- زبان خود را محافظت کنید (از گفتار ناشایست نگاه دارید). دیدگان خود را از دیدن ناروا و حرام بپوشانید و گوشهای خود را از شنیدن آنچه نادرست است، باز دارید. با یتیمان مردم مهربانی کنید تا بعد از شما با یتیمان شما مهربانی کنند. از گناهان خود به سوی خدا توبه و بازگشت کنید.
●- ماه مبارک رمضان، ماه میهمانی خدا و ماه پرهیز است.
●- دوری و ترک، مقدم بر انجام است.
●- محرمات و امر به دوری و ترک آنها، به مراتب بیش از واجبات و امر به انجام آنها میباشد؛ چرا که آدمی با فطرتی پاک، عقلی نورانی و قلبی سالم به دنیا میآید و فقط با خطاهایی که به اختیار و انتخاب خود انجام میدهد، از مسیر خارج میگردد.
شرحی بیشتر
فرض کنید از نقطهای که در آن قرار دارید، قصد حرکت به سوی مقصدی مینمایید؛ بدیهی است که تا از آن نقطه دور نشوید، به آن مقصد نزدیک نمیشوید و هر چقدر از آن نقطه دورتر شوید، به مقصد نزدیک میشوید، البته به شرط آن که طبق نقشۀ صحیح راه حرکت نمایید.
حرکت به سمت کمال مطلوب و قُرب به خداوند سبحان نیز همین گونه است - نفی و ترک، مقدم میباشد؛ تا به «لا إله» عمل ننماییم، به «الّا الله» نزدیک هم نمیشویم؛ تا مواضع و عملکرد ما بر اساس «يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ» نباشد، هرگز به «يُؤْمِنْ بِاللَّهِ» نمیرسیم، چنان که تا تکبر را نشکنیم، نمیتوانیم خداوند سبحان را خالصانه بندگی نماییم و تا بُخل را کنار نگذاریم، جود در ما تجلی نمییابد و تا از جهل فاصله نگیریم، به علم و خرد نزدیک نمیگردیم.
پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله فرمودند: «كُلُّ مَولودٍ يُولَدُ على الفِطرَةِ - هر متولدی، بر فطرتش متولد میشود» و فطرت آدمی، جداجو، خداشناس، خداپرست و خدا دوست میباشد.
هر انسانی، با عقل نورانی و قلب سلیم متولد میشود و اعضایش اگر چه ناتوانند، اما پاک و بدون آلودگی میباشند.
از اینرو، خداوند متعال امر به دوری و ترک کارهایی نموده است که همه به ضرر دنیا و آخرت ما میباشد و بیجهت انجام میدهیم!
زبان
فرمودند: «وَ احْفَظُوا أَلْسِنَتَکُمْ - زبان خود را محافظت کنید»؛
دیرترین عضوی که اسلام میآورد و تسلیم امر خداوند سبحان میگردد، «زبان» است و آغاز هر هدایت یا انحرافی، با کلام است که با زبان ادا میشود.
حفاظت از زبان، فقط پرهیز از دورغ، غیبت، تهمت، فحاشی، تمسخر و اهانت نمیباشد؛ بلکه برخی عادت به «حرف مُفت» دارند! مشتری سخنان لغو، لهو، بیمنطق، سبک و بیارزش میباشند! آنها را میشنوند و سپس بازگو میکنند! چنان که این بازار آشفته را در فضای مجازی، بیشتر شاهدیم. فرمود:
- و برخی از مردم سخنان باطل و بيهوده (حرف مُفت را) خريداری میكنند تا مردم را از روی جهل و نادانی گمراه سازند، و آيات الهی را به استهزا و سخريه گيرند؛ برای آنها عذاب خوار كننده است.
بنابراین، مراقب زبان خود باشیم و هر سخنی را به زبان نیاوریم و بدانیم که هر سخنی که به زبان میآوریم، آثار خودش را در ما و مخاطبان دارد و باید پاسخگو باشیم.
چشم و گوش
روح ما چشم و گوش دارد، بدن ما نیز چشم و گوش دارد و این دو عضو، ورودیهای ما میباشند؛ پس مهم است دقت نماییم که چه چیزهایی را به ذهن، فکر و قلب خود وارد میکنیم.
در این فراز، نفرمودند که چه چیزهایی را ببینید و بشنوید، بلکه متذکر گردیدند که چه چیزهایی را نبینید و نشنوید تا این که چشم و گوش، سالم بماند و شما بتوانید حقایق را ببینید و بشنوید، تا راه یابید و رشد نمایید.
ایتام
اگر چه در هر انفاق و عمل خیری، خویشان و سپس نزدیکان مقدم میباشند، اما نفرمودند که به یتیمان خود مهربانی کنید، بلکه فرمودند: «تَحَنَّنُوا عَلَی أَیْتَامِ النَّاسِ - به یتیمان مردم مهربانی نمایید» و دقت شود که «تحنُّن» فقط مهربانی نیست، بلکه برآوردن نیازها و آرزوها با مهربانی و احترام میباشد. خداوند متعال، حتی به بندگانش کافرش «تحنُّن و رحمت» دارد، پس بندۀ او نیز باید این کمال را در خودش بروز دهد.
رسیدگی به یتیمان، آنگونه که برخی گمان دارند، یک امر مستحب نیست، بلکه طبق آیات قرآن مجید، احادیث و احکام، از واجبات میباشد.
توبه
سپس فرمودند: «وَ تُوبُوا إِلَی اللَّهِ مِنْ ذُنُوبِکُمْ - و از گناهان خود، به سوی خدا توبه نمایید».
توبه، طلب بخشش و پوشش (عفو و مغفرت) نیست، بلکه یعنی «بازگشت». آدمی با غفلت و ارتکاب به گناهان، به خداوند سبحان پشت میکند و از او به سوی هوای نفسش دور میشود؛ لذا توبه، یعنی ترک گناه، دوری از گناه و بازگشت به سوی خداوند سبحان.