پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): خداوند رحمان و رحیم، با (به ظاهر) کمتر از این نیز تمامی گناهان [اعم از صغیره و کبیره] را می‌بخشد. مگر در رحمت واسعه‌ی الهی و مغفرت او تردیدی هست؟ پس باید دید که چرا به این سوره، یا آن ذکر، یا آن عمل صالح، تأکید نموده‌اند؟

البته که به این مضامین، در بسیاری از احادیث و روایات تصریح شده است؛ و نه تنها در این دو مورد، بلکه در موارد بسیاری چنین راهنمایی‌ها و تذکراتی صورت گرفته است.

● – هر گاه دیدید درک و باور آیات و احادیث کمی دشوار است، با تفکر، تأمل و تعمق، به همین عالم ماده، چگونگی‌ها، روابط، تأثیر و تأثرها و رفتارهای خودتان (انسان) در زندگی نگاه کنید، حتماً مشابهات بسیاری می‌یابید و مسئله برای شما حل می‌شود، چرا که این عالم ماده، هر چقدر هم پایین باشد، مرتبه‌ی نازله همان عوالم بالاتر است:

چرخ با این اختران نغز خوش و زیباستی

صورتی در زیر دارد آنچه در بالاستی

صورت زیرین اگر با نردبان معرفت

بر رود بالا همی با اصل خود یکتاستی (میرفندرسکی)

چند مثال مادی (بدن):

* - اگر دست و پا و بدن کسی کاملاً کثیف شده باشد، مثل این که در گِل یا لنجزاری فرو رفته باشد، با یک استحمام و چند لیتر آب، کاملاً تمیز و با تراوت می‌گردد؛ آیا به تطهیر سوره قدر، به اندازه تطهیر آب نیز ایمان نیاوریم؟!

* - اگر کسی از بی‌آبی، دچار عطشی مُلِک شده باشد، گلو و دهان و ربانش کاملاً خشک شده باشد، به خاطر بی‌آبی، چشمانش تار ببیند، اعضایش حرکت نکند ... و خلاصه به حال احتضار بیفتد، با چند جرعه آب گوارا، تمامی این مشکلاتش برطرف می‌گردد و حیاتی تازه می‌یابد؛ آیا به حیات بخشی تلاوت قرآن کریم شک کنیم و از آثارش متعجب گردیم؟!

* - اگر وارد اتاق، سالن، کارگاه یا محوطه‌ی کوچک یا بزرگ کاملاً تاریکی شوید، به گونه‌ای که حتی دست و پای خود را نبینید، وحشت ظلمات بر شما مستولی می‌گردد و می‌ترسید قدم از قدم بردارید و چه بسا با اولین قدم، به گودالی فرو روید و یا با شیءای برخورد نموده و آسیب ببینید؛ اما یک چراغ (لامپ)، تمام فضا را برای شما روشن می‌کند و هر چه هست را به شما نشان می‌دهد. آیا از روشنی بخشی قرآن مجید که کلام الله است، تعجب نماییم؟!

اخلاق و معنویت:

در اخلاق و معنویت نیز همین‌طور است. ما و هر چه که هستی یافته، همه تجلی‌های کم نور و یا پرنور اسماء الله هستیم و از خود هیچ نداریم؛ لطف و کرم، رحمت و مغفرتی که در ما تجلی می‌کند، همه انعکاس همان نور است. حال ما خودمان در تعامل با یکدیگر چه می‌کنیم؟

* - فرزند، از پدر و مادرش به وجود آمده است؛ چه محبتی به او داشته و دارند و چه زحماتی که بابت رشد و سلامت او متقبل شده‌اند و چه لطف‌ها که به او داشته و دارند.

حال اگر این فرزند، بی‌معرفت، بی‌محبت، قدرنشناس، متکبر، متوقع و بالتبع ناشکر و بداخلاق باشد – جسارت کند، تندی کند، بی‌احترامی کند ... - و اصلاً قهر کند و برود، اما پس از مدتی نادم شود و برگردد و با محبت و از روی صدق بگوید: پدرم، مادرم، مرا ببخشید، حق‌تان را حلال کنید، نفهیدم، خطا کردم و اکنون نادم هستم و ...؛ آنها چه می‌کنند؟! آیا کبیره و صغیره‌اش را جدا می‌کنند؟! یا یک‌جا می‌بخشند و فرزند را دوباره در آغوش مهر و محبت خود جای می‌دهند و دوباره به او حیات و امنیت می‌بخشند؟! حال آیا این حالت، قابل قیاس با رحمت خداوند متعال و تجلی آن در قرآن کریم می‌باشد؟!

* - چه کبیره‌ای بالاتر از این می‌شناسید که کسی راه امام معصوم و خانواده‌اش علیهم السلام را سد کند و زمینه‌ی قتل عام‌شان در کربلا را مساعد نماید؛ اما حرّ فکر نمی‌کرد چنین شود، لذا یک لحظه متوجه خطایش شد و برگشت؛ خب چه شد؟ کبیره و صغیره‌اش را جدا کردند، یا یک جا بخشیدند، چرا که یک لحظه به "خداوند سبحان، امام الرحمة و قرآن حیّ، توجه نمود؛ البته خالصانه، عاشقانه و نادم».

