«x-shobhe »: چنین نیست و کتب بسیاری نگارش یافته و برخی از آنها باقی مانده است.
پیامبر اکرم (ص) که خود منبع علوم الهی و وحی بودند و آن چه از علم به سایر ائمهی اطهار (ع) رسیده است، از ناحیهی ایشان بوده و لذا فرمودند «انا مدینة العلم و علیٌ بابها»، به امر الهی هیچ مطلبی [حتی قرآن کریم] را به قلم خود مرقوم ننمودند. لذا از کلام وحی گرفته تا سایر علوم و حتی نامهها، به دیکتهی ایشان و قلم امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب نوشته شده است.
اما، این مقوله در مورد امامان علیهمالسلام متفاوت است. آنها ضمن آن که اکثر وقت خود را به آموزش و تربیت شاگردان و اساتید و تعلیم آنها اختصاص میدادند تا آنها مباحث مختلف را کتابت کنند و ضمن آن که همیشه در جوّ اختناق، محاصره یا حتی زندان بودند، به چندین طریق کتبی نیز تألیف نمودند. کتبی که فقط در اختیار امام (ع) بعدی قرا گرفته و هر امامی به امام بعدی داده است (مانند مصحف فاطمه زهراء سیدة النساء العالمین علیهاالسلام) – یا کتبی که با دیکته ایشان و قلم شاگردان نوشته شده است (مانند: الجامعه) که با دیکتهی پیامبر اکرم (ص) و قلم امیرالمؤمنین (ع) نگارش یافته است. و یا کتبی که به صورت مستقیم و برای عام تألیف نمودهاند که البته برخی از آنان موجود است و برخی دیگر با دشمنیهای حکومتها، کتابسوزیها، جنگها و ...، از بین رفته، اما اسناد معتبری دال بر نوشته شدن چنین کتابی و مطالب آن موجود است (مانند بسیاری از کتب دیگر در موضوعات متفاوت که توسط نویسندگان نگارش یافته، اسنادش وجود دارد، اما کتاب از بین رفته است) و نیز کتبی که هنوز باقی مانده است. ذیلاً به کتبی منسوب به اهل بیت (ع) اشاره میگردد:
1- «الجامعه»: کتابی است که دربارة احکام حلال و حرام است که با املای پیامبر(ص) و خط علی(ع) نگارش یافته است.
2- «الجفر» مندرجات این کتاب حوادث کائنات است و امام علی(ع) آن را در پوست بُز یا گوسفند نوشت. بدین جهت که بر پوست بُز (یعنی جفر ) نوشته شد، آن را «جفر» نامیده اند.
3- «کتاب علی»: در مورد این کتاب نوشتهاند: این کتاب با املای پیامبر(ص) و خط علی(ع) نگارش یافته است و مشتمل بر مسائل مربوط به حلال و حرام است. این کتاب از امام قبلی به امام بعدی به عنوان میراث امامت منتقل شده و بارها مورد استشهاد امامان بعدی قرار گرفته است.
برخی گفته اند : این کتاب همان کتاب جامعه است.
4- «مصحف فاطمه»: برخی نوشته اند این کتاب کتابی است با املای پیامبر(ص) و خط علی(ع).
طبق اسناد معتبر: بعد از رحلت پیامبر(ص) خداوند فرشته ای را فرستاد تا حزن و اندوه حضرت زهرا (س) را بکاهد. وی با آن بانوی بزرگ هم صحبت شد و حاصل آن همین کتاب است که با املای حضرت زهرا(س) و خط علی(ع) نگارش یافته است.
5- کتاب الاداب؛ این کتاب منسوب به امام علی (ع) میباشد .
6- کتاب الفرائض؛ به قلم امام علی (ع) میباشد.
7- جمع القرآن و تأویله یا جمع القرآن علی ترتیب النزول؛ از امام علی (ع)
8- کتاب اعلی فیه ستین نوعاً من انواع علوم القرآن؛ از امام علی(ع) است.
9- کتاب فی زکاه الغنم، از حضرت امام علی(ع).
10- کتاب فی ابواب الفقه؛ از امام علی(ع).
11- کتاب آخر فی الفقه؛ نیز از امام علی(ع) میباشد.
12- عهدنامة مالک اشتر؛ ازامام علی(ع).
13- وصیت به محمد بن حنفیه؛ از امام علی(ع).
14- الصحیفه الکامله فی الادعیة؛ از امام چهارم(ع).
15- رساله حقوق؛ از حضرت امام سجاد(ع).
16- کتاب الهدایه؛ از امام باقر(ع).
17- رساله امام ششم به نجاشی (والی اهواز) معروف به رساله عبدالله بن نجاشی.
18- کتاب ابیض، امام صادق(ع) که فرمود: «نزد من جفر ابیض است و محتوایش: زبور داود، تورات موسی، انجیل عیسی،صحف ابراهیم و حلال و حرام و مصحف فاطمه است، مصحف فاطمه قرآن نیست، بلکه در آن هر حکمی که مورد نیاز بشر باشد، وجود دارد».
19- توحید مفضل؛ امام صادق(ع) در مورد خداشناسی، املا نمود و مفضل بن عمر آن را به نگارش در آورد.
20- کتاب اهلیلجه؛ از امام صادق(ع).
21- رساله جبر و تفویض؛ از امام هادی(ع).
22- کتاب مصباح الشریعه و مفتاح الحقیقه، منسوب به امام صادق(ع).
23- رساله ذهبیه؛ در مورد طب از امام هشتم(ع).
24- صحیفه الرضا یا مسند الرضا از امام هشتم(ع).
25- رساله جبر و تفویض؛ از حضرت امام هادی(ع).
26- اجوبه؛ پاسخ به سؤالات یحیی بن اکثم؛ از امام هادی(ع).
27- قطعة من احکام الدین؛ از امام هادی(ع).
28- تفسیر قرآن کریم؛ منسوب به امام حسن عسکری(ع)
29- مواعظ قصار؛ از امام حسین عسکری(ع)
30- رساله منقبت؛ از امام حسن عسکری(ع).
31- رساله منقبت؛ از امام حسن عسکری(ع)).
32- مکاتبات الرجال؛ از امام حسن عسکری(ع).
البته کتب بسیاری دیگری وجود دارد که گردآوری، بیانات، نامهها و مکتوبات و معارف منتشر شده از ناحیهی آن وجودهای مبارک است که «نهجالبلاغه، که توسط مرحوم سید رضی جمعآوری شد» - «صحیفهی سجادیه» - «مسند امام علی (ع) که توسط نسائی جمعآوری شد» - «الصحیفة الثانیه السجادیه، که توسط مرحوم شیخ حرّ عاملی جمعآوری شد» ... و دهها کتاب دیگر.
کلمات کلیدی:
گوناگون امام صادق فاطمیه