صواب) در قرائت یا تلاوت قرآن کریم، چگونه است؟

الف – حرف به حرف قرآن کریم، کلام الله است، پس به هنگام تلاوت، بهتر است که همان کلام خدا را بازگو نماییم که عین بازگویی وحی می‌باشد. وقتی کلام خدا عیناً بازگویی می‌شود؛ عقل نورانی، قلب زنده، چشم بینا و حلقوم و زبان، معطر و مبارک می‌گردند.

ب – "بسم الله الرّحمن الرّحیم"، یعنی "بسم الله الرّحمن الرّحیم"، و ترجمه فارسی ندارد که کسی بخواهد به فارسی یا انگلیسی و ... بخواند. مگر این که یک جمله را در چند سطر ترجمه کند. همه زبان‌ها نسبت به یک دیگر، کمبود کلمات و مفاهیم دارند، لذا هیچ ترجمه‌ای، عین اصل متن نمی‌باشد.

ج – برکت و خواص آیات نیز در خود همان آیات است، نه در ترجمه‌ی آنها به فارسی، انگلیسی، آلمانی یا ...؛ به عنوان مثال، برکت ذکر تکبیر (الله اکبر)، یا تهلیل (لا إله الاّ الله)، یا تحمید (الحمدلله)، یا تسبیح (سبحان الله)، در همین کلماتی هست که خداوند تعلیم داده است. پس اگر اثر و بالتبع ثوابی برای قرائت قرآن فرمود، برای قرائت عین کلام وحی است، نه برای ترجمه‌ی آن.

« وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرآنَ جَعَلْنَا بَيْنَكَ وَبَيْنَ الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ بِالآخِرَةِ حِجَابًا مَّسْتُورًا » (الإسراء، 45)

ترجمه: و چون قرآن بخوانى، ميان تو و كسانى كه به آخرت ايمان ندارند پرده‏اى پوشيده قرار مى‏دهيم.

هر چند که خداوند متعال از بندگانش نخواسته که طوطی‌وار قرآن بخوانند. قرائت روزی یک یا چند آیه و تفکر و تأمل در معنای آن، بسیار بهتر و نیکوتر از ختم هر روز قرآن، بدون تفکر و تأمل می‌باشد.

د – در عین حال، ارزش اصلی در تلاوت قرآن کریم، به فهم و ایمان و عمل به آن می‌باشد و نه به رج زدن آن در قرائت، و حتی نه در حفظ آن یا قرائت به نیکوترین الحان.

در احادیث بسیاری فرموده‌اند که ارزش (صواب و ثواب) دو ساعت فکر کردن، از هفتاد سال عبادت (بدون فکر) بالاتر است.

*- خداوند متعال، قرآن کریم را برای رشد ما فرستاده است و نه برای روخوانی‌های بدون فکر و تأمل. «شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِيَ أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ - ماه رمضان [همان ماه‏] است كه در آن، قرآن فرو فرستاده شده است، [كتابى‏] كه مردم را راهبر، و [متضمّن‏] دلايل آشكار هدايت، و [ميزان‏] تشخيص حق از باطل است / البقره، 185)»

از این رو، حتی برای قرائت (روخوانی) قرآن کریم نیز دستوراتی دارد که بدون رعایت آنها، خواندن یا شنیدن آیات، تأثیر چندانی ندارد و حتی ممکن است تأثیر منفی نیز داشته باشد. مانند:

« فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ » (النّحل، 98)

ترجمه: پس چون قرآن مى‏خوانى از شيطانِ مطرود به خدا پناه بر.

« وَإِذَا قُرِىءَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُواْ لَهُ وَأَنصِتُواْ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ » (الأعراف، 204)

ترجمه: و چون قرآن خوانده شود بدان گوش فرا دهيد و خاموش باشيد، باشد كه مشمول رحمت شويد.

*- حالا فرض کنید که مجلس ختم قرآن، یا ختم یکی از سور مبارکه، مانند یس، الرّحمن یا الانعام است و خانم‌ها (یا آقایان) حاضر در جلسه، با یک دیگر صحبت می‌کنند – با گوشی همراه مشغول هستند – نان و سبزی و پنیر آورده و خیرات و تناول می‌کنند و ...؛ آیا انتظار اثر (صواب و ثواب) نیز دارند؟!

