پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس - شبهه):

مقصود از «ما» کیانند؟ من و شما امثال ما؟ یا تمامی شیعیان ایران و جهان؟! یا شیعیان برتری چون عُلمای حقیقی، مجاهدان، جانبازان، شهداء و سایر اولیاء الله از زنان و مردان؟! پس هرگز نباید همگان را مساوی دید و حکم داد؛ حتی بندگان مؤمن نیز مساوی نمی‌باشند:

«لَا يَسْتَوِي الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ غَيْرُ أُولِي الضَّرَرِ وَالْمُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِينَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ عَلَى الْقَاعِدِينَ دَرَجَةً وَكُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَى وَفَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِينَ عَلَى الْقَاعِدِينَ أَجْرًا عَظِيمًا» (النساء، 95)

- افراد با ايمانی كه بدون بيماری و ناراحتی (بدون عذر عقلی و شرعی) از جهاد باز نشستند با مجاهدانی كه در راه خدا با مال و جان خود جهاد كردند يكسان نيستند، خداوند مجاهدانی را كه با مال و جان خود جهاد نمودند بر قاعدان برتری بخشيده و به هر يك از اين دو دسته (به نسبت اعمال نيكشان) خداوند وعده پاداش نيك داده و مجاهدان را بر قاعدان برتری و پاداش ‍ عظيمی بخشيده است.

●- این پرسش، مبتنی بر فرمایشات حضرت امام رضا علیه السلام، به جمعی از واردین که تا سه روز اجازه شرفیابی نیافتند می‌باشد که هنگام تشرف حضرت به آنان فرمودند: «‌شما خود را شيعه علی(ع) مى‌دانيد، در حالى كه]  شيعه على، امام حسن و حسين(عليهما السلام)، ابوذر، سلمان، مقداد، عمّار و محمد بن ابى بكر هستند كه فرمان‌هاى حضرت علی(عليه السلام) را مخالفت نكرده و امورى را كه نهى كرده، مرتكب نشده‌اند؛ در حالى‌كه شما در بيشتر اعمالتان با امام مخالفت مى‌كنيد و در بسيارى از فرايض و در حقّ برادران دينى‌تان كوتاهى و سستى مى‌كنيد و در جايى كه تقيّه واجب است، آن را ترك كرده و در جايى كه تقيّه واجب نيست، مرتكب مى‌شويد و ... .  پس اگر بگوييد ما دوستدار و محبّ او و دوستدار دوستان او و دشمنِ دشمنان او هستيم، من شما را در اين گفتارتان انكار نمى‌كنم.  [آنها عرض كردند: ما توبه مى‌كنيم، وقتى اين را گفتند، حضرت به خادم دستور فرمودند كه آنها را اكرام كند]).» (الإحتجاج على أهل اللجاج، طبرسى، ج ‏2، ص 440)

●- ابتدا باید به معنای واژگان دقت نمود: «مُحِبّ» یعنی کسی که محبوبی را دوست دارد. «شیعه»، یعنی کسی که طرفداری شخصی می‌باشد و از او پیروی می‌نماید.

محبّت

الف - خداوند سبحان، هم محبوب است و هم محبّ؛ یعنی هم مورد دوست داشتن عده‌ای است و هم خودش کسانی را دوست دارد. البته او ابتدا تمامی بندگانش را دوست دارد، اما برخی این دوستی را به دشمنی مبدل می‌کنند؛ لذا مقصود از دوست داشتن خدا؛ نسبت به کسانی است که این محبّت متقابل را تشدید می‌نمایند؛ همانان که ویژگی‌هایشان در آیات متعددی تبیین شده است؛ از جمله:

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ يُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ» (المائدة، 54)

- اى كسانى كه ايمان آورده‏‌ايد هر كس از شما از دين خود برگردد به زودى خدا گروهى [ديگر] را مى‌‏آورد كه آنان را دوست مى‌دارد و آنان [نيز] او را دوست دارند؛ [اينان] با مؤمنان فروتن [و] بر كافران (سر سخت و) سرفرازند؛ در راه خدا جهاد مى‌كنند و از سرزنش هيچ ملامتگرى نمى‌ترسند؛ اين فضل خداست آن را به هر كه بخواهد مى‌دهد و خدا گشايشگر داناست.

ب - محبّت نیز مانند علم و ایمان، مراتب و درجاتی دارد که به عللی کم یا زیاد می‌شود و چه بسا آدمی، محبّت واهی، به محبوب جعلی یا خیالی داشته باشد؛ یا گمان نماید که دیگری را دوست دارد، اما در واقع چنین نباشد و در امتحانات روشن شود که واقعاً او را دوست نداشته است!

ج - محبّت به دیگری، ممکن است سطحی باشد و به سرعت به محبوب یا محبوب‌های دیگری اختصاص یابد.

