پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): هر پرسشی مبتنی بر "معلوم و مجهول" میباشد، یعنی یک سری اطلاعات و معلومات در اختیار هست، سپس ذهن بر اساس آنها به دنبال پاسخ "مجهول" میگردد تا آن را نیز برای خود "معلوم" نماید. درست مانند مسائل ریاضی میماند؛ از چهار عمل اصلی گرفته تا حل معادلات یک، دو یا چند مجهولی.
از اینرو، حتماً باید آن چه که ابتدا به عنوان معلوم در نظر گرفته شده است، صحیح باشد، وگرنه هر پاسخی نادرست و غلط خواهد بود.
در این پرسش نیز فرض ثابت و معلوم بر مبنای «نمیتوانیم با خداوند سبحان ارتباط مستقیم برقرار کنیم» میباشد و سپس سؤال شده که «چرا»؟!
حال باید ابتدا از خود بپرسیم: «آیا این فرض صحیح است و واقعاً نمیتوانیم با خداوند متعال ارتباط مستقیم برقرار نماییم»؟ اگر پاسخ قطعی مثبت بود، این سؤال مطرح نماییم که «چرا»؟!
ارتباط با خداوند سبحان:
اما، اگر دقت نماییم، متوجه میگردیم که ارتباط بندگان، با پروردگارشان، مانند هر ارتباط دیگری، به هر دو صورت مستقیم و مستقیم برقرار میشود.
ارتباط غیر مستقیم - ارتباط غیر مستقیم مانند این است که به کسی بگوید: «التماس دعا»؛ حال خواه پیامبر اعظم و اهل بیت ایشان علیهم السلام باشند، یا پدر و مادر، خویشان، دوستان و ... – در حال حیات باشند و یا خیر.
از انواع دیگر ارتباط غیر مستقیم که این است که انسان کاری را خالصاً و مخلصاً برای رضایت و تقرب به خداوند متعال انجام دهد، یعنی عبادت خالصانه. حال خواه نماز و روزه و سایر واجبات و ترک محرماتش باشد - یا سایر امور روزمرهی زندگی که باید در چارچوب بندگی و تسلیم و برای رضای او باشد، و یا جهاد در عرصههای گوناگون علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، نظامی، اجتماعی ... – و یا تلاوت قرآن کریم، کسب علم در رشتههای گوناگون – یا تفریح، ورزش و سیر و سفر ... – و یا حتی زیارت و توسل و ... که اگر برای او نباشد، هیچ فایدهای ندارد، ضرر هم دارد.
ارتباط مستقیم – اگر چه همان ارتباطات غیر مستقیم نیز خودش چون جهت خدایی دارد و در محضر او، برای اوست، و به قصد قبول او و تقرب به او انجام میپذیرد، ارتباط مستقیم میباشد که به واسطهی کارهای گوناگون صورت میپذیرد، اما بندگان، ارتباطات مستقیم دیگری با خداوند سبحان برقرار مینمایند.
"نماز" - خودش یک ارتباط مستقیم است، "صلاة" یک اتصال بدون واسطه میباشد. آغاز نماز (چه واجب و چه مستحب)، پس از نیت، با تکبیرة الاحرام است. یعنی نمازگزار، با توجه به عظمت پروردگار عالم و اذعان به آن، با ذکر "الله اکبر"، هر چیزی یا کسی به غیر از او را پشت سر میگذارد و در حالی که در محضر او ایستاده، مستقیم با او ارتباط برقرار مینماید.
در نماز، روی سخنش با اوست؛ وقتی به او میگوید: « إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ »، هیچ واسطهای در کار نیست و هم چنین است وقتی از او میخواهد که « اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ »؛ یا مقابل عظمت او به رکوع و سجده میرود و به سبوحیت او اذعان و اقرار مینماید، و یا وقتی شهادتین میگوید و به وحدانیت او و تسلیم او شدن، از راهی که خودش فرموده، گواهی میدهد. همه ارتباط مستقیم عبد با معبود میباشد.
"دعا" – موحد و مؤمن، در کدام دعای خود، دیگران را واسطهی "ارتباط" خود مینماید؟!
وقتی میگوید: «اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ – پروردگارا! من از تو درخواست میکنم» - و یا میگوید: « یا الله، یا رحمان، یا غفور، یا جواد، یا کریم و ...» و یا میگوید: «یا ربّ، ربّنا، یا مالِکَ المُلک ...»، چه واسطهی ارتباطی بین او با پروردگارش قرار گرفته است؟! همه ارتباط خودش است با او، بدون هیچ واسطهای.
