پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): دلایل بسیاری را می‌توان اقامه نمود، چرا که تمامی عالَم هستی مخلوق است و مخلوق یعنی "نیاز" و حتماً این نیاز به "غیر مخلوق = خالق" می‌باشد.

●- هیچ چیزی و هیچ کسی، خالق خودش و یا غیر خودش نبوده، نیست و نمی‌تواند باشد. پس عالَم هستی، سراسر مخلوق است و مخلوق همیشه به خالق خود نیاز دارد؛ چرا که خلقت، کاری نیست که یک بار صورت گرفته باشد، بلکه در هر موجودی نیز دم به دم و لحظه به لحظه ایجاد می‌شود. «هر نفس نو می‌شود دنیا و ما - بی‌خبر از نو شدن اندر بقا / مولوی». حال چه کسی مخلوق را خلق نموده و دم به دم خلق می‌نماید؟ وجودی که خودش مخلوق نباشد و خالق باشد:

«أَمْ خُلِقُوا مِنْ غَيْرِ شَيْءٍ أَمْ هُمُ الْخَالِقُونَ * أَمْ خَلَقُوا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بَلْ لَا يُوقِنُونَ» (الطّور، 35 و 36)

ترجمه: یا آنها از هیچی آفریده شده‌اند، یا خود خالق خویشند؟! * آیا آنها آسمانها و زمین را آفریده‌اند؟! [نه]، بلکه آنها جویای یقین نیستند!

●- هستیِ هیچ موجودی، قائم به ذات خودش نیست؛ یعنی هیچ موجودی ذاتاً عین هستی نیست، وگرنه لازم می‌آمد که همه "کمال محض = هستی محض" باشند، چرا که هستی ذاتی عین غناست و به هستی، نیستی راه نمی‌یابد. و لازم می‌آمد که موجودات به خاطر غنای ذاتی، به هیچ چیزی نیاز نداشته باشند (چون خداوند غنی، سبحان و بی‌نیاز)؛ پس، هستی هر لحظه به موجودات افاضه می‌شود که هستند، وگرنه به عدم می‌روند.

"نور" همان است که خود وجود دارد و سبب پیدایش سایر اشیاء می‌شود. «اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ – الله، نور آسمان‌ها و زمین است / النّور، 24»، یعنی خود وجود دارد و همه چیز را به وجود آورده است، پس همه چیز در اصل وجود، آفرینش، حیات خود، به او نیازمند هستند.

به عنوان مثالی جهت نزدیک شدن ذهن، به روشنایی یک لامپ نگاه کنید که هر لحظه به برق نیاز دارد، وگرنه خاموش شده و نوری نخواهد داشت. "نورِ" هستی و وجود اشیاء نیز همین‌طور است.

●- بشر و هیچ مخلوق دیگری، در ذات خودش، هیچ نیرو، توان و امکانی ندارد که بتواند استعدادها (قوه‌ها) خود را به فعلیت برساند، و اگر چنین نیرویی در بشر و سایر موجودات وجود داشت، دیگر "استعداد و قوه‌ی شدن" معنا و مفهومی نداشت و همه چیز از اول به فعلیت می‌رسید. اما شاهدیم که هر رشدی، تدریجی و مرتبه به مرتبه می‌باشد.

«اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ ضَعْفٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ ضَعْفٍ قُوَّةً ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفًا وَشَيْبَةً يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ وَهُوَ الْعَلِيمُ الْقَدِيرُ» (الرّوم، 54)

ترجمه: خدا آن كسى است كه شما را از ناتوانى آفريد، و از پس ناتوانى نيرو داد، و از پس نيرو دو باره ناتوانى و پيرى آورد، هر چه بخواهد خلق مى‏كند، و او داناى توانا است.

●- "ربّ"، یعنی صاحب اختیار و تربیت کننده‌ی امور. بشر و هیچ موجود دیگری، خود و جهان هستی را "تدبیر و ربوبیت" نمی‌کنند، اما همگان نیازمند به تدبیر و ربوبیت عالم هستی می‌باشند، پس تدبیر و ربوبیت امور را دیگری انجام می‌دهد و همگان محتاج اویند.

