«ایکس - شبهه»: شاید یکی از بهترین راه‌ها، ابتدا خلوتی با خود، ارتباطی با خدا، تعیین و تبین بیشتر هدف و سپس عزم و اراده در ایمان و عمل به آن چه که از اصول و فروع می‌دانیم باشد.

دقت کنیم که همیشه و همیشه، چه در حرکات مادی و چه در حرکات معنوی، انسان به سوی هدفش حرکت می‌کند و همیشه چیزی را هدف می‌گیرد که آن را دوست دارد و نه چیزی که آن را می‌داند و یا عقلش به صحت آن حکم می‌کند. چنان چه هر متخلفی می‌داند که راستی و درستی، مهربانی، نوع‌دوستی، کرم، محبت و ... خوب است و خیانت، جنایت، سرقت، ظلم و ... بد است. اما چون بر اساس منافع اهدافی دارد که آنها دوست دارد، به سراغ آنها می‌رود. به عنوان مثال ساده‌تر از اعمال متداول بین مردم دنیا: کدام مشروب خواری نمی‌داند که مشروبات الکلی ضرر دارد، کدام دزدی اگر اموالش مورد سرقت قرار گیرد ناراحت نمی‌شود، کدام ظالمی وجود دارد که اگر خودش مورد ظلم واقع شود، فریاد بر نیاورد؟ پس همگان خوب و بد خود را می‌دانند، چنان چه فرمود:

«وَ نَفْسٍ وَ مَا سَوَّئهَا * فَأَلهَْمَهَا فجُُورَهَا وَ تَقْوَئهَا» (الشمس،‌7 و 8)

ترجمه: و سوگند به جان آدمى و آن كس كه آن را با چنان نظام كامل بيافريد * و در اثر داشتن چنان نظامى خير و شر آن را به آن الهام كرد.

اما چنان چه بیان شد، انسان به سوی آن چه می‌داند نمی‌رود، بلکه فقط به سوی آن چه دوستش دارد یا نسبت به آن محبت دارد می‌رود.

پس، گام اول پس از خداشناسی که با تأمل و تدبر در آیات و نشانه‌های او چه در کتاب وحی و چه در کتاب خلقت کامل‌تر می‌گردد، برقراری ارتباط بیشتر با او و تقویت محبت او در جان است. باید در هر کاری فقط «خدا» را هدف گرفت تا ایمان به بازگشت به سوی او «معاد» نیز تقویت شود.

خداوند متعال خود می‌فرماید که علت اصلی انحراف آدمیان این است که چیزهای دیگری را به جز «الله» هدف می‌گیرند [مثل: شهوت، قدرت، ثروت و سایر مظاهر دنیا]، و سپس آن چیزها دوست دارند، مانند دوست داشتن خدا – اما مؤمنین شدت محبت‌شان به «الله» است:

«وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْداداً يُحِبُّونَهُمْ كَحُبِّ اللَّهِ وَ الَّذينَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا لِلَّهِ وَ لَوْ يَرَى الَّذينَ ظَلَمُوا إِذْ يَرَوْنَ الْعَذابَ أَنَّ الْقُوَّةَ لِلَّهِ جَميعاً وَ أَنَّ اللَّهَ شَديدُ الْعَذابِ» (البقره، 165)

ترجمه: و بعضى از مردم كسانى هستند كه بجاى خدا شريك‏ها ميگيرند و آنها را مانند خدا دوست ميدارند و كسانى كه بخدا ايمان آورده‏اند نسبت باو محبت شديد دارند، و اگر ستمكاران در همين دنيا آن حالت خود را كه در قيامت هنگام ديدن عذاب دارند ببينند ميفهمند كه تمامى نيروها از خداست و خدا شديد العذاب است‏.

به همین منظور به پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید که به مردم بگو: هر کس خدا را دوست دارد، دنبال من بیاید. دقت کنید که نمی‌فرماید: «هر کس خدا را قبول دارد»، بلکه می‌فرماید: هر کس خدا را دوست دارد. چرا که بسیاری از کفار و اهل معصیت و در رأس همگان «ابلیس رجیم» نیز خدا را قبول دارند، ولی نفس خود را بیشتر دوست دارند، لذا در پی هوای نفس می‌روند.

خداوند متعال نیز پاسخ و اجر این محبت را نه بهشت و نعماتش، بلکه «محبت» متقابل قرار داده است – یعنی رابطه‌ی عاشق و معشوق - که موجب بخشش همه‌ی گناهان نیز می‌گردد:

«قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُوني‏ يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحيمٌ» (آل‌عمران، 31)

ترجمه: بگو اگر خدا را دوست مى‏داريد، پس مرا پيروى كنيد تا خدا هم شما را دوست بدارد و گناهانتان بيامرزد كه خدا آمرزگار و مهربان است‏.

خداوند متعال که هادی بشر است، مکرر در قرآن کریم تأکید و تصریح دارد که همه‌ی انحرافات بشر نیز به خاطر محبت به دنیا و مظاهرش است و پیامبر اکرم (ص) نیز فرمودند: «حبّ الدّنیا رَأس کلّ خطیئة» یعنی محبت دنیا ریشه‌ی همه‌ی گناهان است.

پس باید «محبت» به خداوند را تقویت و تشدید نمود که آن هم با برقراری ارتباط بیشتر، اطاعت بیشتر اوامر و پرهیز از نافرمانی (گناه) میسر می‌گردد.

اما راجع به تقلید نیز در نظر داشته باشید که تقلید فقط در احکام جایز است و نه در اصول عقاید. لذا اصول دین تحقیقی است.

پس همگان باید به قدر فهم و توان خود خداشناس و معاد شناس باشند، اما همگان مجبور نیستند که بروند در رشته فقه تحصیل کنند و مجتهد شوند، چنان چه همگان باید به حکم عقل از اهمیت سلامتی مطلع باشند، اما همگان مجبور نیستند پزشک، حقوقدان، فزیکدان یا شیمی‌دان شوند. اما اگر کسی پزشک نشد، باید به پزشک رجوع کند، اگر کسی مهندس ساختمان نشد، باید به مهندس رجوع کند ... و اگر کسی مجتهد نشد و عمل به احتیاط نیز برای او مشکل بود (که هست) باید به مرجع رجوع کند. مرجع نیز یعنی از میان مراجع حاضر، یکی را که اغلب مجتهدین تقلید از وی را جایز می‌دانند انتخاب کرده و به وی رجوع کند. و این کار را باید حتماً و سریع انجام داد.

کلمات کلیدی:  اعتقادی