پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه):

اگر سؤال دارد، لابد نمی‌داند که می‌پرسد؛ و اگر نمی‌داند، چگونه قبل از دریافت هر پاسخی، حکم به وجود تناقض در قرآن مجید می‌دهد؟!

برای سؤال کننده از جنابعالی، مهم‌تر و برتر از این که اول آسمان خلق شده است یا زمین، این است که روش مطالعه، تحقیق، جمع‌بندی و نتیجه‌گیری را فرا بگیرد، تا اینطور از آخر شروع ننماید!

روش مطالعه و تحقیق در مورد هر موضوعی این است که انسان عاقل ابتدا در خلقت، طبیعت، کتاب، نزد استاد یا هر منبع دیگری مطالعه‌ای ‌نماید تا به معلوماتش در مورد موضوعی که در نظر گرفته بیشتر شود. سپس ممکن است ذهنش با پرسش‌هایی نیز مواجه گردد، پس در مورد آنها تحقیق می‌کند، و هر گاه به تنایج متقنی رسید، نتیجه‌گیری یا داوری می‌نماید.

●- برخی مانند این پرسشگر محترم از شما، معکوس عمل می‌کنند! یعنی اول یک حکم قطعی می‌دهند که در "قرآن تناقض وجود دارد"؛ بعد یک پرسش مطرح می‌کنند که "چرا این تناقض وجود دارد"، و سپس سؤال خود را [که لابد پاسخش را نمی‌دانستند که می‌پرسند] مطرح می‌نماید که «آیا اول زمین خلق شده است و یا آسمان»!

●- پس، لازم است توجه نماییم که قبل از زمین و آسمان‌ها و قبل از هر چیز دیگری، "عقل" خلق شده است و به انسان اِعطا شده تا بتواند تفکر و تعقل منطقی بنماید. حجاب این عقل نیز "نفس" است که مانع از پرتوافکنی آن می‌شود. لذا ناخودآگاه، قبل از علم و دانستن و دریافت پاسخ، پیش‌داوری نموده و حکم صادر می‌کند که "در قرآن کریم تناقض هست!»

زمین و آسمان:

آسمان چیست و کجاست که بدانیم اول خلق شده یا بعداً؟! زمین چیست و کجاست که بدانیم قبل از آسمان خلق شده یا پس از آن؟! آیا مقصود از آسمان، فضایی است که زمین در آن قرار داده شده است؟ آیا زمین و آسمان، یکپارچه نبودند و این تفکیک‌ها بعداً رخ نداد؟ آیا زمین و آسمان هم اکنون نیز یکپارچه نیستند و ...؟!

بالاخره اگر کسی قرآن حکیم و هیچ کتاب دیگری نیز نخوانده باشد، می‌بیند که زمین، کرات و سیارات و کهکشان‌های دیگر و هر چه هست، در آسمان قرار دارد. فرض نماید که زمین قبل از آسمان خلق شده باشد و از خودش بپرسد: این زمین کجا بود که بعدا در دل آسمان قرار گرفت؟! آیا این زمین، آنگاه که خلق شده، آسمانی داشته است یا خیر؟!

قرآن مجید و شبهه تناقض(؟!)

دقت کنیم که آیا اصلاً در این دو آیه، راجع به ابتدای خلقت زمین یا آسمان، مطلبی بیان شده است که حالا با هم تناقض داشته باشند یا خیر؟!

آیه مورد بحث از سوره بقره، آیه 29 می‌باشد، نه 28؛ که می‌فرماید:

«هُوَ الَّذِي خَلَقَ لَكُمْ مَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاءِ فَسَوَّاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ‌» (البقره، 29)

ترجمه: او است كه هر چه در زمين هست را يكسره براى شما آفريد سپس به آسمان پرداخت و هفت آسمان را نظم بخشید و بهمه چيز دانا است.

و اما آیات مورد بحث در سوره النازعات:

«أَأَنْتُمْ أَشَدُّ خَلْقًا أَمِ السَّمَاءُ بَنَاهَا * رَفَعَ سَمْكَهَا فَسَوَّاهَا * وَأَغْطَشَ لَيْلَهَا وَأَخْرَجَ ضُحَاهَا * وَالْأَرْضَ بَعْدَ ذَلِكَ دَحَاهَا * أَخْرَجَ مِنْهَا مَاءَهَا وَمَرْعَاهَا * وَالْجِبَالَ أَرْسَاهَا * مَتَاعًا لَكُمْ وَلِأَنْعَامِكُمْ» (النازعات، 27 تا 33»

ترجمه: آيا آفرينش شما دشوارتر است يا آسمانى كه [او] آن را برپا كرده است؟ * سقف آن را برافراشت و آن (به اندازه‌ها) را منظّم ساخت * و شبش را تاریک و روزش را آشکار نمود * و زمین را بعد از آن گسترش داد * و از آن آب و چراگاهش را بیرون آورد * و کوه‌ها را ثابت و محکم (لنگر) گردانید * همه اینها برای بهره‌گیری شما و چهارپایانتان است!

حال نگاهی اجمالی به مفاد این آیات بیندازیم:

البقره:

●- در آیه‌ی سوره بقره، فرمود: هر چه در زمین هست [از هوا، آب، کوه، گیاه، حیوانات، معادن، جاذبه، دافعه و ...] را برای حیات شما (انسان) آفریده است. بدیهی است که ملزومات حیات انسان در زمین، قبل از آفرینش و قراردادنش در زمین مهیا گردیده است؛ والا، نه تنها یک ثانیه هم زنده نمی‌ماند، بلکه کار حکیمانه نبود.

