پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): چون متأسفانه ما به معانی کلمات دقت زیادی نداریم و گاه چند واژه‌ی متفاوت را به یک معنا می‌گیریم، از معارف بسیاری محروم می‌مانیم و چه بسا حتی دچار انحراف و یا دست کم بدفهمی نیز بگردیم.

●- "استغفار" با "توبه" متفاوت است. "استغفار" یعنی طلب مغفرت؛ و مغفرت بخششی توأم با پوشش دادن است و به صرف بخشش و گذشت، "عفو" گفته می‌شود. و خداوند منّان، هم "غفار است، هم عَفُوّ و هم ستّار". او حتی بسیاری از گناهان بندگانش را بدون هیچ‌گونه فهم و توجه خودشان و بدون هیچ گونه استغفار و توبه‌ای، "عفو" می‌نماید؛ وگرنه دوام حیات بشر ممکن نبود:

«وَلَوْ يُؤَاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِمْ مَا تَرَكَ عَلَيْهَا مِنْ دَابَّةٍ وَلَكِنْ يُؤَخِّرُهُمْ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ لَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلَا يَسْتَقْدِمُونَ» (النّحل، 61)

ترجمه: و اگر خداوند مردم را بخاطر ظلم‌شان مجازات مى‌كرد، جنبنده‌اى را بر پشت زمين باقى نمى‌گذارد؛ ولى آنها را تا زمان معيّنى به تأخير مى‌اندازد و هنگامى كه اجل‌شان فرا رسد، نه ساعتى تأخير مى‌كنند، و نه ساعتى پيشى مى‌گيرند.

می‌فرماید که بخش کوچکی از نتایج بدیها در دنیا به خودتان باز می‌گردد، تا بفهمید قیامتی هست و کار بی‌نتیجه نیست، اما بسیاری را نیز عفو می‌نماید تا آثارش به شما نرسد و از حرکت باز نمانید:

«وَمَا أَصَابَكُمْ مِنْ مُصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ وَيَعْفُو عَنْ كَثِيرٍ» (الشوری، 30)

ترجمه: هر مصيبتى به شما رسد بخاطر اعمالى است كه انجام داده‌ايد، و بسيارى را نيز عفو مى‌نماید!

کلمات:

بنابراین، "عفو" بخشش است – "مغفرت" بخشش توأم با پوشش دادن است – "صفح"، ندید گرفتن است – "محو"، از بین بردن است – "توبه"، بازگشت از گناه به سوی خداوند سبحان است؛ و تازه او "تبدیل" هم دارد، یعنی بسیاری از گناهان را برای بنده‌ی پشیمان و هدایت‌خواهش، مبدل نیکویی می‌نماید:

«إِلَّا مَنْ تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُولَئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمً» (الفرقان، 70)

ترجمه: مگر كسانى كه توبه كنند و ايمان آورند و عمل صالح انجام دهند، كه خداوند گناهان آنان را به حسنات مبدّل مى‌كند؛ و خداوند همواره آمرزنده و مهربان بوده است!

اول استغفار است و سپس توبه:

وقتی کسی راه را به غلط و چشم بسته می‌رود و بالتبع به زمین می‌افتد، به گودال یا گندآب یا حتی باتلاقی فرو می‌رود و مجروح و کثیف می‌شود، ابتدا باید بیرون بیاید و جراحات را پانسمان کند و کثافات را بزداید، و سپس به سمت آن مقصد والای خود و دیدار بزرگان و عزیزانش برود. و چون اولاً نزد پروردگار عالم مجروح و کثیف شده‌ایم و ثانیاً تطهیر از ما بر نمی‌آید، از خودش می‌خواهیم که ما را مشمول "عفو و مغفرت" خویش قرار دهد. لذا آموزه‌ی تمامی انبیای الهی، به امر او، این بوده که ابتدا استغفار کنید، و سپس توبه کنید و به سوی او بازگردید:

«وَاسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ إِنَّ رَبِّي رَحِيمٌ وَدُودٌ» (هود علیه السلام، 90)

ترجمه: از پروردگار خود، آمرزش بطلبيد؛ و (سپس) به سوى او بازگرديد؛ كه پروردگارم مهربان و دوستدار (بندگان توبه كار) است!»

در قیامت:

حتی یک انسان عاقل، حکیم و کریم، وقتی خطای کسی را که عذرخواهی و طلب گذشت نموده، می‌بخشد، دیگر به رویش نمی‌آورد و آبرویش را نزد دیگران نمی‌ریزد، چه رسد به خدای رحمان، رحیم، کریم و ستار.

بله، قیامت روز آشکار شدن حقایق و واقعیت‌ها و بیرون ریخته شدن پنهانی‌ها می‌باشد، از نام‌هایش «يَوْمَ تُبْلَى السَّرَائِرُ – روز برملا شدن سرّها/ الطارق، 9» می‌باشد، و در آنجا نه تنها گناهان آشکار می‌گردد، بلکه شکل صورت انسان، به شکل گناهش می‌شود، چنان که خوانده‌اید که گناهکاران به صورت حیواناتی چون مورچه، میمون، خوک و ... مشحور می‌شوند، چرا که صیرت آنان مانند صورت این حیوانات بوده است؛ لذا فرمود: «يُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِيمَاهُمْ – مجرمان به صورت‌شان شناخته می‌شوند / الرّحمن، 41» و ...؛ اما اینها برای کسانی است که در دنیا استغفار و توبه نکرده باشند و حتی در قیامت نیز مورد بخشش و شفاعت قرار نگرفته باشند و خلاصه آن که اهل جهنم شده باشند.

