ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: سؤال با شبهه متفاوت است. اگر سؤال است، هر کسی که هر متنی را می‌خواند، محق است که بپرسد از کیست و سندش کدام است؟ به ویژه اگر نقل یا مکتوبی به معصوم علیه‌السلام منتسب شده باشد.

اما، شبهه فرق دارد و هدف از «شبهه»، فقط القای تردید و تشکیک، به منظور ایجاد انحراف و اعوجاج، به ویژه در معارف و آموزه‌های دینی می‌باشد.

از این رو، اگر کسی سؤال کرد، حتماً باید پاسخ او داده شود تا مطلع گردد، اما اگر کسی ایجاد شبهه کرد، بپرسید: شما اصلاً تا به حال زیارت ناحیه مقدسه (یا ...) را خوانده‌اید و اصلاً برای شما فرقی دارد که سند آن کدام است؟ کدام فرازش یا مضمونش به نظر شما اشکال دارد؟

به آنها بفرمایید: شما هر زیارتی را که مستند می‌دانید، همان را بخوانید – یا به جای مسجد جمکران که در آن شبهه می‌کنید، به هر مسجدی که دوست دارید بروید و امام زمان علیه‌السلام را بخوانید و پس از دعای برای تعجیل در ظهورش، برای اصلاح، ایمان، رشد و بصیرت ما و خودتان دعا کنید. ولایت اهل بیت علیهم‌السلام را گردن نهید و از دشمنانشان «الی یَومِ القیامَة» برائت بجویید (تولا و تبرا)، و زیارت ناحیه مقدسه و جمکران را برای ما واگذارید.

زیارت ناحیه مقدسه:

این زیارت که در سلام‌هایش، نقل حوادث تاریخی‌اش، بیان عواطفش و نیز تبیین کامل اهداف قیام در شرحش، معرفت، محبت، عشق و بصیرت را تبیین می‌کند؛ و در تصویر جنایات و نیز برائت‌ها و لعنت‌هایش (مانند زیارت عاشورا) نیز دشمن‌شناسی را تعلیم می‌دهد و در دعاهایش اوج کرامت انسانی را آموزش می‌دهد؛ از امام صادق علیه‌السلام می‌باشد.

الف – خواندن این زیارت در روز عاشورا و غیر آن، در میان شیعیان رواج داشت، اما اولین عالِم و فقیهی که آن را در کتابی ثبت کرد، مرحوم شیخ مفید (م.413ق.) می‌باشد. وی در کتاب «مزار»، این زیارت را بخشی از اعمال روز عاشورا آورده است.

ب – این کتاب اکنون در دسترس نیست، مانند بسیاری از کتب تاریخی که دیگر اثری از آنها باقی نیست، اما در علم کتاب‌شناسی، با استناد به اقوالی که در کتب معتبر موجود از آنها یاد شده، معلوم می‌شود که فلان کتاب بوده و چه مطالبی در آن نوشته شده است.

علامه مجلسی در «محمدباقرمجلسی، بحارالانوار، ج 98، 317»، تأیید و تصریح دارد که مرحوم شیخ مفید (ره)، این زیارت را در اعمال روز عاشورا نقل کرده است.

ج - پس از مفید، شاگردش سیدمرتضی علم الهدی (م.436 ق.)، از آن در کتاب "المصباح" یاد کرده است. مرحوم سید بن طاووس نیز تقریر این زیارت را در "مصباح الزائر" تأیید کرده است. (ابن طاووس، مصباح الزائر، 221)

د - محدث نوری، مستدرک الوسائل، ج10، ص335 /   شیخ ابراهیم بن محسن کاشانی، الصحیفة المهدیه، ص203 /  محدث قمی، نفس المهموم، ص233 و ترجمه کمره ای، ص 104

/  میلانی، قادتنا کیف نعرفهم، ج6، ص115 /  گروه نویسندگان (زیر نظر آیت الله بروجردی)، جامع أحادیث الشیعه، ج15، ص405 ... و بسیاری دیگر از علما، فقها، محدثین و پژوهشگران در علم حدیث نیز این دعا را مستند درج کرده‌اند.

ﻫ - برخی گفته‌اند که این زیارت بخشی از زیارت مطلقه است و علت «ناحیه مقدسه» نامیدن آن، به خاطر صدور از ناحیه امام زمان علیه‌السلام توسط یکی از ناب خاص می‌باشد.

و – معدودی از علما نیز به سندیت برخی از فرازهای آن اشکال کرده‌اند، اما آن چه مسلم است، صدور اصل این زیارت از ناحیه معصوم علیه‌السلام می‌باشد.

چرا در کتاب مفاتیح الجنان درج نگردیده است:

کتاب مفایتح الجنان (مرحوم شیخ عباس قمی رحمة الله علیه)، کتابی حاوی منتخبی از ادعیه مأثوره می‌باشد و نه همه آنها. چنان چه از کل دعاهای امام سجاد علیه‌السلام که در صحیفه‌ی سجادیه (ع) درج شده، فقط یک دعا در مفاتیح الجنان نیز درج گردیده است؛ مانند کتاب وزین نهج البلاغه (مرحوم سید رضی رحمة الله علیه) که منتخبی از خطب، نامه‌ها و کلام امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام را درج کرده است و نه آن که هر چه ایشان فرموده یا نوشته باشند را درج کرده باشد.

 

 

کلمات کلیدی:  گوناگون   زیارت