ایکس – شبهه – پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: خیر، درست نیست و نه تنها اشتباه، بلکه غالباً دروغ می‌گویند. همین لفظ «پس از ائمه ...» نشان می‌دهد که سازندگان (نه گویندگان) هیچ گونه شناخت و اعتقادی به معارف اسلامی ندارند. «پس از ائمه ...» یعنی چه؟ یعنی پس از امام اول یا امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف؟ اگر از آنها بپرسید: حالا خواه قبل باشد یا بعد، بفرمایید: «عصمت» یعنی چه؟ اکثراً نمی‌دانند.

پیش از این نیز بسیار تذکر داده شد که دقت نمایید هدف از این شایعه جدید، مبنی بر حمله به عصمت پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله چیست و چه چیزی را می‌خواهند نتیجه بگیرند؟ این که ایشان [العیاذ بالله]، گناه، خطا، اشتباه و نسیان داشته و لابد مواردش را نیز اینها (به ویژه وهابی)‌ها تشخیص می‌دهند؟!

الف – لفظ عصمت و مشتقات آن سیزده‌بار در قرآن کریم آمده است که معنای همه آنها «نگهداری، محافظت و بازدارندگی – منع و امساک» می‌باشد. چنان چه می‌فرماید: «وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللّهِ جَمِيعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ – همگی با چنگ زدن به ریسمان الهی خود را محکم نگاه بدارید و متفرق نگردید/ آل‌عمران، 103»؛ و یا در قصه حضرت یوسف و زلیخا، می‌فرماید: « وَلَقَدْ رَاوَدتُّهُ عَن نَّفْسِهِ فَاسَتَعْصَمَ – [زلیخا گفت:] من از او کام خواستم، و او خویشتن نگاه داشت/ یوسف، 32».

ب – از همین آیات و نیز روایات، احادیث و ادعیه، معلوم می‌شود که «عصمت»، به معنای قوه و استعداد بازدارندگی خود از گناه، به همگان داده شده است. چنان چه به همگان می‌فرماید: «‌وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللّهِ‌» و به همگان می‌فرماید: «‌وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلَاكُمْ – و اعتصام به الله یابید، او مولای شماست/ الحجّ، 78» - و بدیهی است که اگر خداوند متعال استعداد، توان و امکان کاری را به انسان نداده باشد، او را به آن مکلف نساخته و امر نمی‌نماید: «لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا مَا آتَاهَا - خدا هيچ كس را جز [به قدر] آنچه به او داده است تكليف نمى‏كند / الطلاق، 7».

در دعای کمیل می‌خوانیم: «اَللَّهُمَّ اغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتِى تَهْتِكُ الْعِصَمَ – بار الها! ببخش بر من گناهانی را که موجب هتک عصمت (پاره کردن پرده‌های بازدارنده) شده است» - هم چنین در دعای روز 29 ماه مبارک رمضان، از خداوند متعال توفیق عصمت را مسئلت نمودیم: «وارْزُقْنی فیهِ التّوفیقِ والعِصْمَةِ».

ج – پس از یک سو «عصمت» موهبتی الهی است که به همگان داده است، که اگر نمی‌داد هیچ کس قدرت آن را نداشت که به «حبل‌الله» اعتصام جوید و خود را از آلودگی و شرک و گناه بازدارد، و از سوی دیگر حفظ و تقویت آن، کاملاً اختیاری و ارادی است که اگر نبود، به همگان [از پیامبر اکرم صلوات الله و علیه و آله گرفته تا دیگران]، نمی‌فرمود: شرک نورزید، گناه نکنید، مأیوس از رحمت الهی نشوید و ... .

آیه تطهیر:

در آیه تطهیر می‌فرماید:

«... إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا - ... جز اين نيست كه خداوند اراده کرده است که از شما اهل بيت (پيامبر) هر گونه پليدى (در عقايد و اخلاق و اعمال) را بزدايد و شما را به همه ابعاد پاكى پاكيزه گرداند / الأحزاب، 33»

بدیهی است وقتی پرده‌های عصمت الهی دریده نشد، هر گونه آلودگی از انسان دور شد، انسان پاک و به اوج تطهیر رسید، می‌شود «معصوم».

روایت:

در حدیث غدیر خم، که مشهور تشیع و تسنن است، پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله، در حمد و مدح حق تعالی می‌فرماید: «اَلْعاصِمُ لِلصّالِحینَ – نگهدارنده صالحین»، که طبق تصریح قرآن کریم و نیز سایر احادیث و هم چنین حکم عقل، در رأس «صالحین» انبیا و اولیای الهی می‌باشند و اول‌شان، وجود مبارک و مقدس ایشان است.

