اهمیّت، ضرورت و کلیاتی دربارۀ انفاق [به ویژه اطعام] در قرآن مجید /1
«وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ أَنْفِقُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ قَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا أَنُطْعِمُ مَنْ لَوْ يَشَاءُ اللَّهُ أَطْعَمَهُ إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ» (یس، 47)
- و هنگامی كه به آنها گفته شود از آنچه خدا به شما روزی كرده انفاق كنيد كافران به مومنان میگويند آيا ما كسی را اطعام كنيم كه اگر خدا میخواست او را اطعام میكرد (پس خدا خواسته كه او گرسنه باشد)؛ شما فقط در گمراهی آشكاريد.
حضرت امام صادق علیه السلام:
«کسى که مؤمنى را اطعام کند تا سیر شود، احدى از خلق خدا نمىداند چقدر در آخرت پاداش دارد، نه فرشتگان مقرب الهى، و نه پیامبران مرسل، جز خداوند که پروردگار عالمیان است» (اصول کافى، جلد 2، صفحه 203)
●- در مواجه با نیازمندان واقعی [به ویژ گرسنگان]، رفع نیاز به هر میزانی که امکان داشته باشد، واجب است، نه مستحبّ؛ اما اگر شما امکانش را نداشتید یا به هر دلیلی نخواستید کمک نمایید، هرگز نگویید: «خدا اگر میخواست، خودش به او (نیازمند، فقیر و گرسنه) میداد!»؛ این منطق و سخن کفار و گمراهان میباشد.
شرحی مختصر
●- متأسفانه بیشتر مردم دربارۀ هر گونه کمک به نیازمندان، گمان میکنند عمل مستحبّی است که میتوانند انجام ندهند، اما اگر انجام دهند، ثواب بسیاری دارد! حال آن که کمک به نیازمندان که بیشتر با واژۀ «انفاق» بیان شده است؛ در صورتی که امکانش باشد، از واجباتی است که ترکش موجب عواقب سوء در دنیا و عذاب در آخرت میگردد.
●- در این آیه و برخی آیات دیگر، متذکر شده «أَنْفِقُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ - از آن چه خدا رزق شما نموده انفاق کنید»، یعنی ابتدا متذکر میشود که اولاً همه چیز مال خداست، ثانیاً اوست که به شما روزی داده و میدهد و ثالثاً روزی را برای انبار کردن نداده است و باید خروجی و گردش داشته باشد که البته این گردش، برای انفاق کننده نیز برکت دارد. یک ظرف ده هزار لیتری، بیش از این مقدار ظرفیت ندارد، اما اگر یک خروجی کوچک هم داشته باشد، میلیاردها لیتر آب را دریافت میکند و به گردش میاندازد.
●- در میان نیازهای طبیعی یک انسان در دنیا، خوردن و آشامیدن در اولویت قرار دارد، چرا که بدون مسکن و پوشاک مناسب و سایر ملزومات زندگی، میتوان زنده ماند، اما بدون خوردن و آشامیدن، ناتوانی، بیماری و مرگ حتمی میباشد. لذا در آیات و احادیث، به «اطعام» تأکید شده است.
پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله:
«مِنْ أَفْضَلِ الْأَعْمالِ عِنْدَ اللّهِ إِبْرادُ الْکِبادِالْحارَّةِ وَ إِشْباعُ الْکِبادِ الْجائِعَةِ وَ الَّذِی نَفْسُ مُحَمَّد(صلى الله علیه وآله) بِیَدِهِ لا یُؤْمِنُ بِی عَبْدٌ یَبِیتُ شَبْعانَ وَ أَخُوهُ ـ أَوْ قالَ جَارُهُ ـ الْمُسْلِمُ جائِعٌ» (بحار الانوار، جلد 74، صفحه 369)
- یکى از برترین اعمال نزد خدا، خنک کردن جگرهاى داغ است، و سیر کردن شکمهاى گرسنه. سوگند به کسى که جان محمّد در دست او است بندهاى که شب سیر بخوابد و برادر ـ یا فرمود همسایه ـ مسلمانش گرسنه باشد، به من ایمان نیاورده است.
امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام:
« قوتُ الجسادِ الطَّعامُ وَ قوتُ الرواحِ الطعامُ» (مشكاة الأنوار ص 325)
- غذاى جسم، خوردن و غذاى روح، خوراندن است.
●- بنابراین بکوشیم، حتی اگر درآمد اندکی داریم، سهمی از آن را برای درماندگان و به ویژه گرسنگان کنار بگذاریم و نیازمندان برسانیم.
www.x-shobhe.ir
www.x-shobhe.com
www.313110.ir
کلمات کلیدی:
حدیث امروز سوره یس