تدبر:

خداوند متعال، قرآن را برای ذکر (یادآوری)، تعلیم، تربیت، بصیرت و هدایت نازل نمود، لذا تذکر و تنبّه می‌دهد که چرا وقتی قرآن می‌خوانید، در آیاتش تأمل، تفکر و تدبر نمی‌کنند؟

« أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا » (محمد صلوات لله علیه و آله، 24)

ترجمه: آيا به آيات قرآن نمى‏انديشند؟ يا [مگر] بر دلهايشان قفل‌هايى نهاده شده است؟

نکته:

خوارج همه قاری و حافظ قرآن بودند – معاویه و اصحابش نیز به قرآن مسلط بودند و در جنگ صفین نیز قرآن را بر سر نیزه بردند – هارون و به ویژه مأمون ملعون نیز حتی با آیات قرآن بحث می‌کردند ...، اما همگی ظالم بودند و امام کُش نیز شدند. اکنون نیز وهابی‌ها، سلفی‌ها، داعشی‌ها و امثالهم، قرآن می‌خوانند و چه بسا با تلفظ صحیح‌تر و الحان خوب هم می‌خوانند، اما همگی جنایتکار، مزدور کفار و مسلمان کش هستند.

پس مواجه با قرآن کریم، اگر جاهلانه باشد، اثر ندارد و اگر ظالمانه باشد، تأثیر معکوس می‌گذارد و سبب گمراهی بیشتر می‌گردد. از این رو فرمود:

« وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاء وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ وَلاَ يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إَلاَّ خَسَارًا » (الإسراء، 82)

ترجمه: و ما آنچه را براى مؤمنان مايه درمان و رحمت است از قرآن نازل مى‏كنيم، و [لى‏] ستمگران را جز زيان نمى‏افزايد.

ترجمه:

حال که فهم و درک قرآن کریم، تدبر و تأمل و تفکر در آیات است که سبب ایمان، رشد و رستگاری می‌گردد، معلوم می‌گردد که اگر قرائت قرآن کریم، بدون فهم و درک که محصول تفکر و تدتر است، فایده‌ی چندانی ندارد، حال چه عین کلام وحی خوانده شود و چه ترجمه‌ی آن.

اما، تردیدی هم نیست که اگر کسی عربی ندارد، فهم و درکی نیز از معنا و فحوای آیات نخواهد داشت، پس در هر آیه ترجمه‌اش را نیز می‌خواند.

پس، هیچ لزومی ندارد که بگوید: «این یا آن – عربی یا فارسی؟»، بلکه چشمش، کلام وحی را می‌بیند، گوشش کلام خدا را می‌شنود، و سخن خدا را بر زبانش می‌راند، ضمناً در معنای آن نیز تفکر و تأمل و تدبر می‌کند.

ثواب:

هیچ گاه به دنبال جمع کردن "ثواب" به صورت کیلویی، متری، ریالی، عددی و ... نباشید؛ نباید نسبت به خداوند علیم و حکیم، چنین گمانی داشت که محاسبه می‌کند! بلکه به سعی، فهم، شعور، ایمان، عمل صالح و بالاخره "اخلاص" نمره می‌دهد.

دقت کنیم که ثواب و پاداش هر کاری، به تناسب تأثیر آن روی خود ماست، وگرنه خدا که نیازی به این نمازها و قرائت‌ها و ختم قرآن‌ها ندارد. همین که انسان اثر گرفت، یعنی رشد کرده است و همین که رشد کرد، یعنی یک گام نزدیک‌تر و مقرب‌تر شده است و همین که مقرب شد، عین ثواب و پاداش می‌باشد.

 

مشارکت و هم‌افزایی (سؤال کوتاه و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

قرآن را به عربی بخوانیم یا فارسی؟ آیا در ثوابش فرقی هست؟

http://www.x-shobhe.com/shobhe/7311.html

 

عضویت در کانال «پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه)»

https://telegram.me/x_shobhe

 

 

کلمات کلیدی:  قرآن