امام رضا علیه السلام فرمودند:

«الْإِمَامُ هُوَ الْمُطَهَّرُ مِنَ الذُّنُوبِ، الْمُبَرَّأُ مِنَ الْعُیُوبِ، مَخْصُوصٌ بِالْعِلْمِ، مَوْسُومٌ بِالْحِلْمِ، نِظَامُ الدِّینِ وَ عِزُّ الْمُسْلِمِینَ وَ غَیْظُ الْمُنَافِقِینَ وَ بَوَارُ الْکَافِرِین‏...»  

امام از گناهان پاک، و از عیب‌ها بر کنار است، به دانش مخصوص، و به خویشتن‌ دارى نشانه دار است، موجب نظام دین و عزت مسلمین، و خشم منافقین و هلاک کافرین است...

«وَ إِنَ الْعَبْدَ إِذَا اخْتَارَهُ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ لِأُمُورِ عِبَادِهِ، شَرَحَ صَدْرَهُ لِذَلِکَ، وَ أَوْدَعَ قَلْبَهُ یَنَابِیعَ الْحِکْمَةِ، وَ أَلْهَمَهُ الْعِلْمَ إِلْهَاماً، فَلَمْ یَعْیَ بَعْدَهُ بِجَوَابٍ وَلَا یُحَیَّرُ فِیهِ عَنِ الصَّوَابِ، وَ هُوَ مَعْصُومٌ مُؤَیَّدٌ مُوَفَّقٌ مُسَدَّدٌ، قَدْ أَمِنَ الْخَطَایَا وَ الزَّلَلَ وَ الْعِثَارَ وَ خَصَّهُ اللَّهُ بِذَلِکَ لِیَکُونَ حُجَّتَهُ عَلَى عِبَادِهِ وَ شَاهِدَهُ عَلَى خَلْقِهِ وَ ذلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ»

هر گاه باری تعالى به خاطر امور بندگانش، شخصى را برگزیند، به او شرح صدر عطا کرده، چشمه‏ هاى حکمت‏ ها را در قلب او جارى مى‌ سازد و علم به او الهام مى‌ نماید. پس از آن، در جواب دادن عاجز نمى‌ شود، و از صدق و ثواب منحرف نمى‌ شود  .

امام، معصوم و محفوظ است از گناه، قول و فعل او با درستى و صدق همراه، و از خطاها و لغزش ها ایمن است، خداوند این ویژگى‌ ها را به امام داده است تا بر بندگان او حجت، و بر خلق او شاهد و گواه باشد، و «این فضل خداست که به هر کس بخواهد (و شایسته بداند) مى‏ بخشد و خداوند صاحب فضل عظیم است.

نکته:

البته «عصمت» چون: علم، حکمت، حِلم، رحمت، رأفت، جود، کرم ...  و سایر کمالاتی که از جانب حق تعالی موهبت و اعطا می‌گردد، دارای مراتب گوناگون است و کمال این اسما در چهارده معصوم علیهم‌السلام که مظهر اتمّ اسمای الهی هستند تجلی دارد.

*- پس عصمت، موهبت الهی و همگانی است، حفظ و تقویت آن کاملاً اختیاری و ارادی می‌باشد، مانند هر کمال دیگری شدت و ضعف مرتبه دارد، و شدت آن در هادیان، راهنمایان و حجج الهی می‌باشد که اگر قرار باشد دچار خطا و گناه شوند، دستور تبعیت از آنان به جمیع انسان‌ها داده نمی‌شد.

*- عاصم (نگهدارنه)، اسم خدوند منّان است و اساساً نگهدارنده‌ای جز او وجود ندارد، چنان چه علیم، حکیم، قیوم، رازق، هادی و ... نیز اسم اوست. منتهی هر کس خود را در معرض نور الهی قرار داد، نورانی می‌شود، هر کس خود را در مسیر هدایت الهی قرار داد، هدایت می‌شود؛ هر کس خود را در سایه رحمت الهی قرار داد، مورد رحمت واقع می‌شود ... و هر کس خود را در پناه خدا قرار داد «‌وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ»، حفظ می‌شود. حال می‌شود مدعی شد که پیامبران و ائمه اطهار علیهم‌السلام معصوم نبوده‌اند؟!

 

 

 

کلمات کلیدی:  اعتقادی   ولایت (امام علی)