ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: این که مشاهده می‌شود اذهان عمومی به اطلاع از منبع و منشأ و چگونگی احکام (فروع) و گاه حتی فلسفه‌ی احکام (چرایی‌ها) علاقه نشان می‌دهند، بسیار عالی و امید بخش در رشد و تعالی است و باید مورد توجه و تقویت نیز قرار گیرد، اما این که اذهان عمومی گمان کنند که چه عربی بلد باشند و چه بلد نباشند، چه از تفسیر بدانند و یا ندانند، چه فقه و اصول خوانده باشند و چه نخوانده باشند، چه به چگونگی استخراج احکام آگاهی داشته باشند و چه نداشته باشند، می‌توانند با روخوانی صحیح یا غلط یک آیه، یا در نهایت یک حدیث، اجتهاد کنند، آفتِ مُهلک این بیداری و رشد می‌باشد.

به عنوان مثال: سؤال می‌شود آیا آیه‌ی دیگری در مورد نماز قصر (مسافر) وجود دارد یا خیر؟ ما قبل از پاسخ، می‌پرسیم: اگر وجود نداشته باشد چه می‌شود؟ آیا احکام مربوطه ملغی می‌گردد؟ مگر در قرآن کریم آیه‌ای دال بر دو رکعت بودن نماز صبح، یا چهار رکعت بودن ظهر، یا هفت دور بودن طواف، یا احکام رمی جمرات و یا جزئیات بسیاری از احکام دیگر وجود دارد؟

پس، باید بدانیم و توجه داشته باشیم که اولاً منبع استنباط و استخراج احکام الهی، فقط ظاهر آیات قرآن کریم نمی‌باشد، بلکه چنان چه همین ظاهر و باطن قرآن مکرر تصریح نموده و امر فرموده که به رسولش رجوع کنید و هر چه او داد بگیرید و هر واگذاشت وانهید، منابع دیگری چون: سنّت نبوی صلوات الله علیه و آله و عقل نیز وجود دارد.

الف – آیه 104 از سوره النساء، اصلاً اشاره‌ای به مقوله نماز ندارد، بلکه در خصوص عدم سستی در تعقیب دشمن است.

ب – آیه 103 نیز به اقامه نماز در هر حالتی و فراموش نکردن یاد خدا در هر شرایطی تصریح دارد.

ج – اساساً آیات یا احکامی که برای نماز در حال جنگ آمده است، «نماز خوف» است که با نماز «قصر – مسافر یا شکسته» متفاوت است.

د – در آیه 101 در همین سوره به نماز مسافر یا قصر تصریح شده است:

« وَإِذَا ضَرَبْتُمْ فِي الأَرْضِ فَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَن تَقْصُرُواْ مِنَ الصَّلاَةِ إِنْ خِفْتُمْ أَن يَفْتِنَكُمُ الَّذِينَ كَفَرُواْ إِنَّ الْكَافِرِينَ كَانُواْ لَكُمْ عَدُوًّا مُّبِينًا » (النّساء، 101)

ترجمه: و چون در زمين سفر كرديد اگر بيم داشتيد كه آنان كه كفر ورزيده‏اند به شما آزار برسانند گناهى بر شما نيست كه نماز را كوتاه كنيد چرا كه كافران پيوسته براى شما دشمنى آشكارند.

د/1 – چنان چه مشاهده می‌شود، در این آیه به مطلق سفر تصریح شده است، نه الزاماً سفر برای جنگ. گاه ممکن است جنگ در وطن صورت بگیرد و نماز خوف اقامه شود، گاه ممکن است سفر برای غیر جنگ صورت بگیرد و نماز قصر اقامه گردد. گاه ممکن است خطر، جانی یا مالی باشد، گاه ممکن است خطرها و اضطراب‌های دیگر باشد و ...، که نماز در سفر شکسته یا قصر است.

این گفته شده باکی نیست، معنایش این نیست که می‌توانید چنین کنید و یا می‌توانید چنین نکنید و مختار هستید، چنان چه در احکام روزه اگر گفته شد بر شما حرجی نیست و باکی نیست که اگر مسافر یا بیمار هستید، روزه نگیرد، معنایش این نیست که می‌توانید بگیرید.

د/2 – در عین حال در این آیات نه از چگونگی نماز خوف سخنی به میان آمده است و نه از مقدار سفر یا چگونگی نماز مسافر. فرمود نماز قصر. آیا مقصود تمامی نمازهای یومیه است؟ پس چرا نماز صبح و مغرب شکسته یا قصر نمی‌گردد؟ اگر قصر یعنی کوتاه کردن، پس چرا به جای رکعات نماز، سجده‌های آن کوتاه نمی‌گردند و ...؟ اینها همه به سنّت بر می‌گردد، یعنی سیره‌ و بیانات پیامبر اکرم صلوات الله علیه و نیز عمل و بازگو کردن و شکافتن آن احکام توسط اهل بیت عصمت علیهم السلام، ترسیم کننده و تبیین کننده‌ و شرح احکام می‌باشد.

جدید:

■ ایکس - شبهه: متأسفانه تا کار فرهنگی دولتی نباشد، مورد حمایت قرار نمی‌گیرد/ انتشار نسخ جدید کتاب الکترونیک e-book

 ■‌ جمعیت زندگی: ابتدا به مردان مرد را و به زنان زن را بشناسانید تا اختلافات خانوادگی کمتر شود

کلمات کلیدی:  حقوقی و احکام   ذکر   جنگ و جهاد   سوره نسا   نماز