پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): نظام حاکم بر هستی، خودش اراده‌ای ندارد؛ این که می‌بینید در گزارشات مصور از حیات وحش یا جانورشناسی، گیاه‌شناسی و ...، می‌گویند: «آن جانور خودش را با محیط تطبیق داد، پس چون خشکسالی بود، گردنش را کشید و زرافه شد، یا چون در خشکی شکار نیافت، به آب زد و دارای آبشش شد، یا دستش را کشید تا دراز شود و یا خودش رنگ بدنش را هم سطح محیط نمود و ...» همه دروغ و در راستای تکذیب خالق حیکم و رب می‌باشد.

شما شعور و اراده‌ی نظام حاکم بر هستی را می‌توانید در هر چیزی تجربه کنید. مثل این که اسباب و وسایلی را در یک اتاقی روی هم بریزید، یا قطعات یک خودرو را در یک انبار روی هم بریزید و بعد ببینید که آیا این هستی، می‌تواند به خود نظامی حکیمانه‌ای بدهد، یا حتماً باید نظام علیم و حکیمی چینش و ارتباط آنها با یک دیگر را نظام بخشد، تا به یک اتاق خواب، یا کلاس درس، یا خودرو و ... مبدل گردند؟!

آیا در کهکشان ما، خورشید، ماه، زمین، ستارگان و ...، خودشان به خودشان نظام بخشیدند که در کدام مدار قرار گیرند، چگونه و با چه سرعتی حرکت کنند، روی هم نیفتند، جاذبه و دافعه معینی داشته باشند، هر کدام از وزن، چگالی و خواص و آثار مخصوصی برخوردار باشند و ...؛ آنها چگونه با یک دیگر به توافق و تفاهم رسیدند؟!

آیا گرگ و پلنگ اراده کرده‌اند که وحشی و درنده باشند، تربیت و رام نگردند، اما اسب و الاغ و سگ و گربه، خلاف آن را اراده نموده‌اند؟!

*- بنابراین، خلقت و نظام علیمانه و حکیمانه‌ی حاکم بر آن، نشان می‌دهد که خالق علیم و حکیمی دارند که نه تنها آنها را خلق نموده و با قدرت خویش، برای هر خلقتی و هر نوع ارتباطی بین اجزا، اندازه (قدری) گذاشته و نظامی را بر آنان حاکم نموده است، بلکه مالک است و ربوبیت می‌نماید.

«الَّذِي خَلَقَ فَسَوَّى * وَالَّذِي قَدَّرَ فَهَدَى » (الأعلی، 2 و 3)

ترجمه: همان كه آفريد و هماهنگى بخشيد * و آنكه اندازه‏ گيرى كرد و راه نمود (ابتدا اندازه گذاشت، و سپس بر اساس اندازه‌ها هدایت نمود).

 

نظام حاکم بر هستی و اراده‌ی انسان:

نظام حاکم بر خلقت، دو گونه است:

الف – نظام تکوینی: یعنی همان خلقت و نظام حاکم بر آن از بُعد آفرینش، هستی، حرکت، بقا و ... .

به عنوان مثال: در عالم ماده، پدید آمدن خورشید، ماه، زمین ...، آتشین بودن سیاره خورشید – خاک و آب بودن زمین، گردش آنها، تأثیر و تأثر آنها و ...، همه نظامات تکوینی می‌باشد.

انسان و اراده‌اش، خود جزوی از این نظام تکوینی می‌باشد، ما نه خود خالق خود هستیم، نه خالق عالم هستی و اراده‌بخش به خودمان و تصمیم گیرنده راجع به عالم تکوین و نظام حاکم بر آن.

بنابراین، اراده‌ی انسان و هیچ موجود دیگری، در عالم تکوینی اثری ندارد، مگر باذن الله.

باذن الله یعنی چه؟

باذن الله یعنی، کار دست خداست. پس وقتی انسان میلی، خواسته‌ای و اراده‌ای دارد و می‌بیند که خودش خالق، مالک، حاکم و رب نیست، آن را از الله جلّ جلاله می‌خواهد، و اوست که اگر صلاح دید، آن کار را انجام می‌دهد. و یا حتی ممکن است که انسان خودش خواست و اراده‌ای را نداشته باشد، اما خالق، مالک و رب، بر اساس علم، حکمت و مشیت‌اش، این طور خواسته که این کار را توسط او انجام دهد، تا راهنما و هدایتگر قرار گیرد. مانند معجزات، که گاهی انبیا آن را از خداوند سبحان طلب می‌کنند، و گاه خودشان چنین مطالبه‌ای ندارند و یک سویه از ناحیه‌ی خداوند سبحان می‌باشد.

به عنوان مثال: حضرت ابراهیم علیه السلام، خودش طلب ننمود که از آتش سالم بیرون بیاید، اما خودش طلب نمود که خداوند سبحان، چگونگی حشر را به او نشان دهد، و هر دو معجزه بود.

●- بنابراین، کسی نمی‌تواند در تحقق اراده‌ای که خلاف نظام تکوین می‌باشد (مثل بازگشت زمان به گذشته)، کاری کند؛ چنان که نمی‌تواند مسیر حرکت زمین یا خورشید را تغییر دهد.

