نهج البلاغه – فرازی از نامهی 31 (نامه به فرزندنشان)
وَاعْلَمْ يا بُنَىَّ، اَنَّ اَحَداً لَمْ يُنْبِئْ عَنِ اللّهِ كَما اَنْبَاَ عَنْهُ الرَّسُولُ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ،
پسرم! آگاه باش (علم داشته باش که) احدى از وجود خداوند چنانکه پیامبر صلّى اللّه علیه وآله خبر داده، خبر نداده است؛
فَارْضَ بِهِ رائِداً، وَ اِلَى النَّجاةِ قائِداً،
پس به پیشوایى آن حضرت راضى باش، و براى رسیدن به منزل نجات رهبریش را بپذیر،
فَاِنّى لَمْ آلُكَ نَصيحَةً، وَ اِنَّكَ لَنْ تَبْلُغَ فِى النَّظَرِ لِنَفْسِكَ ـ وَ اِنِ اجْتَهَدْتَ، مَبْلَغَ نَظَرى لَكَ .
و همانان من از نصیحت به تو کوتاهى نکردم، و تو در اندیشه ات نسبت به صلاح خود هرچند بکوشى، به میزان اندیشهاى که من در بارهی تو دارم نخواهى رسید.
وَاعْلَمْ يا بُنَىَّ، اَنَّهُ لَوْ كانَ لِرَبِّكَ شَريكٌ لأتَتْكَ رُسُلُهُ،
پسرم! معلومت باد [مبتنی بر علم بدان] اگر که براى پروردگارت شریکى بود پیامبران آن شریک به سویت مى آمدند،
وَ لَرَاَيْتَ آثارَ مُلْكِهِ وَ سُلْطانِهِ، وَ لَعَرَفْتَ اَفْعالَهُ وَ صِفاتِهِ،
وَ آثار مُلک و سلطنت او را دیده، و به افعال و صفاتش آشنا مى شدى،
وَلكِنَّهُ اِلهٌ واحِدٌ كَما وَصَفَ نَفْسَهُ، لايُضادُّهُ فى مُلْكِهِ اَحَدٌ، وَ لايَزُولُ اَبَداً وَ لَمْ يَزَلْ،
اما او خدایى یگانه است همان گونه که خود را وصف نموده، کسى در حکمرانیش با او ضدیّت نمىکند، هرگز از بین نمىرود، و همیشه وجود داشته،
اَوَّلٌ قَبْلَ الأشْياءِ بِلا اَوَّلِيَّة، وَ آخِرٌ بَعْدَ الأشْياءِ بِلا نِهايَة،
اوّل است پیش از همه اشیاء و او را اولیّتى نیست، و آخر است بعد از همه اشیاء و او را نهایتى نمىباشد،
عَظُمَ عَنْ اَنْ تَثْبُتَ رُبُوبِيَّتُهُ بِاِحاطَةِ قَلْب اَوْ بَصَر.
بزرگتر از آن است که ربوبیّتش به احاطه دل و دیده ثابت گردد،
فَاِذا عَرَفْتَ ذلِكَ فَافْعَلْ كَما يَنْبَغى لِمِثْلِكَ اَنْ يَفْعَلَهُ فى صِغَرِ خَطَرِهِ، وَ قِلَّةِ مَقْدُرَتِهِ،
پس چون به این حقیقت آگاه شدى، در بندگى بکوش چنانکه شایسته مانند توست که کوچک منزلت و فقیر و کم قدرت
وَ كَثْرَةِ عَجْزِهِ، وَ عَظيمِ حاجَتِهِ اِلى رَبِّهِ،
و بسیار ضعیف است [عجزهایش بسیار است]
فى طَلَبِ طاعَتِهِ، وَالْخَشْيَةِ مِنْ عُقُوبَتِهِ، وَ الشَّفَقَةِ مِنْ سُخْطِهِ،
و در طلب طاعت، و در ترس از عقوبت، و بیمناکى از خشم شدیداً، به پروردگار خود نیازمند است،
فَاِنَّهُ لَمْ يَأْمُرْكَ اِلاّ بِحَسَن، وَ لَمْ يَنْهَكَ اِلاّ عَنْ قَبيح.
و به درستی که چنین پروردگارى ،جز به خوبى تو را فرمان نداده، و جز از زشتى بازنداشته است.
کلمات کلیدی:
نهج البلاغه