ایکس – شبهه: تمامی احکام اسلامی که در قرآن کریم و سنّت نبوی صلوات الله علیهم اجمعین آمده است، دال بر آن است که هدف وسیله را توجیه نمی‌کند.

به عنوان مثال اگر ثروت یک هدف مقطعی باشد، امر می‌کند که از راه حرام، مثل خوردن مال یتیم، کلاهبرداری دیگران یا ربا به دست نیاید:

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَأْكُلُواْ الرِّبَا أَضْعَافًا مُّضَاعَفَةً وَاتَّقُواْ اللّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ» (آل عمران، 130)

ترجمه: اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد ربا را [با سود] چندين برابر مخوريد و از خدا پروا كنيد باشد كه رستگار شويد.

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَأْكُلُواْ أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ إِلاَّ أَن تَكُونَ تِجَارَةً عَن تَرَاضٍ مِّنكُمْ وَلاَ تَقْتُلُواْ أَنفُسَكُمْ إِنَّ اللّهَ كَانَ بِكُمْ رَحِيمًا * وَمَن يَفْعَلْ ذَلِكَ عُدْوَانًا وَظُلْمًا فَسَوْفَ نُصْلِيهِ نَارًا وَكَانَ ذَلِكَ عَلَى اللّهِ يَسِيرًا» (النساء،  29 و 30)

ترجمه: اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد اموال همديگر را به ناروا مخوريد مگر آنكه داد و ستدى با تراضى يكديگر از شما [انجام گرفته] باشد و خودتان را مكشيد زيرا خدا همواره با شما مهربان است * و هر كس از روى تجاوز و ستم چنين كند به زودى وى را در آتشى درآوريم و اين كار بر خدا آسان است.

همین طور است وقتی می‌فرماید: برای عزیز شدن نزد مردم، از روی ریا انفاق نکنید – از ترس فقر فرزندان خود را نکشید – برای ارضای غرایز جنسی زنا نکنید ... و یا سایر اوامر الهی در ابواب دیگر که رسیدن به هدف را به هر وسیله‌ای جایز نمی‌شمارد.

از پیامبر اکرم (ص) سؤال نمودند که آیا برای شفای بیماری (هدف) می‌توانند حرامی مانند شراب (وسیله) را بخورند؟ ایشان فرمودند: همانا خدای مهربان شفای امراض شما را در چیزهای حرام قرار نداده است.

پس، همه احکام که برای رسیدن به مقاصد است، حاکی از آن است که از هر راهی و هر وسیله‌ای و به هر شکلی نمی‌توان به مقصد رسید.

مرتبط:

 

آیا هدف وسیله را توجیه می‌کند یا خیر؟ لطفاً دلایل عقلی بیان نمایید.

کلمات کلیدی:  پاسخ های کوتاه   ذکر