x-shobhe: بعثت یعنی برانگیخته شدن به نبوت (پیامبری)  و بدیهی است که پیامبر اکرم (صلوات الله علیه و آله) قبل از برانگیخته شدن، نبی نبوده‌اند.

نبوت به معنای پیامبر شدن است که لازمه‌ی آن دریافت وحی نبوی می‌باشد، اما «رسالت»، مأمور شدن به سوی یک قوم (اعم از کوچک، بزرگ یا جهانی) می‌باشد. پس ممکن است پیامبری «نبی» باشد، اما رسول نباشد، یا رسالتش محدود به خود و خانواده، اهالی قصبه، شهر یا یک قوم معین باشد.

اگر چه همان گونه که بیان فرمودید: «نبی کسی از است که جانب خداوند متعال به او اخبار غیبی می‌رسد»، اما توجه داشته باشید:

الف – هر کسی که به او خبری از غیب می رسد، نبی به معنای پیامبر نمی‌باشد. چه آن که به همه‌ی انسان‌ها به واسطه‌ی الهام یا رؤیای صادقه، خبر از غیب می‌رسد. بلکه اگر خبر از غیب حامل پیام و مأموریت مبعوث شدن به نبوت و رسالت باشد، به منزله‌ی وحی و نبوت است.

ب – نه تنها وحی به تمامی انبیای الهی توسط جبریئل نازل نمی‌گردید –گاهی در خواب، مثل وحی به حضرات ابراهیم یا یوسف (ع)– گاهی شنیدن صدای وحی، مثل تکلم با حضرت موسی و ... صورت می‌پذیرفت، بلکه هر نزول حضرت جبرئیل علیه‌السلام و گفتگویی نیز به منزله‌ی وحی و نبوت کسی که جبرئیل بر او نازل شده است نمی‌باشد.

چنان چه آن دسته از احادیث قدسی که توسط حضرت جبرئیل بر پیامبر‌اکرم (ص) نازل شده است، از جمله آیات قرآنی وحی شده برای پیامبر اکرم (ص) نمی‌باشد و هم چنین سخنان ایشان با حضرت فاطمه‌ علیها‌السلام و بیان اخبار غیب نیز به منزله وحی نبوی و نبوت ایشان نمی‌باشد.

ج – هر گونه خبر و بیان غیبی از جانب خداوند متعال وحی است، اما هر دریافت کننده‌ی وحی‌ای پیامبر نیست. چنان چه خداوند حتی خطاب و قول تکوینی خود به سایر موجودات از ملائک گرفته تا حشره‌ای چون زنبور را وحی می‌نامد. چنان چه می‌فرماید:

«إِذْ يُوحي‏ رَبُّكَ إِلَى الْمَلائِكَةِ أَنِّي مَعَكُمْ فَثَبِّتُوا الَّذينَ آمَنُوا سَأُلْقي‏ في‏ قُلُوبِ الَّذينَ كَفَرُوا الرُّعْبَ فَاضْرِبُوا فَوْقَ الْأَعْناقِ وَ اضْرِبُوا مِنْهُمْ كُلَّ بَنانٍ (الأنفال - 12)

ترجمه: و (به ياد آر) موقعى را كه پروردگارت به فرشتگان وحى كرد: «من با شما هستم، كسانى را كه ايمان آورده‏اند، ثابت قدم داريد! به زودى در دل‌هاى كافران ترس و وحشت مى‏افكنم ضربه‏ها را بر بالاتر از گردن (بر سرهاى دشمنان) فرود آريد! و همه انگشتانشان را قطع كنيد!

«وَ أَوْحى‏ رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذي مِنَ الْجِبالِ بُيُوتاً وَ مِنَ الشَّجَرِ وَ مِمَّا يَعْرِشُونَ» (النحل - 68)

ترجمه: و پروردگار تو به زنبور عسل «وحى» (و الهام غريزى) نمود كه: «از كوه‏ها و درختان و داربستهايى كه مردم مى‏سازند، خانه‏هايى برگزين!

جالب آن که خداوند متعال حتی گفتگوی الهامی، القایی و سری شیاطین و دشمنان بین خود را نیز از اقسام وحی‌ای که بین سایر موجودات رد و بدل می‌گردد، قلمداد می‌نماید:

«وَ كَذَالِكَ جَعَلْنَا لِكلُ‏ِّ نَبىِ‏ٍّ عَدُوًّا شَيَاطِينَ الْانسِ وَ الْجِنّ‏ِ يُوحِى بَعْضُهُمْ إِلىَ‏ بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُورًا  وَ لَوْ شَاءَ رَبُّكَ مَا فَعَلُوهُ  فَذَرْهُمْ وَ مَا يَفْترَُونَ»(الأنعام - 112)

ترجمه: اين چنين در برابر هر پيامبرى، دشمنى از شياطين انس و جنّ قرار داديم آنها بطور سرى (و درگوشى) سخنان فريبنده و بى‏اساس (براى اغفال مردم) به يكديگر مى‏گفتند و اگر پروردگارت مى‏خواست، چنين نمى‏كردند (و مى‏توانست جلو آنها را بگيرد ولى اجبار سودى ندارد.) بنا بر اين، آنها و تهمتهايشان را به حال خود واگذار!

نتیجه: 1- اگر چه وجود مقدس پیامبر اکرم (ص) از همان آغاز خلقت، اعظم و اشرف مخلوقات بوده است، اما تا در این دنیا تا قبل از بعثت «نبی» نبوده‌اند. 2- اگر چه هر غیبی از جانب حق تعالی [چه به ملائک باشد یا سایر موجودات و از جمله انسان] وحی گفته می‌شود، اما هر وحی‌ای به معنای وحی نبوت نمی‌باشد، لذا هر گیرنده‌ی وحی‌ای نیز نبی به معنای پیامبر نمی‌باشد. 3- حضرت جبرئیل علیه‌السلام فقط به انبیای اولی‌العزم نازل شده است و بسیاری از آنان وحی را از طرق دیگر دریافت می‌نمودند. 4- همه‌ی اخبار و سخنانی که حضرت جبرئیل (ع) از طرف خداوند نازل نموده است، وحی الهی است، اما همه‌ی آنان از دسته‌ی آیات نازله‌ی خداوند به پیامبرش برای کتاب (اوامر دینی و شرع) نمی‌باشد. 5- با توجه به نکات فوق، نزول حضرت جبرئیل (ع) خدمت حضرت فاطمه علیهاالسلام، دلیلی برای نبوت ایشان نمی‌باشد و منافاتی با «ختم نبوت» پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله ندارد. 6- ختم نبوت، یعنی به عنوان لذا هیچ وحی‌ای به عنوان «دین» از جانب حق‌تعالی نازل نخواهد شد و این بدین‌ معناست که دیگر هیچ کس به نبوت مبعوث نمی‌گردد.

کلمات کلیدی:  اعتقادی   مبعث