ایکس – شبهه: ابتدا دقت نمایید که میزان اطلاق ربا به یک معامله، هیچ ربطی به درصد آن ندارد. حتی 1% یا یک ریال ربا نیز ربا و حرام است. اما هر نوع معامله‌ای ربوی و هر نوع سودی نیز ربا نیست، حتی اگر سودش 100% یا بیشتر باشد. اگر چنین بود که کلاً هر گونه معاملات اقتصادی تعطیل و فلج می‌شد.

عقود مضاربه و مشارکت در صورتی ربوی قلمداد شده و سود متعلق به آنها ربا می‌شود که به صورت مبلغی تعیین شود و نه در صدی . اگر شما یک میلیون تومان پول به کسی بدهید و بگویید با آن کار کن و هر ماه به من مثلاً 50 هزار تومان سود بده این می‌شود «ربا»؛ اما اگر عقد معامله به این صورت منعقد شود که سود حاصله از کار کردن با این پول (هر چقدر که بشود، چون میزان آن معلوم نیست نباید با مبلغ تعیین شود) را بین خودتان در صدی تقسیم کنید، مثلاً بگویید  30درصد آن سود نا معلوم برای من و 70 درصد برای تو، این معامله کاملاً درست و حلال است.

البته باید معامله سقف زمانی داشته باشد و سود‌های داده شده در هرماه علی الحساب باشد چون اصل محاسبه سود کامل در روز پایان کارکردن با آن پول که روز آخر معامله هم می‌شود مشخص می‌گردد‌، لذا باید پول‌های اختصاص داده شده به شریک در هر ماه علی الحساب باشد یعنی (به صورت شرط ضمن عقد). مثلاً می‌گوید تو برای این که من مشکل پیدا نکنم علی الحساب ماهی 50 هزار تومان به من بده بعد در آخر معامله کلّ سود را محاسبه می‌کنیم. اگر 30 درصد من از جمع این تعداد 50 هزار تومان‌ها بیشتر می شد بقیه را به من می‌دهی و اگر کمتر می‌شد با هم مصالحه می‌کنیم و یا من برمی‌گردانم و این معامله کاملاً درست و بلا اشکال است.

بانک‌ها در واقع بر همین منوال عقود خود را منعقد می‌کنند و این درصد‌های اعلامی در واقع در صد سهم شما از کل سود حاصله از این پول است که در پایان قراردادتان باید به شما بدهند و سود‌های داده شده در اصل همان پول‌های علی الحساب است که در روز آخر سپرده‌گذاری شما سود دقیق محاسبه و کم و زیاد پرداختی‌ها مشخص می‌شود. به همین دلیل بیان شده است که وام دریافتی نیز باید در همان موضوع تقاضا مصرف گردد و گرنه با اشکال مواجه می‌گردد.

البته خدا کند بانک‌ها همان‌طور که پول را طبق عقود اسلامی دریافت می‌کنند با سرمایه و ثروت حاصله نیز طبق عقود اسلامی کار کنند و سود حلال به مردم بدهند؛ زیرا متأسفانه بعضی از آنها ظاهرا با پول‌های دریافتی از مردم که طبق عقد بسته شده باید با آنها کار کنند معامله و فعالیتی نکرده و برای افزایش سرمایه استفاده می‌کنند و سود پول را با پول‌های دیگری می‌دهند، که اگر چنین باشد، معاملات ربوی انجام داده‌اند. البته لازم به ذکر است برای شما که نمی‌دانید آیا بانک با پول دریافتی چگونه کار کرده، هیچ وظیفه شرعی وجود ندارد و سود پول‌تان حلال و شرعی می‌باشد و اگر با وام دریافتی کار دیگری یا معامله ربوی کنید، خودتان مسئول هستید.