فرض کنیم که دعا را با صلوات شروع میکند و میگوید: « أللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ »، و یا دعا را با قسم دادنی شروع میکند و میگوید: « اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ »؛ باز هم هیچ واسطهی ارتباطی بین او با پروردگارش قرار نگرفته است، در تمامی این موارد، با گفتن « اللَّهُمَّ »، خودش مستقیم او را صدا میکند، بعد درخواستش را بیان میدارد، حال خواه در متن آن صلوات یا قسم دادن به دیگران و یا ... باشد یا نباشد.
واسطه - وسیله:
فرق است بین "واسطه و وسیله". واسطه، همانطور که از کلمهاش پیداست، یعنی چیزی یا کسی وسط و در میان قرار گرفته باشد – اما وسیله، یعنی کسی یا چیزی که کار با آن انجام میگیرد؛ و البته در معنای عام، وسیله واسطه نیز میگردد.
مثل این است که گفته شود: «برق، به واسطه سیم به لامپ میرسد و به وسیلهی کلید، قطع و وصل میشود»
●- پس ارتباط با خداوند سبحان مستقیم است، اما کارها بدون واسطه و وسیله انجام نمیپذیرد، و البته در تمامی امور همینگونه است.
چه کسی میتواند بدون واسطهی نبی الهی علیه السلام، وحی را دریافت نماید؟ یا چه کسی میتواند به توسل به وسایلی چون مدرسه، معلم، کتاب، تدریس، تمرین و ...، تحصیل علم نماید.
آیا میتوان بدون وسائلی چون: تارهای صوتی، دهان و لب، یک "یا الله" گفت؟! آیا میتوان بدون توسل به وسیلهای چون "نماز" به معراج رفت و به رحمت بیکران الهی وصل شد؟ آیا میتوان بدون توسل به کتاب قرآن کریم و قرائت آن، از وحی با خبر شد؟
حتی یک جرعه آب را نمیتوان بدون توسل به وسایل (لوازم) مربوطهاش به دست آورد و نوشید. لذا به مؤمنانی که قصد قرب به محبوب را دارند فرمود:
« يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ » (المائدة، 35)
ترجمه: اى كسانى كه ايمان آوردهايد، از خدا پروا كنيد؛ و برای قرب به او، وسیله بجویید؛ و در راهش جهاد كنيد، باشد كه رستگار شويد.
نقش واسطه:
نقش واسطه، مانع شدن از برقراری ارتباط مستقیم نیست، بلکه نقش سلبی (منفی) یا ایجابی (مثبت) در انجام امور دارد.
سلبی: گاه گناهانی این وسط قرار میگیرند و سبب حبس شدن دعاها میگردند. در دعای کمیل عرض مینمایید:
« اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تَحْبِسُ الدُّعَاءَ » خداوندا! ببخشای بر من آن گناهانی را که دعای مرا حبس میکند.
در فراز، ارتباط بنده با پروردگارش کاملاً مستقیم است؛ او با گفتن « اللَّهُمَّ »، مستقیم او را میخواند، اما میداند که چه بسا گناهانی سبب گردد که دعای او محبوس شود، لذا باز مستقیم از خود او میخواهد که آنها را ببخشاید.
ایجابی: گاه به بندگان، به واسطهی کار خیر و مقبولی که انجام دادهاند، یا به واسطهی محبت و دعای سایر مؤمنان، خیر و فیض دیگری میرسد، مانند اثر نماز اول وقت، صله ارحام، صدقه و ... در طول عمر، استجابت دعاها و یا دفع بلا، و یا دعای پدر و مادر، همسر و فرزند، خویشان و همسایگان و مؤمنان در حق یک دیگر.
بنابراین، این کارها هیچ کدام واسطهی ارتباط با خداوند سبحان نیستند، اما واسطه رسیدن یا نرسیدن فیض، یا وسیلهی هدایت و یا خدایی ناکرده لغزش و انحراف میباشند.
مشارکت و همافزایی (سؤال به همراه نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)
پرسش: چرا نمیتوانیم با خداوند ارتباط مستقیم بگیریم و حتماً باید پیامبر و اهل بیتش (ع) را واسطه نماییم؟!
http://www.x-shobhe.com/shobhe/9152.html
کلمات کلیدی:
اعتقادی توحید