●- اگر اراده‌ی انسان کمترین تأثیری در نظام تکوین می‌داشت، کاری می‌کرد که هرگز پیر نشود، نمیرد، در خاک نپوسد، قیامت برپا نگردد و به جهنم نرود. لذا فرمود:

« لَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا مُعْجِزِينَ فِي الْأَرْضِ وَمَأْوَاهُمُ النَّارُ وَلَبِئْسَ الْمَصِيرُ » (النّور، 57)

ترجمه: و مپندار كسانى كه كفر ورزيدند [ما را] در زمين درمانده مى‌كنند (می‌توانند معجزه‌ای کنند تا نظام حاکم تغییر یابد) جايگاهشان در آتش است و چه بد بازگشتگاهى است.

ب – نظام تشریعی: یعنی همان قوانینی که مطابق نظام تکوین می‌باشد. و بدیهی است که انسان می‌تواند با اراده‌ی خودش، قانون را رعایت نماید و یا ننماید. اما اگر رعایت ننمود، نظام تکوین تغییر نمی‌کند، بلکه خودش مطابق قوانین دیگری در نظام تکوین، ضرر می‌بیند.

به عنوان مثال: در نظام تکوین، آتش و پوست دست انسان هست. آتش سوزاننده و پوست دست سوزنده می‌باشد. حالا در نظام تشریع، به حکم عقل یا وحی، گفته می‌شود: « از نزدیک شدن به آتش، پرهیز نما». پس آن که پرهیز می‌کند، نمی‌سوزد و آن که اهمیت نمی‌دهد، می‌سوزد.

تمامی احکام شریعت (قوانین، احکام، فقه) همین طور هستند. مطابق نظام حاکم بر خلقت می‌باشند؛ پس اگر کسی خود را در راستای آن قرار داد، در صراط مستقیم قرار می‌گیرد و به رشد، کمال و تعالی می‌رسد، و هر کس امتناع و مخالفت نمود، خودش متضرر می‌گردد و خدشه‌ای به نظام حاکم بر خلقت و هدایت وارد نمی‌شود.

از کجا بفهمیم؟

مگر آدمی چقدر اشراف علمی و سلطه‌ی ارادی بر عالم خلقت دارد که بخواهد و بتواند که خودش بفهمد؟! فرض کنید که آدمی از همان اول دانست که نیاز به تنفس دارد و اگر وارد آب شود، غرق (خفه) می‌شود، لذا پرهیز نمود. اما قرن‌ها طول کشید تا بفهمد ممکن است در همین آب صاف و گوارایی که فقط چند جرعه از آن را می‌نوشد، هزاران باکتری و میکروب وجود دارد که او را بیمار و هلاک می‌نماید!

●- بنابراین، انسان هیچ گاه نمی‌تواند هر چه هست را بشناسد، قوانین و خواص و آثار هر چه هست را بشناسد، سپس همه را آزمایش کند و خیر و شرش برای خود را تشخیص دهد. لذا خالق علیم و حکیمی که عالم هستی و انسان را آفریده، و به این انسان در برخی از امور اراده، اختیار و قدرت انتخاب داده، باید هدایت تشریعی نماید. یعنی قوانین حاکم بر عالم هستی را بیان نماید و سپس بفرماید که چه بکن و چه نکن؛ به این می‌گویند: «دین به معنای شریعت».

●- پس، هر کسی باید ابتدا خود را از اوهام خلاص نماید و سپس با عقلانیت، خواسته‌ها، اراده‌ها و راه‌کارهای رسیدن و تحققش را مطابق اراده و مشیت الهی نماید، یعنی مطابق شریعت الهی.

اردوگاه ماه مبارک رمضان:

ماه مبارک رمضان، خودش اردوگاه، آموزشگاه و فرصت تعلیم و تربیت همین معناست. مسلمان ابتدا هوای نفسش را تحت کنترل ارادی خود قرار می‌دهد، اگر نفس حیوانی فشار آورد که آب می‌خواهم، می‌گوید: «بی‌خود می‌خواهی، هر چقدر هم جزع و فزع نمایی، تا وقتش نرسد، آبی به تو نمی‌دهم»؛ اما نکته اینجاست که منیتی هم در کار نیست، چرا که اراده‌ی خودش را تحت امر و نهی الهی درآورده است؛ می‌گوید: ای نفس، اراده کردم که تابع اراده‌ و خواست خداوند سبحان در نظام تکوین و تشریع  گردم، او فرمود: از اذان صبح تا اذان مغرب روزه باش و آب ننوش، پس من اطاعت کرده و به تو آبی نمی‌دهم.

در این اردوگاه، انسان تمرین می‌کند که نفس در اختیار و تحت اراده‌ی خودش باشد، و خودش تحت ربوبیت الهی قرار گرفته و طبق خواست (امر و نهی) او اراده نماید.

 

مشارکت و هم‌افزایی (سؤال به همراه نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

پرسش:

از کجا می‌توانیم بفهمیم که آیا "اراده"ی ما بر خلاف اراده و چارچوب نظام هستی هست یا خیر؟  

پاسخ:

http://www.x-shobhe.com/shobhe/9263.html

پیوستن و پیگیری در پیام‌رسان‌ها:

 

    

  

 

 

 

کلمات کلیدی:  گوناگون   توحید