البته اگر کسی [حتی مؤمن]، حق الناسی بر عهده داشته باشد، دست کم صاحب حق او را با این گناه می‌بیند، اگر چه دنیا اصلاً متوجه این ضایع شدن حقش نشده باشد. چرا که اوست که باید یا از حق خود بگذرد و یا مکافات بخواهد.

●- حال ببینید وضعیت مسئولانی که به مردم ظلم می‌کنند و حقوق آنان را ضایع می‌کنند [از کافر تا مسلمان]، در آخرت چگونه است؟! چگونه می‌خواهند رضایت ده‌ها و صدها میلیون نفر، و حتی نسل‌های آسیب دیده‌ی بعدی را اخذ نمایند؟!

●- در هر حال خداوندی که در دنیا غفار، عفوّ، ستار و رحمان و رحیم است، در آخرت هم هست. در دعای کمیل می‌خوانیم: «چه بسا گناهانی که حتی از فرشتگان کاتب اعمال ما، مخفی می‌ماند»!

«إِلٰهِى وَسَيِّدِى ، فَأَسْأَلُكَ بِالْقُدْرَةِ الَّتِى قَدَّرْتَها ، وَبِالْقَضِيَّةِ الَّتِى حَتَمْتَها وَحَكَمْتَها ، وَغَلَبْتَ مَنْ عَلَيْهِ أَجْرَيْتَها ، أَنْ تَهَبَ لِى فِى هَذِهِ اللَّيْلَةِ وَفِى هَذِهِ السَّاعَةِ ، كُلَّ جُرْمٍ أَجْرَمْتُهُ ، وَكُلَّ ذَنْبٍ أَذْنَبْتُهُ ، وَكُلَّ قَبِيحٍ أَسْرَرْتُهُ ، وَكُلَّ جَهْلٍ عَمِلْتُهُ ، كَتَمْتُهُ أَوْ أَعْلَنْتُهُ ، أَخْفَيْتُهُ أَوْ أَظْهَرْتُهُ ، وَكُلَّ سَيِّئَةٍ أَمَرْتَ بِإِثْباتِهَا الْكِرامَ الْكاتِبِينَ؛ الَّذِينَ وَكَّلْتَهُمْ بِحِفْظِ مَا يَكُونُ مِنِّى ، وَجَعَلْتَهُمْ شُهُوداً عَلَىَّ مَعَ جَوارِحِى ، وَكُنْتَ أَنْتَ الرَّقِيبَ عَلَىَّ مِنْ وَرائِهِمْ ، وَالشَّاهِدَ لِما خَفِىَ عَنْهُمْ ، وَبِرَحْمَتِكَ أَخْفَيْتَهُ ، وَبِفَضْلِكَ سَتَرْتَهُ»

ترجمه: ای خدا و سرور من، از تو خواستارم به قدرتی که مقدّر نمودی و به فرمانی که حتمیتش دادی و بر همه استوارش نمودی و بر کسی که بر او اجرایش کردی چیره ساختی که در این شب و در این ساعت بر من ببخشی هر جرمی که مرتکب شدم و هر گناهی که به آن آلوده گشتم و هر کار زشتی را که پنهان ساختم و هر نادانی که آن را بکار گرفتم، خواه پنهان کردم یا آشکار، نهان ساختم یا عیان و هر کار زشتی که دستور ثبت آن را به نویسندگان بزرگوار دادی؛ نان که بر ضبط آنچه از من سر زند گماشتی و آنان را نیز گواهانی بر من قراردادی علاوه بر اعضایم و خود فراتر از آن‌ها مراقب من بودی و شاهد بر آنچه از آنان پنهان ماند و به یقین با رحمتت پنهان ساختی و با فضلت پوشاندی!

نکته:

ببینیم که چقدر برای مهم است که دیگران از عیب، نقص، گناه و انحراف ما مطلع نگردند و آبرو و عزت ما نزد آنان از بین نرود، آیا نگران نباشیم که حتی اگر خداوند ستّار از دیگران بپوشاند، خودش می‌بیند و تا فرصت باقیست، استغفار و توبه ننماییم، تا کلاً گناهی نماند که دیگران ببینند و یا نبینند و روسفید و سربلند وارد محشر گردیم؟!

مشارکت و هم‌افزایی (پرسش  و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

پرسش:

اگر کسی بابت گناهانی که در دنیا انجام داده و کسی نفهمیده توبه کند، آیا در قیامت پدر و مادر وسایر افراد، آن گناهان را دوباره می‌بیند؟

پاسخ (نشانی لینک):

http://www.x-shobhe.com/shobhe/10509.html

 پیوستن و پیگیری در پیام‌رسان‌ها:

   

  

     

کلمات کلیدی:  گوناگون   معاد   استغفار   قیام