به عنوان مثال: بدن آدمی متشکل از 30 تریلیون سلول، شناخته شده از 200 نوع متفاوت می‌باشد که هر کدام جایگاه، نقش و اثر خود را دارند. این سلول‌ها، ضمن استقلال، با یک دیگر مرتبط هستند و تأثیر و تأثر خود را دارند! مضافاً بر این که تمامی ذرات عالم هستی با این سلول‌ها ارتباط دارند، چنان که اگر نور، جاذبه، هوا، چگالی‌ها، محرک‌ها، حرکت‌ها و خلاصه علت‌ها و معلول‌ها نباشند، همه چیز به عدم می‌رود. پس "تدبیر و ربوبیت" تمامی ذرات در عالم هستی، بر عهده‌ی کسی [خارج از همین عالم هستی که همگی مخلوق هستند] می‌باشد. موجودی که خودش خلق نموده، هستی بخشیده و تدبیر و ربوبیت می‌نماید.

«إِنَّ رَبَّكُمُ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ يُدَبِّرُ الْأَمْرَ مَا مِنْ شَفِيعٍ إِلَّا مِنْ بَعْدِ إِذْنِهِ ذَلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ» (یونس علیه السلام، 3)

ترجمه: پروردگار شما آن خدايى است كه آسمانها و زمين را در شش هنگام آفريد سپس بر عرش استيلا يافت كار [آفرينش] را تدبير مى ‏كند شفاعتگرى جز پس از اذن او نيست اين است‏ خدا پروردگار شما پس او را بپرستيد آيا پند نمى‌گيريد.

«إِنَّ رَبَّكُمُ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ يَطْلُبُهُ حَثِيثًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ مُسَخَّرَاتٍ بِأَمْرِهِ أَلَا لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ تَبَارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ» (الأعراف، 54)

ترجمه: پروردگار شما، خداوندی است که آسمانها و زمین را در شش روز [= شش دوران‌] آفرید؛ سپس به تدبیر جهان هستی پرداخت؛ با (پرده تاریک) شب، روز را می پوشاند؛ و شب به دنبال روز، به سرعت در حرکت است؛ و خورشید و ماه و ستارگان را آفرید، که مسخّر فرمان او هستند. آگاه باشید که آفرینش و تدبیر (جهان)، از آن او (و به فرمان او) ست! پر برکت (و زوال‌ناپذیر) است خداوندی که پروردگار جهانیان است!

●- ارتباط علیمانه و حکیمانه و نظم منسجم و یکپارچه در عالَم هستی، کار بشر و هیچ موجود دیگری نمی‌باشد، در حالی که تمامی موجودات، و از جمله انسان، محتاج و نیازمند این نظم منسجم و یکپارچه هستند؛ پس محتاج ناظم حیّ، علیم، حکیم و قادر آن می‌باشند.

●- هیچ موجودی بالذاته، مالکیت و قدرت ندارد. چنان که آدمی نه مالک خودش است و نه مالک هیچ چیز دیگری [مالکیت‌ها همه اعتباری، موضوعی و موقتی هستند].

اگر آدمی مالک خودش بود، کاری می‌کرد که بیمار و سالخورده نگردد و هیچ گاه نمیرد و به عوالم دیگر منتقل نگردد. در حالی که نه مالکیت و اختیاری در تولدش دارد و نه امکانی برای جلوگیری از مرگش! و اگر آدمی [یا هر چیز دیگری]، مالکیتی بر سایر اشیاء و اجزای عالم داشت، آنها را هر گونه که دوست داشت ربوبیت [صاحب اختیاری و تربیت امور] می‌نمود.

پس انسان و تمامی موجودات عالم، محتاج مالکِ قادری هستند که همه چیز در مالکیت و ید قدرت او باشد و عالم هستی را اینگونه علیمانه، حکیمانه و مقتدرانه اداره نماید.

«قُلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشَاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشَاءُ وَتُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ بِيَدِكَ الْخَيْرُ إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ» (آل عمران، 26)

ترجمه: بگو: «بارالها! مالک حکومت‌ها تویی؛ به هر کس بخواهی، حکومت می‌بخشی؛ و از هر کس بخواهی، حکومت را می‌گیری؛ هر کس را بخواهی، عزت می‌دهی؛ و هر که را بخواهی خوار می‌کنی. تمام خوبیها به دست توست؛ تو بر هر چیزی قادری.