مگر به بندگان گناه‌کارش نفرمود: از رحمت من ناامید نشوید و بیایید که من همه گناهان را یکجا می‌بخشم؟!

« قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ » (الزمر، 53)

ترجمه: بگو اى بندگان من كه بر خويشتن زياده‏ روى روا داشته‌ايد از رحمت‏ خدا نوميد مشويد در حقيقت ‏خدا همه گناهان را مى‌‏آمرزد كه او خود آمرزنده مهربان است.

احادیث از این باب بسیار است:

* - مگر نه این که خداوند متعال، تمامی گناهان را به خاطر وقوف حاجی در منا – که هیچ عبادت خاصی ندارد -  یکجا می‌بخشد؟

* - مگر امیرالمؤمنین علیه السلام نفرمودند که دو رکعت نماز مقبول، سبب بخشش گناهان می‌گردد و مگر در احادیث تصریح نگردیده که سبب واجب شدن بهشت می‌گردد؟!

* - مگر نفرمودند: وقتی دو مؤمن با یک دیگر دست می‌دهند، گناهان‌شان مثل برگ درختان در پاییز می‌ریزد؟!

* - مگر نفرمودند: خداوند متعال، با یک استغفار، با یک توبه و یا با یک «ظَلَمتُ نَفسی» ... تمام گناهان را می‌بخشد و ملائک می‌گویند: بنده‌ی خدا از اول شروع کن؟!

اسلام، قرآن کریم و اهل عصمت علیهم السلام:

* - مگر اسلام را پاک کننده قرار نداد؟ مگر با شهادتین از روی صدق، تمامی گناهان کبیره و صغیره‌ی یک کافر یا یک مشرک بخشوده نمی‌شود؟!

* - مگر در کلام وحی نفرمود: هر کس برای اطاعت نزد پیامبر صلوات الله علیه و آله بیاید، استغفار کند، ایشان نیز برای او استغفار نمایند، گناهانش بخشوده می‌گردد؟

«وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِيمًا » (النساء، 64)

ترجمه: و ما هيچ پيامبرى را نفرستاديم مگر آنكه به توفيق الهى از او اطاعت كنند و اگر آنان وقتى به خود ستم كرده بودند پيش تو مى ‏آمدند و از خدا آمرزش مى‏ خواستند و پيامبر [نيز] براى آنان طلب آمرزش میکرد قطعا خدا را توبه‏ پذير مهربان مى‌يافتند. 

* - مگر پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله، "رحمة للعالمین" و ائمه‌ی اطهار علیهم السلام، "امام الرحمة" نیستند؟! مگر قرآن کریم، «شِفَاءٌ وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ» نمی‌باشد؟ پس همان‌طور که آب تمیز، کثیفی‌ها را می‌زداید و حتی تجسی‌ها را تطهیر و پاک می‌کند، یک توجه صادقانه و یک وقوف هر چند کوتاه، با آن بزرگواران، سبب بخشش تمامی گناهان می‌گردد. چنان که فرمود: از آسمان آبی می‌فرستم که "رجز شیطان" را از شما بزداید و قلب‌هایتان را به هم مرتبط کند و شما را ثابت قدم نماید:

« وَيُنَزِّلُ عَلَيْكُمْ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً لِيُطَهِّرَكُمْ بِهِ وَيُذْهِبَ عَنْكُمْ رِجْزَ الشَّيْطَانِ وَلِيَرْبِطَ عَلَى قُلُوبِكُمْ وَيُثَبِّتَ بِهِ الْأَقْدَامَ » (الأنفال، 11)

ترجمه: و (یاد آورید) هنگامی را که خواب سبکی که مایه آرامش از سوی خدا بود، شما را فراگرفت؛ و آبی از آسمان برایتان فرستاد، تا شما را با آن پاک کند؛ و پلیدی شیطان را از شما دور سازد؛ و دل‌هایتان را محکم، و گام‌ها را با آن استوار دارد!

قرآن کریم، طاهر و مطهر است، هم پاک است و هم پاک کننده – قرآن کریم نور است، هم خودش روشن است و هم روشنایی بخش و نجات دهنده از ظلمات است – قرآن کریم، سراسر خیر و برکت است؛ بنابراین لحظه وقوف با قرآن مجید، تلاوت به همراه تأمل و تفکر در آیات و البته با خلوص نیت، آثار و برکاتی دارد که بخشی از آنها در احادیث اشاره شده است.

بخشش:

* - فرمود حتی با یک استغفار (طلب بخشش) و توبه (بازگشت به سوی او)، نه تنها تمامی گناهان را می‌بخشد، بلکه سیئات را مبدل به حسنات می‌نماید؛ حال در آثار و برکات سور قرآن کریم، چه تردیدی می‌ماند:

« إِلَّا مَنْ تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُولَئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا » (الفرقان، 70)

ترجمه: مگر آن کسانی که توبه کنند و ایمان آورند و عمل صالح انجام دهند، که خداوند گناهان آنان را به حسنات مبدّل می‌کند؛ و خداوند همواره آمرزنده و مهربان بوده است!