د - ممکن است کسی دیگری را دوست داشته باشد، اما این محبّت الزاماً او را به پیروی نکشاند. مانند بسیاری از مسلمانان مکه و مدینه، که سیدالشهداء را دوست داشتند، اما از او پیروی ننمودند و با ایشان همراهی و از ایشان حمایت و دفاع ننمودند - و یا کسانی خداوند سبحان، رسول او، اهل عصمت علیهم السلام، اسلام و قرآن مجید را دوست دارند، بسیار هم دوست دارند، اما پیروی مناسبی ندارند و گاه هوای نفس خود را بیشتر دوست دارند و ... .

تشیع (شیعه)

●- «تشیع» در لغت یعنی «طرفداری و پیروی»، و به طرفدار و تبعیت کننده «شیعه» می‌گویند؛ حال خواه طرفدار حق باشد یا باطل.

«إِنَّ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَكَانُوا شِيَعًا ... كسانى كه دين خود را پراكنده ساختند و فرقه فرقه شدند ...» (الأنعام، 159) - واژۀ «شِيَعًا» در این آیه، یعنی میان جمعیت خود تفرقه انداختند و دین خود را تجزیه کردند و هر کدام طرفدار و پیرو گروه و جریانی شدند!

●- در جهان اسلام و بین مذاهب، «شیعه» یعنی طرفداران و پیروان امیرالمؤمنین، امام علی و سایر امامان از اهل بیت علیهم السلام. این لقب از فرمایشات مکرر پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله اخذ شده است که می‌فرمودند: «حق با علی و شیعیان اوست»؛ یا (به سند شیعه و سنّی) فرمودند:

«یا عَلىّ! اَنتَ وَ اَصحابکَ فِی الجَنَّة، اَنتَ وشیعَتُکَ فِی الجَنَّة» (جامع البیان، ج 30، ص 264)

- یا علی! تو و اصحاب تو در بهشت هستیدغ تو و شیعانت در بهشت هستید.

●- طرفداری و پیروی (تبعیتی) که مبتنی بر شناخت (معرفت) و محبّت باشد، پایدار می‌ماند؛ اما محبّتی که پایه‌های معرفتی آن کمتر است، سست و موقتی می‌باشد و ممکن است دچار ضعف و تزلزل گردد، چنان که بسیاری چون طلحه و زبیر، حتی طی آن 25 سال، طرفدار امیر المؤمنین علیه السلام بودند، اما عاقبت به روی ایشان شمشیر کشیدند! لذا در تبعیت از پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله نیز فرمود: «اگر خدا را دوست دارید تبعیت کنید، تا محبّتِ دو طرفه ایجاد شود، تحکیم و تقویت یابد»:

«قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ» (آل عمران، 31)

- بگو اگر خدا را دوست داريد از من پيروى كنيد تا خدا دوستتان بدارد و گناهان شما را بر شما ببخشايد و خداوند آمرزنده و رحیم است.

محبّ یا شیعه؟

مجبور نیستیم بگوییم: «یا باید محبّ باشیم یا شیعه»، بلکه می‌توانیم هر دو باشیم و ان شاء الله هستیم؛ اگر چه درجات و مراتب در افراد متفاوت می‌باشد.

کدام شیعه‌ای، اهل بیت علیهم السلام را دوست ندارد؟! به ویژه امروزه که عموم شیعیان در شئون گوناگون زندگی فردی و اجتماعی، در احکام، در سبک زندگی، در مجاهدت در راه خدا، در مبارزه علیه دشمنان اسلام و مسلمین، در موضع‌گیری‌های ولایی و بالاخره در اظهار محبّت و مودّت به اهل بیت علیهم السلام در شعائری چون ایام خاص، بزرگداشت‌ها، راهپیمایی اربعین و ...؛ زبانزد خاص و عام می‌باشند، اگر چه تکرار می‌شود که مراتب و درجات در افراد متفاوت است.

*- همه نمی‌توانند شاگرد اول باشند، همه نمی‌توانند سبقت گیرنده و جلوتر از دیگران (وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ) و همچون سلمان و ابوذر باشند. حضرت امام رضا علیه السلام نیز ضمن آن که امام حسن و امام حسین علیهم السلام و امثال سلمان و ابوذر را به عنوان شیعۀ کامل معرفی نمودند، نفرمودند که شما مثل آنها نیستید، بلکه فرمودند: «‌شما در بيشتر اعمالتان با امام مخالفت مى‌كنيد - بسیاری واجبات را به انجام نمی‌رسانید ...؛ لذا شیعه نیستید و در نهایت ما را دوست دارید».

●- بنابراین ما (در کلّ)، هم محبّ اهل بیت علیهم السلام می‌باشیم و هم شیعه (طرفدار و پیرو ) ایشان می‌باشیم و البته معرفت، محبّت و مودّت بیشتر را از خداوند متعال مسئلت می‌نماییم.

مشارکت و هم‌افزایی - پرسش و نشانی پیوند پاسخ، جهت ارسال و انتشار؛ متشکریم.

پرسش:

فرق محبّ و شیعه در چیست و آیا ما شیعه‌ایم یا محبّ؟

پاسخ (نشانی پیوند):

https://www.x-shobhe.com/Imamate/12965.html 

 

 

 

 

 

کلمات کلیدی:  گوناگون   صوتی   امامت