●- پس از آن که زمین از لوازم "بالقوه و بالفعل" برای حیات آدمی برخوردار گردید، آسمان و آسمان‌های هفتگانه را نظمی بخشید مرتبط و منسجم و حکیمانه، و متناسب با اهداف و نیازهای بشر. می‌فرماید: به آسمان پرداخت، نه این که آسمان را خلق نمود.

●●●- پس در این آیه، هیچ اشاره‌ای به "خلقت" زمین و آسمان‌ها نشده است که به تقدم و تأخر آنها نسبت به یکدیگر اشاره‌ای شده باشد. حال چگونه آن را مقابل آیه‌ای دیگر قرار می‌دهند و مدعی می‌شوند: «در قرآن تناقض هست»؟!

النازعات:

●- در این آیات نیز ابتدا آدمی را (که دارای عقل و فهم گردانیده) متذکر شده تا به خود و همین دنیای مادی بنگرد و ببیند که چیزی نیست، پس خلقتش برای کسی که زمین و آسمان‌ها را خلق نموده، دشوار نخواهد بود و بازگرداندن او (در معاد) نیز برای خالقش کار دشواری نمی‌باشد.

●- سپس به مرتفع نمودن سقف آسمان‌ها [حتی همین آسمان اول و مادی] اشاره نموده که بشر هیچ گاه به آخر آن نمی‌رسد. این همان گشودن است، نه خلق نمودن.

●- می‌فرماید: پس از نظم آسمان‌ها و مشخص نمودن شب و روز در آنها (که مستلزم وجود سیارات و خورشیدها و گردش آنهاست)، زمین را گسترش داد « وَالْأَرْضَ بَعْدَ ذَلِكَ دَحَاهَا » و روشن می‌سازد که منظور از این گسترش، رویش گیاهان، مستقر شدن بلندی‌ها و ...، برای پدید آمدن ملزومات زندگی انسان و حیوان [متاع] می‌باشد که مستلزم سرد شدن زمین، فروکش نمودن آب، گردش به دور خورشید و پیدایش فصول می‌باشد.

●●●- پس باز هم هیچ صحبتی از "خلقت زمین و آسمان‌ها" در این چند آیه نشده است، چه رسد به تقدم و یا تأخر پیدایش آنها نسبت به یک دیگر! حال چگونه از آن تناقض درآورده‌اند؟!

مشکل اساسی:

مشکل اساسی اینجاست که برخی قرآن کریم را با کلمات مصطلح خودشان ترجمه می‌کنند، لذا هیچ فرقی بین "خلق نمودن یا پدید آوردن" – "سویه قرار دادن" – "گسترش دادن"  ... قائل نمی‌شوند و همه را "خلق نمودن" معنا می‌کنند و دچار این تناقضات می‌گردند.

اول زمین خلق شد یا آسمان؟

بیان شد که زمین خودش در دل آسمان قرار دارد. زمین خودش مکان است و قطعاً به هنگام خلقت، بی‌مکان نبوده است، بلکه در جایی خلق شده است که به آن می‌گویند: «آسمان = فضا»، البته مقصود همین آسمان اول و مادی می‌باشد که تمامی سیارات و کهکشان‌ها در آن قرار دارند.

حال آیا ابتدا یک ماده‌ای بزرگ یا کوچک (حتی یک اتم) خلق شد، سپس منفجر (گشوده شد)؟ آیا ابتدا چیزی به نام آسمان و چیز دیگری به نام زمین خلق شد؟ و خلقت کدام بر دیگری سبقت داشته است؟!

در آیات دیگر شرح می‌دهد که ابتدا یک "بسته"‌ای آفرید، سپس آن را باز کرد و به دو بخش زمین و آسمان‌ها تقسیم نمود.

*- دقت شود که کلمه‌ی "ثمّ = سپس" نیز همیشه اشاره به تقدم و تأخر زمانی ندارد، بلکه گاه به ترتیب ذکری (بیان و تبیین) اشاره دارد. اگر شما بفرمایید: "ابتدا" آن که مطلب شما برای من جالب بود، و "سپس" آن که جالب‌تر از مطلب قبلی بود؛ مقصود تقدم و تأخر زمانی نمی‌باشد.

*- همچنین دقت شود که وقتی سخن از ابتدای خلقت چیزی (مثل زمین) مطرح می‌شود، نباید گمان کنیم که الزاماً زمین به همین شکل نهایی خودش می‌باشد؛ چنان که ابتدای خلقت یک گیاه، بذر آن است؛ و ابتدای خلقت آدم، پس از خاک نطقه می‌باشد و ... . لذا طبق آیات و احادیث، که علوم کشف شده نیز به همین نتایج رسیده است، زمین طی دو دوره کلی، شکلی کامل یافته و سپس اشکال تکاملی بعدی را به خود گرفته است.

*- در قرآن کریم تصریح شده که "زمین و آسمان" ابتدا پیوسته بودند. یعنی یک چیز – یک ماده و ... بودند و ما آنها را از هم شکافتیم و جدا ساختیم.

●- بنابراین، مطالعه لازم است، به ویژه اگر موضوع آیات قرآن کریم باشد و در این بحث، مهم‌تر از تقدم و تأخر خلقت زمین و آسمان این است که محقق، قبل از مطالعه و تحقیق، حکم به «تناقض در قرآن حکیم» صادر ننماید.

 

مشارکت و هم‌افزایی (سؤال به همراه نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

پرسش:

چرا در قرآن درباره اینکه اول آسمان آفریده شده یا اول زمین، تناقض هست‌؟ (آیه 28 بقره و آیات 27تا30 نازعات) – بالاخره کدام اول آفریده شده؟!

پاسخ:

http://www.x-shobhe.com/shobhe/9319.html

 

 

کلمات کلیدی:  قرآن   آیات قرآن   سوره بقره   سوره نازعات