خواندن:

از آن جهت که خواندن، راحت‌ترین کار است، برخی به همین بسنده نموده و گمان می‌کنند که وقتی در حدیثی آمد: هر که این سوره را بخواند، یا آن ذکر را بگوید، چنین و چنان می‌شود، مقصود تکرار الفاظ است! در حالی که مقصود از خواندن، توجه قلبی، عقلی و فکری به مضامین آن است، به گونه‌ای که در معرفت نظری و عملی – اخلاق نظری و عملی – و رشد و تعالی انسان، اثر بگذارد؛ وگرنه صدهزار بار هم ذکری را بخواند، هیچ اثری در او نمی‌گذارد.

چند حدیث در فضیلت سوره قدر:

امیرالمؤمنین علیه السلام، در بیانی روشن از نور حکمت و کلامی زیبا، در فضیلت‌های سوره قدر فرمودند:

*- «هر چیز میوه‌ای دارد و میوه قرآن سوره قدر است؛ هر چیز گنجی دارد و گنج قرآن سوره قدر است؛ هر چیز یاری‌گری دارد و یاری‌گر ضعیفان سوره قدر است؛ و هرچیز راه آسانی دارد و راه آسان برای درماندگان سوره قدر است؛ و هر چیز عصمتی دارد و عصمت مؤمنان سوره قدر است؛ و هر چیز هدایتی دارد و هدایت صالحان سوره قدر است؛ هر چیز سروری دارد و سرور قرآن سوره قدر است؛ هر چیز زینتی دارد و زینت قران سوره قدر است؛ هر چیز خیمه‌ای دارد و خیمه متعبّدان سوره قدر است؛ و هر چیز بشارتی دارد و بشارت مردم سوره قدر است؛ و برای هر چیز حجتی است و حجت بعد از پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم سوره قدر است؛ پس به آن ایمان بیاورید.» (بحارالانوار، ج89، ص331)

نکته: این فضایل سوره‌ی قدر است که بیان نموده و در آخر فرمودند: «پس به آن ایمان بیاورید»؛ و ایمان آوردن به آن، مستلزم تلاوت، تفکر، تعمق، تأمل و بصیرت از یک سو و اخلاص از سوی دیگر است و در عمل نیز باید ظهور یابد. پس اگر چنین نشد و فقط صدبار یا هزار بار خوانده شد، هیچ اثری ندارد. مانند این است که قصری زیبا، سرسبز، مجهز و در اتاقی گنج‌ها و ... به کسی بدهند و نتواند هیچ بهره‌ای از آن ببرد!

*- امام باقر علیه السلام: «هر کس سوره انا انزلناه... را با صدای بلند بخواند، مانند آن است که شمشیر خود را در راه خداوند عزو جل کشیده است (جنگ می‌کند). و هر کس این سوره را آهسته قرائت نماید مانند آن است که در راه خدا در خون خود آغشته شده است. و هر کس این سوره را ده بار بخواند خداوند گناهان او را می‌زداید و محو می‌کند.» (الکافی، ج2، ص454)

نکته: حال اگر کسی در حال معصیت و ظلم به خود و دیگران نیز این سوره را بلند و یا آهسته بخواند، همین اثر را برای او دارد، یا اثرش معکوس شده و بر خسرانش افزوده خواهد شد؟!

*- امام صادق علیه السلام: «هر که سوره قدر را در یکی از نمازهای واجب قرائت نماید منادی ندا می‌دهد‌: ای بنده خدا گناهان گذشته تو را آمرزیده است پس اعمالت را از سر بگیر». (ثواب الاعمال، ص124)

نکته: حال اگر کسی این سوره را بلند، آهسته، در نماز یا غیر آن، صد یا هزار بار خواند، اما گناهانش را از سر گرفت، چه می‌شود؟!

*- امام رضا علیه السلام: «هر مومنی که هنگام وضو  گرفتن سوره قدر را بخواند از گناهانش خارج می‌شود مانند ان روزی که از مادر زاده شد». (فقه الرضا، ص70)

نکته: پس حال که با خلوص نیت و برای رضایت معبودِ محبوب، وضو ساختی و سوره قدر را با تأمل و تعمق تلاوت نمودی و تمامی گناهان کبیره و صغیره‌ات بخشوده شده است، لازم است که "قدر شناس" باشی.

 

مشارکت و هم‌افزایی (سؤال به همراه نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

آیا احادیثی که در فضیلت‌های تلاوت سوره قدر نقل شده، (مانند بخشوده شدن تمامی گناهان)، معتبر است و اگر هست، برای کبایر نیز هست؟!

http://www.x-shobhe.com/shobhe/9093.html 

 

 

 

 

کلمات کلیدی:  قرآن   سوره قدر   امام صادق   نماز