اى كسانى كه ايمان آوردهايد، تقوای الهی را آن گونه که شایستهی تقوای اوست، داشته باشید، و هرگز نميريد مگر در حالى كه مسلمان باشيد. و همگى به ريسمان خدا [ولایت، قرآن، اسلام، و هر گونه وسيلهی وحدت]، چنگ زنيد، و پراكنده نشويد!
***
"تقوا" از ماده «وقی»، یعنی: «حفظ، صیانت و نگهداری».
آدمی برای رسیدن به اهداف مادی و معنویش، میکوشد تا خود را از آسیبهایی که میتوانند مانع شوند حفظ کند. ماسک میزند که مبتلا به کرونا نشود و سالم بماند. در واقع از خودش صیانت میکند؛ از سرما، گرما، حوادث و ... خودش را حفظ میکند.
پس، "تقوای الهی، آن گونه حق تقوای اوست"، بسیار معظم، حساس، ظریف و دقیق است. آدمی باید بکوشد که از هر چه مانع رشد، کمال و قرب او به خداوند متعال میشود، خود را محفوظ و مصون نگه دارد؛ و البته او خودش، "چه باید کردها و چه نباید کردها" را برای تحقق این مهم، بیان داشته است. پس باید ایمان داشت و با باور و اخلاص عمل نمود؛ تا در حال تسلیم و مسلمانی از دین دنیا رخت بربسته و وارد آخرت شد.
اما فرمود: اولاً به ریسمان الهی "بِحَبْلِ اللَّهِ" چنگ زنید و ثانیاً این یک کار فردی نیست، بلکه به صورت جمعی این کار را بکنید. چرا که تنهایی نمیشود. آدمی، اجتماعی آفریده شده و تنها زندگی نمیکند، لذا با دیگران تعامل دارد و همگان در یک دیگر تأثیر و تأثر دارند.
اما، باید دانست که "حَبْلِ اللَّهِ" چیست که باید به آن چنگ زنیم، متصل شویم و برای یک لحظه هم از جمعی که به آن پیوستهاند، فاصله نگرفته و متفرق نگردیم.
آیا "حَبْلِ اللَّهِ – ریسمان الهی"، یک کلمه و معنای انتزاعی و موهوم دارد؟ اگر چنین باشد که نمیتوانیم به آن چنگ زنیم. پس باید حقیقت وجودی و واقعیت خارجی داشته باشد.
بله، این ریسمان، همان "ولایت الهی" است که در ولایت پیامبر اکرم و اهل عصمت علیهم السلام تجلی و جریان مییابد و سپس شاخههایی در سایر والیان الهی پیدا میکند.
پس، آنان "حَبْلِ اللَّهِ" هستند، قرآن مجید "حَبْلِ اللَّهِ" است، اولیای الهی "حَبْلِ اللَّهِ" میباشند، نماز (صلاة)، متصل کنند به "حَبْلِ اللَّهِ" است؛ چنان که در خطبهی غدیر خم فرمود: «صراط مستقیم منم، و سپس علی و اولاد او – علیهم السلام».
پس اخلاق [مواضع نظری و عملی] مؤمنان، این است که اولاً "حَبْلِ اللَّهِ" را میشناسند، سپس به آن ایمان میآورند و سپس در اعتقاد و عمل، خود را بدان متصل نموده و به آن میآویزند، و البته به صورت جمعی؛ و تمامی راههای جدایی، شاخه شدن و تفرقه را میبندند.
کلمات کلیدی:
اخلاق سوره آل عمران