*- دقت شود که "قادر" اسم فاعل برای "قدرت" است و قدرت نیز از مصدر "قَدر" گرفته شده و "قَدر" نیز یعنی اندازه. پس کسی قادر است که اندازه‌ها را او گذاشته باشد و تمامی اندازه‌ها و هر تغییر و تحولی که حتماً در اندازه‌های معینی انجام می‌پذیرد، در ید قدرت او باشد، که او همان خالقی است که همه چیز را با اندازه‌های معین خلق نموده است، چنان که فرمود: «إِنَّا كُلَّ شَيْءٍ خَلَقْنَاهُ بِقَدَرٍ – ما همه چیز را به اندازه [در اندازه‌های معین علمی و حکیمانه] آفریدیم / القمر، 49».

«وَإِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلَّا عِنْدَنَا خَزَائِنُهُ وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ» (الحجر، 21)

ترجمه: و خزائن همه چیز، تنها نزد ماست؛ ولی ما جز به اندازه معیّن [معلوم = علمی]، آن را نازل نمی‌کنیم!

●- "رزق" آن چیزی است که در وجود نیست و از بیرون به انسان یا سایر موجودات می‌رسد. از خلقت گرفته، تا حیات، تا هر چه که از ماده و معنا می‌رسد، همه رزق است و رزق نیز رازق می‌خواهد.

تمامی موجودات عالم هستی و از جمله انسان، محتاج و نیازمند "رزق" می‌باشند و هیچ کسی "رازق" خودش یا دیگران نمی‌باشد؛ اگر چه ممکن است که "واسطه‌ی رسیدن رزق" باشد. در مَثل مانند باغبان یا کشاورزی است که به گیاهان آب می‌رساند، در حالی که نه مالک خودش است و نه گیاه، و نه آب، زمین، جاذبه، حرارت، ساختار گیاه برای دریافت آب و سایر قوانین حاکم بر جزء جزء خلقت.

بنابراین، همگان محتاج "رازق" هستند و این رازق خودش نیازمند به رزق و رازق دیگری که به او رزق برساند نمی‌باشد. «إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِينُ - بدرستى يگانه رزاق و داراى قوت و متانت خداوند است / الذاریات، 58».

و البته "رزق" نیز "معلوم = علمی" می‌باشد و به اندازه نازل می‌گردد. پس رازقِ علیم، حکیم، قادر و ربی دارد:

«قُلْ إِنَّ رَبِّي يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَيَقْدِرُ لَهُ وَمَا أَنْفَقْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَهُوَ يُخْلِفُهُ وَهُوَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ» (سبأ)

ترجمه: بگو: «پروردگارم روزی را برای هر کس بخواهد وسعت می‌بخشد، و برای هر کس بخواهد تنگ (و محدود) می‌سازد؛ و هر چیزی را (در راه او) انفاق کنید، عوض آن را می‌دهد (و جای آن را پر می‌کند)؛ و او بهترین روزی‌دهندگان است!»

●- و خلاصه اگر بخواهیم دلایل نیاز مخلوقات به خداوند سبحان را بشماریم، تمامی ندارد، چنان که نعمت‌هایش قابل شمارش نمی‌باشند.

«وَآتَاكُمْ مِنْ كُلِّ مَا سَأَلْتُمُوهُ وَإِنْ تَعُدُّوا نِعْمَتَ اللَّهِ لَا تُحْصُوهَا إِنَّ الْإِنْسَانَ لَظَلُومٌ كَفَّارٌ» (ابراهیم علیه السلام، 34)

ترجمه: و از هر چیزی که از او خواستید، به شما داد؛ و اگر [بخواهید] نعمت‌های خدا را بشمارید، هرگز آنها را شماره نتوانید کرد! انسان، ستمگر و ناسپاس است!

مشارکت و هم افزایی - پرسش و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی.

پرسش:

چرا می‌گوییم جهان هر لحظه به خدا نیاز دارد؟!  (حتماً این مبحث توحیدی را که مزین و مستند به آیات قرآن کریم می‌باشد، مطالعه نمایید).

پاسخ:

 

http://www.x-shobhe.com/shobhe/9999.html 

 

 

کلمات کلیدی:  اعتقادی   توحید